Giá cao su tự nhiên tăng mạnh do đâu?

Thị trường cao su tự nhiên toàn cầu tiếp tục ghi nhận sự tăng giá từ đầu năm tới nay do sự kết hợp của nhiều yếu tố ảnh hưởng đến cả động lực cung và cầu, với nhu cầu ngày càng tăng từ ngành công nghiệp xe điện của Trung Quốc cùng với sản lượng thấp ở Thái Lan, nước sản xuất cao su tự nhiên hàng đầu thế giới.

Theo dữ liệu từ Trading Economics, giá cao su tự nhiên đã tăng 3,85% từ đầu năm tới nay lên 162 USD/kg. Tuy nhiên, tính từ thời điểm bắt đầu đà hồi phục là ngày 16/8/2023, giá cao su tự nhiên đã tăng tới 27,6%.

Giá cao su thiên nhiên bắt đầu tăng từ ngày 16/8/2023 tới nay

Những mức tăng này được thúc đẩy bởi doanh số bán ô tô đang bùng nổ ở Trung Quốc. Theo Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc (CAAM), trong nửa đầu năm ngoái, doanh số bán ô tô mới chủ yếu dao động ở mức thấp 2 triệu xe mỗi tháng. Nhưng trong tháng 11/2023, doanh số bán hàng đã tăng 27,4% so với một năm trước đó lên 2,97 triệu xe, sau đó lên 3,15 triệu vào tháng 12/2023, tăng 23,5%.

Đặc biệt, doanh số hàng tháng của các phương tiện sử dụng năng lượng mới của Trung Quốc, một danh mục bao gồm xe điện, lần đầu tiên đạt 1 triệu chiếc vào tháng 11/2023.

Doanh số bán ô tô tăng cao thúc đẩy nhu cầu cao su tự nhiên. Theo Michelin, vào tháng 12/2023, nhu cầu lốp dành cho xe mới của Trung Quốc đã tăng 30% so với một năm trước đó.

Shinichi Kato, Chủ tịch văn phòng phân phối cao su Shinichi Kato cho biết: “Nhu cầu lốp xe của Trung Quốc có dấu hiệu chạm đáy trong tháng 12…Các nhà máy địa phương đang chuyển sang tăng cường sản xuất lốp xe”.

Tại Thái Lan, nước sản xuất cao su tự nhiên hàng đầu thế giới, giá cao su tự nhiên tiếp tục tăng do lo ngại về điều kiện thời tiết khắc nghiệt do Cơ quan Khí tượng Thái Lan dự báo. Cơ quan này cảnh báo rằng thời tiết bất lợi có thể làm gián đoạn việc sản xuất và thu hoạch cao su tự nhiên tại các vùng sản xuất cao su tự nhiên trọng điểm của nước này. Trong khi đó, Malaysia và Indonesia, những nước đóng vai trò quan trọng khác trên thị trường cao su tự nhiên toàn cầu, cũng chứng kiến mức tăng giá tương tự, phản ánh nguồn cung thắt chặt trong bối cảnh nhu cầu ngày càng tăng. Những diễn biến này đã góp phần làm tăng giá cao su tự nhiên chung trên thế giới.

Tuy nhiên, quốc gia xuất khẩu cao su tự nhiên quan trọng khác là Việt Nam cũng đã trải qua sự sụt giảm xuất khẩu trong tháng 2. Ước tính cho thấy xuất khẩu cao su tự nhiên của Việt Nam giảm 161% về lượng và 47,7% về giá trị so với tháng 1. Sự sụt giảm này được cho là do kỳ nghỉ Tết Nguyên đán ở cả Việt Nam và Trung Quốc, dẫn đến hoạt động xuất khẩu trong tháng bị chậm lại. Nhưng bất chấp xuất khẩu từ Việt Nam chậm lại, các khu vực nhập khẩu đã chứng kiến giá cao su tự nhiên tăng song song trong tháng 2. Các yếu tố chính thúc đẩy sự gia tăng này bao gồm giá dầu thô cao, nhu cầu ngày càng tăng từ ngành công nghiệp xe điện của Trung Quốc và lo ngại về sự gián đoạn liên quan đến thời tiết ở Thái Lan.

