Chứng khoán Việt Nam: Sàng lọc để nâng hạng thị trường

Sau thời gian dài, số lượng tài khoản mở mới và vốn hóa của thị trường chứng khoán liên tục tăng cao, nhiều chuyên gia dự đoán, thị trường sắp bước vào giai đoạn sàng lọc mới cho cả nhà đầu tư và mã cổ phiếu.

Cuộc sàng lọc hai chiều

Tính đến cuối tháng 2/2022, sau khi ghi nhận tổng số tài khoản chứng khoán tại Việt Nam cao nhất từ trước đến nay là hơn 4,7 triệu tài khoản và phiên tăng điểm kỷ lục của VN-Index vào ngày 7/1 đạt 1.528 điểm, thị trường chứng khoán đã chứng kiến nhiều phiên tăng, giảm điểm một cách bất thường nhưng vẫn chưa lấy lại được vị trí cũ. Với nhiều diễn biến khó lường, một số chuyên gia dự báo, thị trường sắp bước vào giai đoạn sàng lọc mới cho cả nhà đầu tư và các mã cổ phiếu.

Theo đó, cuộc sàng lọc lần này sẽ giúp những nhà đầu tư thực sự am hiểu thị trường, trụ được trước biến động còn nhà đầu tư sẽ chọn được những cổ phiếu thực sự có tiềm năng. Thực tế, giai đoạn sàng lọc này đã bắt đầu từ những quyết định xử phạt mạnh tay đối với các doanh nghiệp có niêm yết mã trên sàn chứng khoán khi phát hiện được những sai phạm trong quá trình hoạt động.

Đơn cử, mới đây, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đã ban hành Quyết định về việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán đối với Công ty cổ phần Tập đoàn FLC liên quan đến việc công bố thông tin. Theo đó, Tập đoàn FLC bị xử phạt 200 triệu đồng và áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả buộc cải chính thông tin do công bố thông tin sai lệch; đồng thời phạt tiền 70 triệu đồng do công bố thông tin không đầy đủ nội dung theo quy định pháp luật; phạt tiền 125.000.000 đồng do không đảm bảo cơ cấu, số lượng thành viên Hội đồng quản trị độc lập.

Hay Công ty cổ phần Louis Holdings cũng bị UBCKNN phạt hơn 161 triệu đồng do mua vượt 1.074.700 cổ phiếu TGG so với số lượng đã đăng ký trong các phiên giao dịch từ ngày 17/11/2021 đến ngày 15/12/2021. Một số doanh nghiệp khác cũng bị xử phạt trong thời gian này như Tổng Công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam (POW), Công ty cổ phần Nông nghiệp và thực phẩm Hà Nội - Kinh Bắc (HKB), Công ty cổ phần Đầu tư Sao Thăng Long (DST)...

Bên cạnh đó, cuộc chọn lọc lần này còn đến với cả những người đầu tư chứng khoán. Anh Nguyễn Mạnh Luân (quận Hoàng Mai, TP. Hà Nội) chia sẻ, anh theo nhóm bạn tập đầu tư chứng khoán bằng việc tham gia các nhóm trên mạng xã hội.

Tin tưởng vào các thông tin "phím hàng" các bạn của anh đã vay nóng một khoản để đầu tư với hy vọng lãi 15% trong 5 ngày, vì chưa rút được tiền tiết kiệm nên anh chỉ dám đầu tư phần vốn có sẵn. Sau lần đó, thị trường liên tiếp giảm điểm, tài khoản giảm hơn 40%, bạn anh lần lượt phải bán để cắt lỗ để trả tiền nợ. May mắn đầu tư bằng vốn cá nhân nên anh vẫn trụ lại và quyết định tự học cách phân tích mã cổ phiếu, điều chỉnh tâm lý khi đầu tư, nhờ đó anh đã thu được kết quả tốt.

