MỚI

Thiệp giáng sinh độc lạ

#KT vĩ mô

24HMONEY đã kiểm duyệt

Doanh thu 1 tỷ đồng phải xuất hóa đơn: Chủ shop online đang “chạy hàng, bán shop”?

Từ ngày 1/1/2026, quy định hộ, cá nhân kinh doanh thương mại điện tử có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên bắt buộc phải xuất hóa đơn cho từng đơn hàng chính thức có hiệu lực. Quy định được kỳ vọng sẽ là bước tiến lớn trong minh bạch hóa thị trường, nhưng cũng đang tạo ra “địa chấn” trong giới buôn bán online, khi không ít chủ shop âm thầm xả hàng, sang nhượng cửa hàng hoặc tính chuyện rời cuộc chơi.

Chạy đua xả hàng không hóa đơn

Những ngày cuối năm, chị Thanh (Hà Đông, Hà Nội) tất bật hơn thường lệ. Không phải vì đơn hàng tăng mạnh mà bởi chị đang gấp rút “xả kho” các sản phẩm mỹ phẩm và thực phẩm chức năng xách tay.

“Mình chấp nhận cắt lãi, thậm chí lỗ nhẹ để đẩy nốt số hàng không có hóa đơn. Đây đều là hàng nhập theo đường tiểu ngạch, nếu giữ lại sang năm thì không biết giải trình thế nào khi phải xuất hóa đơn từng đơn”, chị Thanh chia sẻ.

Là người có doanh thu bán hàng online trên 1 tỷ đồng mỗi năm, chị Thanh cho biết kế hoạch sắp tới là chuyển hẳn sang nhập khẩu chính ngạch. “Lãi chắc chắn thấp hơn, thuế phí cao hơn nhưng không làm vậy thì không thể tiếp tục kinh doanh”, chị nói.

Câu chuyện của chị Thanh không phải cá biệt. Trên các hội nhóm bán hàng online, những cụm từ như “xuất hóa đơn”, “truy thu thuế”, “sang nhượng shop”, “giải nghệ” xuất hiện dày đặc, phản ánh tâm lý hoang mang đang lan rộng.

Một mốc doanh thu, nhiều áp lực

Theo Luật Quản lý thuế sửa đổi, từ 1/1/2026, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh thương mại điện tử có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên phải thực hiện đầy đủ chế độ kế toán, hóa đơn chứng từ và xuất hóa đơn điện tử cho từng đơn hàng.

Quy định này được ví như “cú đấm thép” vào mô hình kinh doanh online tự phát vốn tồn tại nhiều năm, nơi phần lớn giao dịch diễn ra trên mạng xã hội, sàn thương mại điện tử, với nguồn hàng không hóa đơn là phổ biến.

Tiến thoái lưỡng nan: Không đầu vào, tắc đầu ra

Theo giới kinh doanh, rào cản lớn nhất không nằm ở nghĩa vụ xuất hóa đơn đầu ra, mà là thiếu hóa đơn đầu vào.

Phần lớn các shop online hiện nay nhập hàng từ chợ đầu mối, biên giới hoặc xách tay. Giá rẻ, mẫu mã đa dạng nhưng hoàn toàn “trắng” chứng từ. Khi buộc phải xuất hóa đơn bán ra, nhiều người rơi vào thế khó: bán hàng có hóa đơn nhưng không chứng minh được nguồn gốc hàng hóa.

Luật sư Lê Hiếu (Công ty Luật Hiếu Hùng) cho biết, pháp luật hiện hành không có cơ chế hợp thức hóa hóa đơn đầu vào hồi tố đối với hàng hóa đã mua trong quá khứ, theo Luật Quản lý thuế 2019 và Nghị định 123/2020.

Tuy nhiên, luật sư cũng lưu ý, pháp luật không cấm hộ kinh doanh tiếp tục lưu thông hàng tồn kho không có hóa đơn nếu chủ động kiểm kê, lập bảng kê, giải trình trung thực và gửi văn bản đến cơ quan thuế trước thời điểm quy định có hiệu lực. Đây được xem là “lá chắn pháp lý” giúp giảm rủi ro bị coi là che giấu doanh thu.

Gánh nặng chi phí: Lãi mỏng, thủ tục dày

Nếu bài toán đầu vào có thể giải quyết bằng cách chuyển sang nguồn hàng chính ngạch, thì chi phí vận hành lại là áp lực khác.

Với đặc thù bán lẻ, một shop online doanh thu 1 tỷ đồng có thể phát sinh hàng nghìn đơn hàng nhỏ mỗi năm. Việc phải xuất hóa đơn điện tử cho từng đơn khiến chi phí nhân sự, phần mềm kế toán và thời gian quản lý tăng mạnh.

“Đơn vài chục nghìn cũng phải xuất hóa đơn. Thuê kế toán thì không đủ tiền vì biên lợi nhuận online giờ rất mỏng, sàn lại tăng phí. Tôi đang tính sang nhượng shop sau 4 năm làm”, một chủ shop chia sẻ trong một nhóm kín.

Theo luật sư Lê Hiếu, việc áp dụng chung một ngưỡng doanh thu 1 tỷ đồng cho mọi ngành nghề có thể tạo ra gánh nặng không tương xứng. “Cùng doanh thu nhưng hộ kinh doanh hàng hóa có biên lợi nhuận thấp hơn nhiều so với dịch vụ. Áp cùng nghĩa vụ dễ khiến các hộ nhỏ lẻ bị bóp nghẹt”, ông phân tích và đề xuất cơ quan quản lý cân nhắc cơ chế linh hoạt hơn để nuôi dưỡng nguồn thu lâu dài.

Thanh lọc khắc nghiệt nhưng khó đảo ngược

Ở góc nhìn người tiêu dùng, chị Hiền (Cầu Giấy, Hà Nội) cho biết gần đây nhiều shop online đã tăng giá hoặc giảm ưu đãi. “Người bán nói do chi phí thuế tăng. Dù không vui nhưng mua hàng có hóa đơn thì cũng yên tâm hơn”, chị nói.

Không thể phủ nhận, quy định mới là bước đi cần thiết để lành mạnh hóa thị trường thương mại điện tử, tạo sân chơi công bằng giữa kinh doanh online và offline. Tuy nhiên, trong ngắn hạn, nó đang tạo ra một cuộc thanh lọc khắc nghiệt.

Với các chủ shop online, thời gian từ nay đến 1/1/2026 không còn là lúc hoang mang hay than vãn, mà là giai đoạn then chốt để tái cấu trúc mô hình kinh doanh, minh bạch dòng tiền và nguồn hàng. Cuộc chơi mới đang bắt đầu – và không phải ai cũng có thể ở lại.