Có người luôn lãi đậm, người khác lại thua lỗ khi chơi chứng khoán. Vì sao?

Điều khiến nhà đầu tư Gerald M Loeb (1899-1974) nổi bật so với những người khác là khả năng biết chính xác những gì cần thiết để thành công trên thị trường chứng khoán. Trong suốt 5 thập kỷ thuộc thế kỷ 20, ông đã lập những kỳ tích trong đầu tư mà không ai cũng có thể đạt được.

Trong cuốn sách "Cuộc chiến sinh tồn trong đầu tư" (The Battle for Investment Survival), Gerald Loeb đã chia sẻ sự khôn ngoan của mình, cũng như những kinh nghiệm mà ông rút ra được sau nhiều năm tiến hành các hoạt động đầu tư trên thị trường. Cuốn sách cho đến nay được coi là cuốn cẩm nang không thể thiếu để thành công đối với các nhà đầu tư.

Năm 1971, Gerald Loeb tiếp tục xuất bản cuốn sách "Cuộc chiến giành lợi nhuận trên thị trường" (The Battle for Market Profits) như phần tiếp theo của cuốn sách đầu tiên của ông. Gerald Loeb cũng là tác giả trong nhiều chuyên mục của các tờ báo nổi tiếng như The Wall Street Journal, Barron's và tạp chí Nhà Đầu tư (the Investor magazine).

I. TẠI SAO CÁC NHÀ ĐẦU TƯ THUA LỖ?

Gerald Loeb cho biết hầu hết các nhà đầu tư mất tiền vì họ không chuẩn bị kỹ hoặc không dành đủ thời gian để tìm kiếm một nhà đầu tư sành sỏi, vốn có đầy đủ các kỹ năng cần thiết trong đầu tư để tư vấn cho mình.

Gerald Loeb cho rằng các nhà đầu tư phải tự giải quyết các vấn đề của riêng mình và nghiên cứu kỹ trước khi đưa ra quyết định đầu tư, chứ không nên chỉ dựa vào ý kiến của một nhà phân tích hoặc một chuyên gia. "Khi thị trường đang tăng giá, hãy nhớ chắc chắn là các nhà đầu tư không cần đến các nhà phân tích. Và khi thị trường xuống giá, chắc cũng chả cần các nhà phân tích luôn" Loeb viết.

"Không nên quá tin tưởng vào các xếp hạng AAA cho một cổ phiếu hoặc mức giá rất cao của một cổ phiếu, bởi nó chỉ là các bức ảnh chụp nhanh (cắt lát) về giá trị của một chứng khoán ở một thời điểm nào đó. Thay vào đó, hãy kiếm tìm những mặt hàng thực sự có chất lượng cao, có tiềm năng tăng giá thực sự trên thị trường"

Loeb cho biết nếu khi nhà đầu tư có thể trả lời được các câu hỏi kiểu như: Đầu tư vào cái gì? Tại sao nên đầu tư? và Khi nào đầu tư? thì họ sẽ phải trả giá ít hơn nhiều so với việc mua một cổ phiếu mà người khác đang thuyết phục họ mua.

"Trước khi tiến hành bất cứ khoản đầu tư nào, hãy biết lý do tại sao bạn lại mua cổ phiếu/trái phiếu đó, bạn kỳ vọng có được gì khi mua chúng, bạn sẽ giữ chúng trong bao lâu và bạn đã sẵn sàng mạo hiểm đến mức nào... Việc bán lại chúng sau này sẽ khó khăn hơn rất nhiều nếu bạn không không có những thông tin đó. Hãy viết tất cả ra giấy và theo dõi diễn tiến các khoản đầu tư của bạn. Có thể điều này khiến lượng cổ phiếu mà bạn nắm giữ ít hơn vì bạn cân nhắc giữa các cơ hội và rủi ro, nhưng nó vẫn tốt hơn việc bạn giữ tiền mặt", ông viết.

