Lợi nhuận ngân hàng trong quý III/2024: Người báo tỷ đô, kẻ than giảm mạnh

Hiện nhiều ngân hàng đã công bố kết quả kinh doanh quý III/2024 với nhiều chỉ số tích cực, thậm chí báo lãi xấp xỉ 1 tỷ USD. Bên cạnh đó, cũng xuất hiện nhiều ngân hàng lớn lại kết quả kinh doanh lại kém khả quan.

Báo lãi khủng

Cái tên nổi bật trong mùa báo cáo tài chính của ngành Ngân hàng năm nay chính là Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam (Techcombank) khi công bố với lãi cao kỷ lục quý III. Theo đó, lãi trước thuế của Ngân hàng này đạt tới 22.800 tỷ đồng (xấp xỉ 1 tỉ USD), tăng 33,5% so với cùng kỳ năm ngoái.

Một ngân hàng khác vừa báo lãi tăng mạnh so với cùng kỳ là Ngân hàng TMCP Phát triển Việt Nam (HDBank) khi công bố kết quả kinh doanh 9 tháng với lợi nhuận trước thuế tăng cao với cùng kỳ.

Theo báo cáo tài chính, lợi nhuận trước thuế quý III của HDBank đạt 4.490 tỷ, tăng 42,7% so với cùng kỳ. Lũy kế 9 tháng 12.655 tỷ đồng, tăng 46,6% và hoàn thành 79,8% kế hoạch lợi nhuận cả năm.

Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) báo lãi trước thuế 9 tháng tăng trưởng 67%. Theo đó, lợi nhuận trước thuế hợp nhất quý III của VPBank đạt 5.187 tỷ đồng, tăng 66% so với cùng kỳ. Lũy kế 9 tháng, lợi nhuận trước thuế đạt 13.861 tỷ đồng, tăng 67%.

Ngân hàng TMCP Đông Nam Á (SeABank) cũng là một trong những ngân hàng công bố báo cáo tài chính quý III với lợi nhuận tăng mạnh. Cụ thể, lợi nhuận trước thuế trong 9 tháng đầu năm 4.508 tỷ đồng, tăng 43% so với cùng kỳ năm ngoái. Ước tính riêng trong quý III/2024, lợi nhuận của Ngân hàng này ở mức 1.269 tỷ đồng, tăng 11% so với cùng kỳ.

Ngân hàng Lộc Phát Việt Nam (LPBank) cũng gây chú ý mạnh trong mùa báo cáo tài chính khi công bố lợi nhuận tăng khủng. Theo đó, lợi nhuận trước thuế quý III của LPBank đạt 2.899 tỷ đồng, tăng 133,7% so với cùng kỳ năm trước. Lũy kế 9 tháng đầu năm, lợi nhuận trước thuế đạt 8.818 tỷ đồng, tăng 139% so với cùng kỳ.

Lợi nhuận giảm, nợ xấu tăng

Tuy nhiên, bức tranh lợi nhuận ở các ngân hàng vừa công bố kết quả kinh doanh quý III cũng bắt đầu có sự phân hóa. Khi xuất hiện những nhà băng có lợi nhuận giảm, nợ xấu tăng.

Theo lý giải từ phía các ngân hàng, nguyên nhân lãi giảm chủ yếu là do các nhà băng tăng cường trích lập dự phòng, hoạt động ngoài lãi giảm mạnh… tác động không nhỏ đến tổng thu nhập hoạt động ngân hàng.

Đầu tiên, cái tên khá gây chú ý khi Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) lại nằm trong nhóm này. Theo báo cáo tài chính quý III mà ngân hàng này vừa công bố, lợi nhuận hợp nhất trước thuế đạt 4.844 tỷ đồng, giảm 4% so với cùng kỳ năm 2023.

Theo ACB, nguyên nhân lợi nhuận sụt giảm đến từ sự lao dốc của lãi thuần mảng kinh doanh ngoại hối và chứng khoán đầu tư, trong khi thu nhập lãi thuần và lãi thuần từ hoạt động dịch vụ vẫn duy trì được nhịp tăng trưởng.

Lũy kế 9 tháng đầu năm, lợi nhuận trước thuế của ACB đạt hơn 15.300 tỷ đồng, tăng nhẹ 2% so với cùng kỳ, chủ yếu từ tăng trưởng quy mô tín dụng, phí dịch vụ và quản lý chi phí hiệu quả.

VIB cũng là ngân hàng có lợi nhuận giảm khá mạnh trong quý III. Cụ thể, lợi nhuận trước thuế chỉ đạt khoảng 1.995 tỷ đồng, giảm 26% so với cùng kỳ năm trước. Luỹ kế 9 tháng đầu năm, VIB ghi nhận lợi nhuận trước thuế đạt 6.600 tỷ đồng, giảm 21% so với cùng kỳ với lý do được đại diện nhà băng này lý giải là vì hỗ trợ lãi suất, đầu tư mở rộng và trích lập dự phòng…

Lợi nhuận 9 tháng của Ngân hàng TMCP Sài Gòn Công thương (SaigonBank) cũng trong tình cảnh tương tự. Nhà băng này cho biết, cho biết lợi nhuận trước thuế 9 tháng đầu năm ước đạt hơn 200 tỷ đồng, thực hiện xấp xỉ 55% kế hoạch năm 2024. Cùng kỳ năm trước, lợi nhuận của SaigonBank đạt hơn 248 tỷ đồng.

Lý giải về điều này, Saigonbank cho biết việc triển khai các chương trình hỗ trợ lãi suất đã khiến thu nhập lãi thuần giảm 3% trong 9 tháng và kéo theo lợi nhuận tụt 18%. Ngoài ra, tỷ lệ nợ xấu của ngân hàng ở mức 2,2%, trích lập dự phòng thêm 20% so với năm trước.

Cùng diễn biến, lợi nhuận trước thuế của Ngân hàng TMCP Kiên Long (KienlongBank) giảm 12% so với cùng kỳ năm ngoái, còn 209 tỷ đồng.

Lý giải bức tranh lợi nhuận của ngành Ngân hàng có sự phân hóa, các chuyên gia cho rằng, lợi nhuận của các ngân hàng chủ yếu đến từ mảng tín dụng. Sự phân hoá nhất định về lợi nhuận giữa các nhà băng do mục tiêu tăng trưởng tín dụng khác nhau.

Theo đánh giá của FiinGroup, biên lãi ròng của ngành Ngân hàng vào cuối năm 2024 có khả năng sẽ giữ nguyên hoặc giảm, một số nhà băng nhỏ khó hoàn thành chỉ tiêu lợi nhuận cả năm.

Chia sẻ PGS. TS. Nguyễn Hữu Huân - Giảng viên cao cấp Đại học kinh tế TP. Hồ Chí Minh nhận định, tuy khó tăng đột biến như các năm trước, song lợi nhuận của ngành Ngân hàng vẫn tăng trong nửa cuối năm nay.

Thực tế, trong nửa đầu năm nay, các ngân hàng vẫn đạt mức lợi nhuận khả thi, dĩ nhiên là có sự phân hóa về lợi nhuận ngày càng rõ nét giữa các nhà băng trong hệ thống.

Theo PGS. TS. Nguyễn Hữu Huân, với các ngân hàng quy mô vừa và nhỏ sẽ khó hơn, do phải cạnh tranh gay gắt về tín dụng và tìm kiếm khách hàng tốt để cho vay nên NIM khó tăng cao. Còn nợ xấu ở các nhà băng này lại có xu hướng tăng, do chất lượng tài sản đảm bảo đi xuống.