DIC Corp dính nhiều sai phạm, vay nợ hàng nghìn tỷ từ trái phiếu

Từ đầu năm đến nay, DIC Corp đã vay nợ khoảng 3.500 tỷ đồng qua kênh trái phiếu để bổ sung vốn hoạt động và đầu tư các dự án bất động sản.

Vay nợ hàng nghìn tỷ đồng qua trái phiếu

Tổng Công ty Cổ phần Đầu tư Phát triển Xây dựng (DIC Corp, mã CK: DIG) vừa công bố phát hành thành công lô trái phiếu doanh nghiệp đợt 3 với tổng giá trị huy động là 1.500 tỷ đồng.

Theo đó, Công ty Cổ phần Chứng khoán HDB đã thu xếp cho DIC Corp phát hành 1.500 tỷ đồng trái phiếu, trả lãi 6 tháng một lần và lãi suất 11% vào ngày 26/11/2021, kỳ hạn 36 tháng và trái chủ là một tổ chức tín dụng trong nước.

Các trái phiếu được đảm bảo bằng toàn bộ quyền và tài sản hiện hữu, phát sinh trong tương lai tại dự án Khu đô thị du lịch Long Tân (huyện Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai); Cổ phiếu DIG và toàn bộ lợi tức, cổ tức phát sinh từ số lượng cổ phiếu thế chấp tại HDBank và một số tài sản khác.

Trước đó, hồi tháng 10/2021, DIC Corp cũng đã công bố huy động thành công 1.000 tỷ đồng trái phiếu trong đợt chào bán thứ 2. Lãi suất phát hành thực tế là 11%/năm, trả lãi định kỳ 6 tháng/lần.

Tài sản đảm bảo cho số trái phiếu này là cổ phiếu DIG và toàn bộ lợi tức, cổ tức phát sinh từ số lượng cổ phiếu thế chấp tại HDBank cùng toàn bộ tài sản, quyền tài sản và các quyền lợi hiện hữu, phát sinh từ việc đầu tư, phát triển, khai thác, tiêu thụ sản phẩm tại dự án Khu đô thị du lịch Long Tân (tỉnh Đồng Nai).

Lô trái phiếu đợt 2 này được phát hành chỉ sau lô 1.000 tỷ đồng đợt 1 nửa tháng (ngày 16/9) với cùng giá trị, cùng lãi suất và cùng kỳ hạn 36 tháng. Cả hai lô đều được mua ngay vào ngày phát hành bởi HDBank.

Trước đó, DIC Corp công bố kế hoạch huy động vốn từ trái phiếu để bổ sung vốn hoạt động 1.000 tỷ đồng và đầu tư thêm 2.500 tỷ đồng cho Khu đô thị du lịch Long Tân (thuộc xã Long Tân và xã Phú Thạnh, huyện Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai).

Bên cạnh kênh trái phiếu, DIC Corp cũng triển khai phương án chào bán riêng lẻ 75 triệu cổ phiếu, giá 20.000 đồng/đơn vị. Số tiền dự kiến thu được từ đợt chào bán 1.500 tỷ đồng sẽ dùng đầu tư vào dự án Khu đô thị mới Bắc Vũng Tàu. Cổ phiếu phát hành riêng lẻ bị hạn chế chuyển nhượng trong vòng 1 năm.

Ngoài ra, cổ đông DIC Corp cũng đã duyệt hạn mức vay vốn cho hoạt động đầu tư năm 2021 là 3.865 tỷ đồng, riêng đầu tư Khu đô thị mới Bắc Vũng Bên Tàu 1.900 tỷ đồng. Tuy nhiên, ban lãnh đạo công ty dự kiến chỉ vay 1.894 tỷ đồng, gồm 1.128 tỷ đồng để đền bù giải phóng mặt bằng và nộp một phần tiền sử dụng đất tại dự án Khu đô thị mới Bắc Vũng Tàu.