II. TẠI SAO MỘT SỐ NHÀ ĐẦU TƯ LUÔN KIẾM ĐƯỢC LÃI?

Đơn giản bởi vì họ đã có các kiến thức đúng đắn và các kỹ năng cần thiết trong đầu tư. Gerald Loeb mô tả kiến thức này là 'khả năng diễn giải thông tin theo đúng chiều hướng vận động của thị trường'. Ngoài các yếu tố vĩ mô như lạm phát, giảm phát, tâm lý giao dịch ảnh hưởng lớn tới các quyết định đầu tư. Do đó, nhà đầu tư thực sự cần có trách nhiệm để thành công trên thị trường. Một số thủ thuật khác cũng được ông đề cập dưới đây:

1. Hiểu được tâm lý giao dịch trước khi đầu tư

Yếu tố quan trọng nhất, vẫn theo ông Loeb là tâm lý giao dịch của công chúng. Nhà đầu tư cần phải phát triển kỹ năng và có khả năng kiểm soát được cảm xúc cá nhân đối với các việc như sợ mất mát, lòng tham kiếm được nhiều lợi nhuận hơn... Tất cả những điều này đều ảnh hưởng tới các quyết định của nhà đầu tư.

2. Cắt lỗ

Loeb cho biết điều quan trọng là các nhà đầu tư phải nhanh chóng cắt lỗ trước khi gặp bất kỳ hậu quả tài chính tai hại nào. “Cắt lỗ là quy tắc duy nhất của thị trường đảm bảo rằng đó luôn là điều chính xác", Loeb nói.

3. Nhận biết xu hướng chung

Theo Loeb, các nhà đầu tư cần phải nhận biết được xu hướng chung của thị trường để đảm bảo lợi nhuận bởi khoảng 75% cổ phiếu trên thị trường thường tuân theo một xu hướng chung. "Một bức tranh đôi khi đáng giá hơn cả ngàn vạn lời nói. Người ta có thể diễn giả điều này bằng cách nói: "Lợi nhuận đáng giá hơn tràng giang đại hải những lời giản thích... Giá cả và xu hướng thực mới là những chỉ báo tốt nhất, đơn giản nhất mà bạn cần tìm thấy", ông nói.

4. Tránh đa dạng hóa quá nhiều

Đa dạng hóa, theo Loeb, chẳng qua là bằng chứng của sự thiếu hiểu biết. Ông cho rằng nhà đầu tư chỉ nên giao dịch khi có cơ hội tốt nhất, với càng nhiều yếu tố có lợi cho họ càng tốt. "Sự an toàn lớn nhất ở chỗ bạn đặt tất cả trứng vào 1 giỏ và quan sát kỹ chiếc giỏ đó", ông nói.

Loeb khuyến nghị các nhà đầu tư nên tập trung vào những khoản đầu tư tốt nhất của họ. "Đối với người mới bắt đầu, đa dạng hóa là điều cần thiết. Nhưng vận may thực sự lại đến khi bạn tập trung dầu tư. Kinh nghiệm của bạn càng lớn đồng nghĩa với khả năng đối phó của bạn tốt hơn. Và khi khả năng tự lập ra được con đường đầu tư riêng cho mình, bạn càng cần ít hơn việc đa dạng hóa đầu tư", ông nhấn mạnh.

5. Tránh đi đường tắt

Trong cuốn sách của mình, Loeb cũng khuyên các nhà đầu tư nên tránh đi đường tắt khi đưa ra quyết định đầu tư. “Hãy quan sát một cổ phiếu cẩn thận, hiểu 'hành vi' giá trị của nó và tìm mối tương quan giữa các chu kỳ giá và mối liên quan của cổ phiếu với các nguyên tắc hoạt động cơ bản của công ty. Hãy kiên nhẫn, đợi cho tất cả các yếu tố quan trọng cùng xuất hiện để tiến hành 'tổng tấn công', xuống tiền", ông nói.

6. Phát hiện lỗi sớm

Loeb cho biết điều quan trọng là các nhà đầu tư phải sớm nhận ra sai lầm và nhanh chóng thoát khỏi vị thế thua lỗ. “Thường xuyên chốt lời và xem xét mức lợi nhuận đang có. Nhiều nhà tiến hành các giao dịch 'kéo dài' và bỏ qua các dấu hiệu thay đổi xu hướng vì họ cảm thấy chúng chỉ là tạm thời. Thường thì họ đúng nhưng cuối cùng họ lại sai, và như vậy sẽ phải trả giá rất đắt. Phương pháp ngắn hạn là yêu cầu đóng cửa giao dịch vì một lý do nào đó, và sau đó nếu tình hình thay đổi, người ta có thể thiết lập lại vị thế", ông nói.