Ngoài ra, trên thị trường quốc tế, trong đó có Mỹ và Đức, giá cao su tự nhiên cũng có xu hướng leo thang. Các yếu tố bên ngoài như sự gián đoạn trong các tuyến vận chuyển, đặc biệt là ở khu vực Biển Đỏ đã góp phần đẩy giá tăng. Các tàu chở hàng phải đối mặt với các cuộc tấn công từ phiến quân Houthi, dẫn đến chi phí vận chuyển tăng cao và sự chậm trễ trong lịch trình giao hàng, làm trầm trọng thêm sự gián đoạn chuỗi cung ứng. Là một nhà nhập khẩu lớn phụ thuộc nhiều vào Trung Quốc với tư cách là nhà xuất khẩu nổi bật các mặt hàng khác nhau, Mỹ đã trải qua sự gián đoạn đáng kể trong chuỗi cung ứng, khiến phí vận chuyển và giá cả tăng cao.

Theo ChemAnalyst, giá cao su tự nhiên nhiên thế giới tăng vọt có thể là do sự kết hợp của nhiều yếu tố, bao gồm sự gián đoạn chuỗi cung ứng, lo ngại liên quan đến thời tiết và nhu cầu ngày càng tăng từ các ngành công nghiệp chủ chốt. Trong khi thị trường vẫn không ổn định, các bên liên quan đang theo dõi chặt chẽ sự phát triển để vượt qua những điều kiện đầy thách thức này.

Trong khi đó, nhu cầu cao su tự nhiên đã ổn định vào năm 2023 khi được hỗ trợ bởi sự phục hồi trong lĩnh vực ô tô, vốn chiếm gần 2/3 lượng tiêu thụ cao su toàn cầu. Mặc dù sản lượng lốp xe ở Brazil, Đức, Hàn Quốc và Nga giảm, nhu cầu cao su toàn cầu vẫn tăng 1,4% vào năm 2023 so cùng kỳ, với sự gia tăng ở Trung Quốc, Ấn Độ và Thái Lan bù đắp cho sự sụt giảm. Sản lượng sụt giảm do thời tiết ở Thái Lan, nhà cung cấp cao su tự nhiên lớn nhất thế giới và Indonesia chỉ được bù đắp một phần bởi sự gia tăng ở Ấn Độ (+2%) và Côte d’Ivoire (+22%). Theo Ngân hàng Thế giới (WB), giá cao su tự nhiên dự kiến sẽ tăng gần 4% vào năm 2024, nhờ sự phục hồi tiêu dùng toàn cầu.

Quan điểm phổ biến là giá cao su sẽ vẫn ổn định. Theo CAAM, doanh số bán ô tô của Trung Quốc dự kiến sẽ tăng trong năm nay lên khoảng 31 triệu xe. Trong khi đó, khu vực Đông Nam Á đang bước vào mùa sản xuất cao su tự nhiên thấp điểm kéo dài từ tháng 2 đến tháng 4.

Một nguồn tin tại một công ty thương mại chuyên nghiệp cho biết: “Ít nhất, giá khó có thể giảm cho đến khi mùa sản xuất thấp điểm kết thúc”.

Ngoài ra, trên thị trường chứng khoán Việt Nam, các cổ phiếu cao su thiên nhiên gần đây cũng hút dòng tiền và bật tăng tương đối tích cực.

Trong đó, thống kê từ ngày 24/1 đến ngày 12/3, cổ phiếu PHR đã tăng 25,1%, từ 48.200 đồng, lên 60.300 đồng/cổ phiếu; cổ phiếu TRC tăng 16,7%, từ 32.900 đồng, lên 38.400 đồng/cổ phiếu; cổ phiếu DPR tăng 19,2%, từ 31.050 đồng, lên 37.000 đồng/cổ phiếu; cổ phiếu GVR tăng 51,2%, từ 20.900 đồng, lên 31.600 đồng/cổ phiếu; cổ phiếu DRI tăng 24,3%, từ 7.400 đồng, lên 9.200 đồng/cổ phiếu …