Quyết tâm nâng hạng thị trường

Nói về quá trình sàng lọc trên thị trường chứng khoán trong thời gian qua, một chuyên gia chứng khoán nhận định, những quyết định xử mạnh tay với các doanh nghiệp vi phạm trên đã khẳng định được quyết tâm và hiệu quả trong công tác quản lý nhà nước đối với thị trường chứng khoán, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn và hội nhập quốc tế. Qua đó, chọn lọc những những doanh nghiệp có mã chứng khoán tốt, tuân thủ quy định của pháp luật, góp phần bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư, nâng hạng thị trường và bảo đảm thị trường chứng khoán là kênh huy động vốn trung và dài hạn quan trọng cho nền kinh tế Việt Nam.

Không chỉ vậy, theo ông Hoàng Anh Tuấn, Chuyên viên tư vấn đầu tư Khách hàng cá nhân cao cấp, Công ty Chứng khoán MB (MBS) từng chia sẻ, những đợt giảm của thị trường là sự sàng lọc rõ nhất và cũng là cơ hội mới cho nhóm nhà đầu tư mới tham gia thị trường chứng khoán, hay còn gọi là nhà đầu tư F0.

Thông qua đó, nhà đầu tư F0 sẽ rút thêm được nhiều kinh nghiệm để tự nâng cấp bản thân thành những nhà đầu tư F1 hoặc cao hơn nữa bằng việc tránh cổ phiếu đầu cơ, hạn chế chơi theo tin đội nhóm và có xu hướng tự phân tích.

Bên cạnh đó, các nhà đầu tư cần phải "nằm lòng" một số nguyên tắc khi ra quyết định định đầu tư. Theo các chuyên gia, nhà đầu tư cần phải rèn luyện nghiêm túc những kỹ năng để hiểu biết chuyên sâu về loại chứng khoán mục tiêu; đánh giá, phân tích biến động và các yếu tố ảnh hưởng đến thị trường; lựa chọn thời điểm mua phù hợp...

Nhà đầu tư chỉ nên mua cổ phiếu của các doanh nghiệp có năng lực tài chính, kết quả kinh doanh tốt hoặc thực sự có tiềm năng, luôn công khai thông tin theo đúng quy định của pháp luật. Đặc biệt, các nhà đầu tư nên tránh tâm lý đám đông, giữ một cái đầu lạnh để không bị tác động bởi những biến động ngắn hạn ảnh hưởng đến quá trình đầu tư.

Tuy nhiên, để thị trường chứng khoán Việt Nam tận dụng được cơ hội nâng hạng thị trường từ cận biên lên thị trường mới nổi cũng cần sự đồng lòng từ các cơ quan quản lý, nhà đầu tư cho đến doanh nghiệp. Theo đó, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức pháp luật, nâng cao ý thức của doanh nghiệp trong việc công bố thông tin. Bởi, mỗi quyết định xử phạt không chỉ gây ra những thiệt hại về kinh tế cho doanh nghiệp và thị trường mà còn làm ảnh hưởng đến uy tín, khả năng huy động vốn của doanh nghiệp trên thị trường chứng khoán.

Ngoài ra, các cơ quan quản lý nhà nước cần tiếp tục hoàn thiện các quy định pháp luật cụ thể về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán; tăng mức xử phạt vi phạm hành chính cho phù hợp.

Đồng thời, tăng cường giám sát chặt chẽ chế độ báo cáo và công bố thông tin của các tổ chức niêm yết, đăng ký giao dịch, giao dịch cổ đông lớn, cổ đông sáng lập để tăng tính răn đe, ngăn ngừa vi phạm, góp phần bảo đảm hiệu lực, hiệu quả của công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính.

Giải quyết được những vấn đề trên, thị trường chứng khoán Việt Nam mới ngày càng minh bạch, củng cố niềm tin của nhà đầu tư và thu hút nhà đầu tư mới từ các dòng vốn đầu tư lớn trên thế giới để mở rộng thị trường.