Loeb tin rằng một cổ phiếu có thể lao dốc ngay cả khi thị trường đang hoạt động tốt và hiệu suất giữa các công ty có thể khác nhau rất nhiều ngay cả khi chùng ở trong cùng một ngành hoặc cùng một lĩnh vực.

"Hãy xây dựng vị thế đầu tư của bạn khi cổ phiếu tăng giá chứ không phải giảm. Tôi tin vào việc lập mô hình kim tự tháp, chứ không phải theo mô hình lấy số trung bình", Loeb viết.

Ông cho biết các nhà đầu tư thường kỳ vọng quá nhiều và đặt mục tiêu quá ít và hiếm khi xem xét lợi nhuận của họ có liên quan đến việc mất sức mua. "Trong lĩnh vực này, người ta có thể tìm kiếm lợi nhuận nhanh chóng và dễ dàng, có thu nhập cao, hoặc đầu tư theo kiểu cực kỳ an toàn. Bình thường, người chơi ít ít kinh nghiệm hiếm khi suy nghĩ về sức mua hơn so với các hoạt động khác của mình và người chơi đó thường bất cẩn, không biết mình nên cần được tư vấn từ ai hoặc giao dịch với ai. Thông thường, anh ta không phân biệt được giữa kết quả thu được một cách tình cờ và những kết quả được bảo đảm thông qua kiến ​​thức phải có. Thường thì anh ấy được ‘bán’ thứ gì đó (bởi người khác), thay vì mua nó theo quyết định của riêng mình”, ông Loeb viết.

7. Lờ đi sự ồn ào thị trường

Theo Loeb, kinh nghiệm và kiến ​​thức là hai thành phần quan trọng cần thiết để hiểu và diễn giải thông tin thị trường cũng như lọc bỏ những tạp âm không đáng có.

Ông cho biết cần nắm bắt tất cả các yếu tố liên quan trong diễn tiến 'hành vi' của thị trường và việc đọc vị được tiến trình của thị trường cho phép có được dự báo chính xác nhất về các tin tức trước khi nó xảy ra trong thực tế. Ông cho biết thị trường dự đoán tin tức tốt hơn so với tin tức dự đoán thị trường.

8. Tận dụng sự thành công của bạn

Loeb thường cho biết những nhà đầu tư biết cách tận dụng thành công và có thể hạn chế thất bại là những người đạt được lợi nhuận vượt trội trong nhiều năm.

"Sự khác biệt giữa nhà đầu tư năm này qua năm khác thu về cho mình lợi nhuận ròng cuối cùng vời nhà đầu tư luôn ở trong tình trạng 'báo động đỏ' không hoàn toàn ở chỗ lựa chọn được cổ phiếu hay tính được thời điểm ưu việt, mà là ở việc biết cách tận dụng thành công và hạn chế thất bại", ông nhấn mạnh.

9. Tránh xa đám đông

Loeb tin rằng bất kỳ phương cách đầu tư nào đi theo đám đông tuân thường sẽ dẫn tới thất bại. Vì vậy, các nhà đầu tư thực lực luôn cố gắng đảm bảo hoặc bảo toàn vốn để tách mình ra khỏi đám đông.

10. Tiến hành các nghiên cứu thích hợp

Nhà đầu tư huyền thoại Loeb cảm thấy các nhà đầu tư 'hiểu biết", có kiến thức thường có danh mục đầu tư 'cô đọng', ít đầu tư theo cảm tính và sẵn sàng tìm hiểu mọi chi tiết về khoản đầu tư của họ.

"Kiến thức về một công ty điển hình bắt đầu và kết thúc bằng cách đọc và quan sát các tiêu đề. Ít người bận tâm đến việc đọc các báo cáo thường niên và báo cáo tài chính. Trong khi đó đây là một yêu cầu nếu bạn muốn biết điều gì khiến bạn, và tại sao bạn đang tiến hành mua cổ phiếu đó. Hiểu báo cáo tài chính và hãy hoài nghi/tò mò/độc lập tư duy là cách tốt nhất để tách sự thật khỏi tin đồn và các thông tin sai lệch", ông nói.

