Đế chế tiền ảo FTX sụp đổ: Sự thật chấn động lần đầu được tiết lộ

Phê duyệt giải ngân bằng biểu tượng cảm xúc, mua penthouse cho nhân viên, cẩu thả trong bảng cân đối kế toán… là những chi tiết đáng sợ nhất đằng sau sự sụp đổ của một trong những sàn giao dịch tiền điện tử lớn nhất thế giới vừa được CEO mới của FTX tiết lộ.

Trong báo cáo đệ trình lên tòa án phá sản Mỹ ở bang Delaware sáng 17/11, ông John Ray III- người vừa tiếp nhận chức CEO mới của FTX sau khi nhà sáng lập Sam Bankman-Fried tuyên bố từ chức đã cho thấy văn hóa lỏng lẻo, dễ dãi của FTX nơi mà phê duyệt chi phí bằng cảm xúc, dùng tiền công ty để mua nhà cho nhân viên.

Dù không có một lời nào nói về tình trạng của công ty cũng như hành vi của đội ngũ điều hành cũ, nhưng CEO mới của FTX đã mô tả đây là một trong những ví dụ tồi tệ nhất về kiểm soát công ty mà ông từng gặp phải.

“Chưa bao giờ trong sự nghiệp của mình, tôi thấy việc kiểm soát công ty bị thất bại hoàn toàn như vậy và báo cáo tài chính hoàn toàn không đáng tin cậy”, ông Ray - người có 40 năm kinh nghiệm về pháp lý và tái cấu trúc - tiết lộ.

Ông Ray chỉ trích đội ngũ điều hành cũ, bao gồm cựu CEO Sam Bankman-Fried, đã thất bại trong việc nắm bắt và xử lý lỗ hổng trị giá hàng tỷ USD trong bảng cân đối kế toán ở Alameda Research-FTX. Ông cho rằng, nhà đầu tư có thể bị thiệt hại lên đến 8 tỷ USD.

Nhưng với hệ thống kế toán, kiểm toán không tồn tại hoặc có nhiều sai sót, ông Ray cho rằng, sẽ phải mất một thời gian mới khám phá ra sự thật.

Giám đốc mới của FTX cho biết ông có những lo ngại đáng kể về tình hình tài chính của công ty. Sự bùng nổ của FTX đã tạo ra những lỗ hổng lớn trong bảng cân đối kế toán và cho đến khi việc điều tra hoàn thành thì các bên liên quan hay tòa án dựa vào những con số này là không phù hợp.

“Tôi cho rằng sẽ không phù hợp nếu các bên liên quan hay tòa án dựa vào báo cáo tài chính đã được kiểm toán để coi đó như một chỉ báo tin cậy về tình hình tài chính của công ty”, ông khẳng định.

Ông Ray khẳng định, báo cáo tài chính của nhiều công ty con của FTX là không đáng tin cậy. Và ông không hiểu sao các công ty đầu tư mạo hiểm có thể đổ hàng tỷ USD vào Bankman-Fried và các công ty của ông ấy, định giá chúng với giá trị hàng chục tỷ USD với báo cáo tài chính không đáng tin cậy đó. Bởi, bất kỳ khoản đầu tư mạo hiểm nào cũng phải trải qua giai đoạn thẩm định, tức các nhà đầu tư phải được tiếp cận sổ sách và báo cáo tài chính đã được kiểm toán.

Báo cáo của Ray còn chỉ ra các đặc quyền xa hoa mà công ty dành cho nhân viên ở Bahamas. Ông cho biết, FTX còn sử dụng tiền của công ty để mua nhà cho nhân viên và cố vấn, đôi khi đứng tên của họ nhưng không có khoản vay được ghi nhận từ FTX cho các cá nhân. Thay vào đó, theo Ray, các cá nhân này được cấp miễn phí, sở hữu dưới tên của họ. Trong đó, đáng chú ý có căn penthouse trị giá 40 triệu USD của Bankman-Fried.

Một chi tiết đáng sợ mà ông Ray nói đến là công ty của Bankman-Fried vẫn sử dụng hệ thống nội bộ để chuyển tiền cho các nhân viên trên khắp thế giới. Ông không rõ FTX đã sử dụng nền tảng nào, nhưng được biết họ đã sử dụng Slack để liên lạc nội bộ.

“Nhân viên của FTX gửi yêu cầu thanh toán qua một nền tảng trò chuyện trực tuyến và cấp quản lý đã phê duyệt giải ngân bằng các biểu tượng cảm xúc cá nhân trên nền tảng đó”, ông Ray lấy ví dụ.

Các hoạt động không thể chấp nhận được ở FTX còn bao gồm việc sử dụng email không bảo mật để truy cập vào phần tối mật và dữ liệu nhạy cảm; thiếu sự đối chiếu hàng ngày của các vị trí trên chuỗi khối, nhưng lại sử dụng các phần mềm để che giấu việc lạm dụng tiền của khách hàng.

Đáng nói, FTX còn ưu ái với Alameda Research, công ty giao dịch bí mật nằm ở vị trí trung tâm của đế chế Bankman-Fried khi miễn trừ khỏi “một số khía cạnh” của giao thức thanh lý tự động của FTX. Không rõ những khía cạnh mà Ray đề cập là gì, nhưng trong giao dịch tiền điện tử, thanh lý tự động gần giống với margin call trong chứng khoán.