Theo kế hoạch được thông qua từ kỳ họp Đại hội đồng cổ đông thường niên 2021, nhu cầu vốn đầu tư năm 2021 của DIC Corp lên đến 9.436 tỷ đồng, trong đó chi phí giải phóng mặt bằng và tiền sử dụng đất dự án Khu đô thị mới Bắc Vũng Tàu là 2.191 tỷ đồng và Khu đô thị du lịch Long Tân là 1.695 tỷ đồng.

Có thể thấy, DIC Corp đang dồn tiền cho hai dự án Khu đô thị mới Bắc Vũng Tàu và Khu đô thị du lịch Long Tân. Đáng nói, cả hai dự án đều được phê duyệt đầu tư từ năm 2017 với mức vốn hơn 4.000 tỷ đồng nhưng bị kéo dài khiến chi phí đầu tư đội lên cao.

Trong đó, Khu đô thị mới Bắc Vũng Tàu có diện tích 90,5ha tại phường 12, TP Vũng Tàu, tổng mức đầu tư xây dựng sau thuế 4.029 tỷ đồng. Tuy nhiên, việc giá đất trên địa bàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu tăng mạnh, DIC Corp đã điều chỉnh tổng mức đầu tư lên 11.300 tỷ đồng, vốn tự thu xếp 6.217 tỷ đồng và vốn vay tín dụng thương mại 4.755 tỷ đồng.

Tương tự, dư án Khu đô thị du lịch Long Tân tại huyện Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai có tổng diện tích 331,9ha. Tổng mức đầu tư ban đầu khoảng 4.752 tỷ đồng nhưng sau đó được nâng lên 12.618 tỷ đồng, thời gian hoàn thành xây dựng dự kiến quý IV/2026.

Doanh nghiệp tai tiếng trong lĩnh vực bất động sản

Theo tìm hiểu của phóng viên, DIC Corp có địa chỉ tại số 265 Lê Hồng Phong, phường 8, TP Vũng Tàu, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu. Ông Nguyễn Thiện Tuấn, Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm người đại diện theo pháp luật của công ty.

DIC Corp được biết đến là “ông lớn” trong giới bất động sản tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu nói riêng và cả nước nói chung. Doanh nghiệp này từng được vinh danh nhiều giải thưởng như: Top 20 nhãn hiệu nổi tiếng Việt Nam năm 2020, Top 50 doanh nghiệp tăng trưởng nhanh nhất Việt Nam năm 2020, Top 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam...

Nổi tiếng nhưng cũng lắm “tai tiếng”, thời gian qua, DIC Corp đã liên tiếp bị UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng.

Trong tháng 7/2021, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã hai lần ra quyết định xử phạt DIC Corp do đã thực hiện hành vi vi phạm xây dựng công trình không phù hợp với quy hoạch xây dựng được duyệt.

Trước đó, một số dự án bất động sản của DIC Corp cũng từng bị phanh phui vi phạm và xử phạt. Cụ thể, tháng 8/2019, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũng đã ra quyết định xử phạt DIC Corp số tiền lên tới 975 triệu đồng do tổ chức thi công xây dựng công trình Khu phức hợp Cap Saint Jacques tại số 169 Lê Hồng Phong, Phường 8, TP Vũng Tàu mà không có giấy phép xây dựng.

Về kết quả kinh doanh, 9 tháng năm 2021, DIC Corp ghi nhận doanh thu thuần 1.654 tỷ đồng, giảm 11% so với cùng kỳ năm ngoái, song lợi nhuận sau thuế lại tăng 7% đạt 183,5 tỷ đồng. Tuy nhiên, so với kế hoạch lãi trước thuế 1.444 tỷ đồng trong năm 2021, công ty mới chỉ mới thực hiện được gần 13% mục tiêu đề ra.

Theo báo cáo lưu chuyển tiền tệ hợp nhất, dòng tiền kinh doanh của DIC Corp đã âm nặng trong nhiều năm trở lại đây. Cụ thể, năm 2017 dòng tiền kinh doanh âm 263 tỷ đồng thì sang năm 2018 lại dương 430 tỷ đồng. Dù vậy năm 2019, dòng tiền lại âm 245 tỷ đồng, sang năm 2020 tiếp tục âm 504 tỷ đồng và 9 tháng năm nay tiếp tục âm 263,5 tỷ đồng.

