Có quá lo ngại về lạm phát?

Để ổn định kinh tế vĩ mô, Việt Nam nên giữ nguyên lãi suất hoặc chỉ tăng giảm trong khoảng 0,5%-0,75% từ nay đến cuối năm

Ngày 10-6, tại Hội thảo khoa học "Định hình lại hệ thống tài chính toàn cầu và chiến lược của Việt Nam - lần 2", do Trường Đại học Kinh tế TP HCM, Tổ Tư vấn kinh tế của Thủ tướng và Báo Sài Gòn Đầu Tư Tài Chính phối hợp tổ chức, TS Nguyễn Đức Kiên, Tổ trưởng Tổ Tư vấn kinh tế của Thủ tướng, đã có những nhận định chung về bối cảnh kinh tế thế giới.

Theo đó, từ đầu năm 2022, thế giới đã xuất hiện nhiều yếu tố mới mang tính căn bản đối với nền tảng phát triển kinh tế - xã hội. Thứ nhất, cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn ngày càng gay gắt. Cuộc xung đột quân sự Nga - Ukraine đã tác động tiêu cực tới hoạt động kinh doanh, đầu tư và tiêu dùng trên phạm vi toàn cầu. Những vấn đề này đã ảnh hưởng nghiêm trọng tới quá trình phục hồi kinh tế sau đại dịch. Những biện pháp trừng phạt liên quan cũng đã làm gián đoạn nguồn cung ứng và tăng giá nhiều mặt hàng chiến lược, cản trở sự phục hồi của hoạt động sản xuất - kinh doanh toàn cầu.

Thứ hai, mặt bằng giá cả tại nhiều quốc gia tăng cao do sự phục hồi của nhu cầu tiêu dùng, trong khi tình trạng gián đoạn chuỗi cung ứng kéo dài và xung đột quân sự Nga - Ukraine, buộc các ngân hàng trung ương phải triển khai biện pháp can thiệp mạnh tay hơn, đó là thắt chặt chính sách tiền tệ để ứng phó với lạm phát. Các nước phải đối mặt với lựa chọn giữa duy trì đà phục hồi kinh tế sau đại dịch và việc kiềm chế giá cả tăng cao.

TS Trần Du Lịch, Thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tài chính Tiền tệ quốc gia, nhận định Việt Nam đang phải giải quyết phương trình 4 ẩn số, gồm: tăng trưởng GDP, kiểm soát lạm phát, giảm thất nghiệp và xuất khẩu ròng. "Song chúng ta không thể siết chặt tiền tệ, tăng lãi suất, vì đây là những biện pháp sẽ khiến nền kinh tế đi vào suy thoái. Kinh tế Việt Nam suy thoái sẽ không chống được lạm phát nhưng sẽ dẫn đến tình trạng trì lạm. Còn xử lý vấn đề thế nào là nghệ thuật của chính sách" - TS Trần Du Lịch nhấn mạnh.

Còn theo TS Trương Văn Phước, nguyên quyền Chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia, việc đứt gãy chuỗi cung ứng thế giới quyết định lạm phát của phương Tây. Mỹ đang vào giai đoạn đỉnh của lạm phát và sẽ giảm xuống trong thời gian tới. Còn Việt Nam là câu chuyện khác, chỉ có một phần liên quan đến "tài chính học" và "kinh tế học". "Trong điều hành chính sách tiền tệ của chúng ta hiện nay, nói nhiều về lạm phát là chưa chính xác. Nói nhiều có khi tạo hiệu ứng không tốt. Hay nói phát triển mạnh đầu tư công thì lạm phát tăng, có thể đúng nhưng nếu triển khai đầu tư công hiệu quả sẽ kiềm chế được lạm phát. Ngoài ra, để ổn định kinh tế vĩ mô hiện tại chúng ta nên giữ nguyên lãi suất, nếu phải điều chỉnh thì chỉ tăng giảm trong khoảng 0,5%-0,75% từ nay đến cuối năm là ổn. Vì lãi suất thực hiện nay rất cao rồi. Năm nay lạm phát của nước ta xoay quanh 4% là chấp nhận được" - ông Phước nêu quan điểm.

TS Cấn Văn Lực, Thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách tài chính tiền tệ quốc gia, cho rằng hiện nay Việt Nam cần phát triển hài hòa thị trường tài chính, kiến tạo phát triển song tận dụng cơ hội mới vẫn kiểm soát rủi ro. Đồng thời nâng cao hiệu quả phối hợp chính sách, ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và rủi ro hệ thống tài chính, rủi ro bộ tứ liên thông gồm: ngân hàng - chứng khoán - bảo hiểm - bất động sản. Bởi lạm phát tăng đang là thách thức lớn cho Ngân hàng Nhà nước. Đặc biệt, Việt Nam cần hoàn thiện thể chế liên quan các luật liên quan tài chính, tiền tệ đồng thời nâng cao năng lực quản lý, kiểm tra giám sát, cũng như ứng dụng công nghệ trong dự báo, tăng khả năng chống chịu các cú sốc và xây dựng cơ sở dữ liệu tài chính - tiền tệ…

PGS-TS Võ Tất Thắng, giảng viên Khoa Kinh tế - Trường ĐH Kinh tế TP HCM, nhìn nhận Ngân hàng Nhà nước là trái tim của nền kinh tế, việc phân phối hiệu quả nguồn lực tài chính như thế nào đóng vai trò quan trọng. “Nhưng vấn đề của Việt Nam là ngoài phân phối hiệu quả nguồn lực tài chính thì cần có thêm sự công bằng. Với thị trường bất động sản, cần phải xem xét lại dòng tiền để ổn định thị trường. Nếu đổ tiền vào quá nhiều ảnh hưởng đến dòng tiền ở các lĩnh vực khác. Hiện nay, Việt Nam cần ưu tiên kiềm chế lạm phát hơn là chú trọng tăng trưởng kinh tế, vì có khi tăng trưởng quá mạnh thì lạm phát thường leo thang, không có lợi cho người nghèo” - chuyên gia này lưu ý.