Cách Tìm Một Khoản Đầu Tư Lý Tưởng

Loeb cho biết các yếu tố tạo nên một khoản đầu tư lý tưởng không bao giờ xuất hiện cùng một lúc. "Ngay cả khi một cơ hội như vậy thực sự tồn tại thì hầu như không ai có thể nhận ra nó", ông viết.

Tuy nhiên, Loeb đề xuất một số điều mà các nhà đầu tư có thể lưu ý để giúp bản thân tìm được cơ hội đầu tư phù hợp:

1. Tâm lý cổ phiếu giảm giá, thị trường thanh khoản, bán ở mức "giá thấp".

2. Điều kiện kinh doanh / kỳ vọng kém. Thu nhập giảm, cổ tức bị cắt, v.v...

3. Dư luận chung là sự thiếu niềm tin vào công ty và điều này được phản ánh trong giá cổ phiếu.

Ông cho biết người mua phải có quan điểm trái ngược về cổ phiếu và nên có quan điểm rằng mọi thứ tốt hơn mong đợi và cần được hỗ trợ bởi sự đánh giá đúng đắn và các thông tin đáng tin cậy.

“Mục tiêu luôn là mua những gì mà đa số cho là đầu cơ và bán khi số đông tin rằng chất lượng cổ phiếu đã đạt đến mức cần đầu tư. Theo phương cách này, bạn sẽ có được cả sự an toàn và lợi nhuận. Vì giá cả là yếu tố quan trọng nhất nên loại hình công ty và các đặc điểm của công ty sẽ mang lại ít kết quả tồi tệ nhất", ông viết

Tìm Cơ Hội Tốt ( Luôn Thủ Tiền Mặt)

Loeb cho biết giá một số cổ phiếu có thể tăng đáng kể trong vài tháng tới hoăc thị trường luôn có các cú Sập bất ngờ ngoài dự đoán. Do đó, các nhà đầu tư cần giữ tiền mặt trong tay để khai thác các cơ hội này.

"Lợi nhuận chỉ có thể được tạo ra một cách an toàn khi cơ hội có sẵn và không chỉ vì chúng xảy ra như mong muốn hoặc bắt buộc phải xảy ra như vậy. Sự sẵn sàng và khả năng nắm giữ các khoản tiền chưa được đầu tư trong khi chờ đợi cơ hội thực sự là chìa khóa thành công trong cuộc chiến đầu tư", ông nói .

Chấp Nhận Thua Lỗ - Quy Tắc Số 1 “Không Để Mất Tiền”

Loeb cho biết các nhà đầu tư phải tách rời cảm xúc với các khoản đầu tư, vì nó giúp dễ dàng cắt lỗ và để lãi. Ông tin rằng các nhà đầu tư thích chốt lời và không thích lỗ và họ cũng ghét mua lại thứ gì đó với giá cao hơn giá mà họ đã bán.

Vì vậy, ông cảm thấy chấp nhận lỗ là quyết định quan trọng nhất mà nhà đầu tư có thể thực hiện để đảm bảo an toàn vốn.

“Việc thích và không thích của con người sẽ phá hỏng bất kỳ chương trình đầu tư nào. Chỉ có thể lắng nghe theo logic, lý do, thông tin và kinh nghiệm nếu muốn tránh được thất bại.

Chấp nhận thua lỗ là phương tiện đầu tư đơn lẻ quan trọng nhất để đảm bảo an toàn vốn. Đó là hành động mà hầu hết mọi người ít biết nhất và ít được thực hiện có trách nhiệm nhất. "Điều quan trọng nhất mà tôi học được là chấp nhận thua lỗ kịp thời. Đó là chìa khóa đầu tiên dẫn tới thành công", Loeb nhấn mạnh.

“Tôi thực sự tin rằng không có gì khó hơn là thu lợi nhuận liên tục và thu lợi nhuận tốt ở Phố Wall. Tôi biết học hỏi là điều rất khó. Trường học và sách giáo khoa chỉ cung cấp một nền tảng lý thuyết tốt", ông viết trong cuốn sách 'Cuộc chiến sinh tồn trong đầu tư'.

ST