Với doanh nghiệp, mục tiêu kinh doanh có lợi nhuận luôn là một trong những ưu tiên được đặt lên hàng đầu. Trong đó, doanh thu, lợi nhuận tăng trưởng, hoàn thành vượt kế hoạch luôn mang tính tích cực và tạo tâm lý lạc quan cho nhà đầu tư. Tuy nhiên, tất cả những điều đó chưa đủ để đánh giá sức khỏe tài chính doanh nghiệp nếu bỏ qua yếu tố dòng tiền.

Theo đánh giá của các chuyên gia tài chính, với những doanh nghiệp đang trong quá trình mở rộng, phải nhập thêm hàng hóa, tăng tồn kho, tăng phải thu, phải trả… thì tình trạng dòng tiền âm là bình thường, công ty có thể sử dụng vốn vay hoặc huy động từ cổ đông để bổ sung lượng thiếu hụt.

Tuy nhiên, về dài hạn, dòng tiền hoạt động kinh doanh phải dương để bù đắp cho các hoạt động đầu tư, trả nợ vay và cổ tức cho cổ đông, nếu không thì doanh nghiệp có thể sẽ chìm vào gánh nặng nợ nần, thiếu trước hụt sau, kèm với đó là kết quả kinh doanh bết bát.

Theo phân tích, việc dòng tiền âm nhiều năm của các doanh nghiệp có thể là tín hiệu cảnh báo tình hình kinh doanh của doanh nghiệp đang có vấn đề. Chẳng hạn, bán hàng không thu được tiền, hay bị nghi ngờ là ghi nhận doanh thu và lợi nhuận ảo (có nghĩa là chỉ trên danh nghĩa sổ sách chứ thực tế không thu được tiền về). Các ngân hàng và chủ nợ có thể siết chặt các khoản vay, thậm chí không cho vay, dễ đẩy doanh nghiệp đối mặt với nhiều nguy cơ.

Các chuyên gia cho rằng, trong các báo cáo tài chính mà các công ty công bố thì báo cáo lưu chuyển tiền tệ có thể coi là báo cáo quan trọng nhất. Nguyên nhân là do báo cáo này chỉ ra được xu hướng dòng tiền của doanh nghiệp, tại sao làm ăn có lãi mà thường xuyên thiếu tiền, trên cơ sở đó giúp đánh giá về khả năng trang trải công nợ, chi trả cổ tức trong tương lai của doanh nghiệp.

"Có những trường hợp công ty có lợi nhuận, nhưng hoạt động kinh doanh không tạo ra dòng tiền dương, bị chôn vốn, nguồn tiền thu về chậm, dẫn tới sự nguy hiểm trong tình hình tài chính, gặp khó khăn trong thanh toán công nợ, cũng như không thể chi trả cổ tức cho cổ đông", một chuyên gia phân tích.

Trở lại với báo cáo tài chính của DIC Corp, tính tại thời điểm ngày 30/9/2021, tổng tài sản của công ty ghi nhận hơn 13.917 tỷ đồng, tăng 18% so với đầu năm. Trong đó, tiền và tiền gửi của công ty gấp 4,5 lần cuối năm trước, với 2.450 tỷ đồng; Các khoản phải thu tăng 13%, lên hơn 2.547 tỷ đồng. Hàng tồn kho giảm nhẹ 2%, về mức 4.296 tỷ đồng, chủ yếu do giảm chi phí sản xuất dở dang tại dự án Khu đô thị mới Nam Vĩnh Yên (từ hơn 5.000 tỷ đồng về 2.000 tỷ đồng).

Mặt khác, nợ phải trả của DIC Corp lại tăng mạnh 25%, lên gần 8.823 tỷ đồng. Như vậy, nợ phải trả của công ty tiếp tục vượt vốn chủ sở hữu và nới rộng chênh lệch lên 3.729 tỷ đồng tỷ đồng từ 2.246 tỷ đồng hồi đầu năm.