Bí mật đồng tiền: Có nên đầu tư vào ETF để tránh 'ôm rơm rặm bụng'?

Quỹ ETF có nhiều điểm khác biệt so với quỹ mở như phí quản lý thấp hơn, bám sát thị trường, dễ dàng giao dịch và mang lại lợi nhuận cao hơn.

Chương trình Bí mật đồng tiền diễn ra ngày 8/6 với chủ đề xoay quanh ETF (Exchange Traded Fund). Các chuyên gia nhìn nhận trên thị trường hiện nay, nhiều nhà đầu tư cá nhân có thể nắm giữ những mã cổ phiếu mà không biết là của doanh nghiệp nào, kinh doanh gì, tiềm năng ra sao... Thậm chí, nhiều người còn đặt mua cổ phiếu theo cảm xúc, nghe người khác tư vấn "mã này hay lắm"... do không phải ai cũng có thời gian để ngồi lọc ra những doanh nghiệp tiềm năng để đầu tư. Các khách mời gọi đây là tình trạng "ôm rơm rặm bụng". Để tránh khỏi, nhà đầu tư có thể cân nhắc một lựa chọn khác là các quỹ ETF để gia tăng lợi nhuận cho bản thân.

ETF có nhiều điểm khác biệt so với các quỹ mở

Ông Tô Sơn Nam, chuyên gia ETF của Công ty Quản lý quỹ SSIAM giải thích ETF là tập hợp một "rổ" cổ phiếu của 20, 30 hay 50 công ty theo một chiếc lược định sẵn theo những tiêu chuẩn được đặt ra. Đây là một sản phẩm tương đối mới tại Việt Nam. Một quỹ ETF sẽ đi theo chiến lược đầu tư được định sẵn như trên.

"Điểm khác biệt giữa quỹ ETF và quỹ mở là chứng chỉ quỹ ETF được giao dịch trên sàn chứng khoán. Nhà đầu tư có thể mua bán trên tài khoản cá nhân mà không phải qua một công ty chứng khoán nào khác. Mua một cổ phiếu đơn giản như thế nào thì mua ETF cũng như vậy", ông Nam nói. Quỹ ETF cũng có phí quản lý thấp hơn, rơi vào khoảng 0,65% - 0,8% so với mức 2% của các quỹ mở, cùng với phí mua vào, bán ra hay phí thưởng. Chiến lược đầu tư của ETF là thụ động, bám sát theo thị trường.

Có hai quỹ ETF lớn tại Việt Nam là FTSE và VNM ETF. Gần đây FTSE loại APS ra khỏi danh mục và không thêm mới mã nào trong kỳ cơ cấu, đi ngược lại dự báo của nhiều công ty chứng khoán. Việc này được ông Nam lý giải là điều bình thường vì các quỹ ETF này hoạt động theo một quy tắc được định sẵn. Họ sẽ chọn những cổ phiếu dựa trên trung bình thanh khoản trên thị trường, giá trị vốn hóa của từng doanh nghiệp. Khi không có thêm cổ phiếu mới đạt được những tiêu chí đề ra thì các quỹ này sẽ không thêm vào rổ của mình.

Theo ông Phạm Lưu Hưng, Kinh tế trưởng chứng khoán SSI các quỹ ETF sẽ đi theo một chỉ số, song không phải lúc nào việc này cũng giúp rủi ro được phản ánh một cách đầy đủ. Ví dụ nếu ta có một chỉ số ETF cho ngành bất động sản. Khi mà thị trường bất động sản đang gặp khó như hiện tại mà quỹ ETF đi theo thì chỉ số ETF đó sẽ giảm rất mạnh, có thể mạnh hơn thị trường. Ông Hưng cũng cho rằng khi theo dõi một rổ ETF chứa đầy đủ các ngành thì sẽ bớt rủi ro hơn.

Nhiều nhà đầu tư nước ngoài thích đầu tư vào ETF vì có thể nhìn toàn bộ thị trường qua ETF

Lý giải về việc nhà đầu tư nước ngoài lại thích ETF, ông Nam chia sẻ rằng những nhà đầu tư này phần lớn nhìn vào tiềm năng phát triển của thị trường Việt Nam thay vì từng cổ phiếu một. Đối với họ, đơn giản nhất là nhìn vào toàn bộ thị trường. Ngoài ra, thị trường Việt Nam có nhiều doanh nghiệp hấp dẫn, có hơn 100 triệu dân và có nhiều yếu tố hỗ trợ sản xuất công nghiệp, du lịch, dịch vụ...

Ông Nam cũng khuyến nghị muốn đầu tư vào một quỹ ETF thì mọi người phải nhìn vào chiến lược quỹ đó theo đuổi. Ví dụ như chiến lược của chỉ số Diamond ETF là đầu tư vào những công ty đã hết room nước ngoài. Mỗi người cần phải đặt ra câu hỏi rằng mình có đồng ý với chiến lược đầu tư của họ không, liệu bộ chỉ số đó có đúng đắn trong dài hạn không thì đó là những câu hỏi mà nhà đầu tư cá nhân cần phải tự trả lời. Mọi người có thể đầu tư vào ETF theo kiểu lướt sóng nhưng ông không hoàn toàn ủng hộ quan điểm này.

Với ông Phạm Lưu Hưng, nhiều người thích chỉ số Diamond ETF vì phần lớn trong số này là cổ phiếu hết "room". Nhà đầu tư nước ngoài muốn mua những cổ phiếu đơn lẻ trong rổ trên mà hết room thì thường phải trả tiền chênh với giá thị trường, có thể chênh 7%, 14% và có lúc lên đến 30%-40%. Vì vậy họ lựa chọn VN Diamond để mua được một nhóm cổ phiếu hết room mà không phải trả tiền chênh. Ngoài ra, với một số quỹ với quy mô không quá lớn, thay vì phải có một bộ máy để quản lý một danh mục lớn thì họ có thể mua ngay một chứng chỉ quỹ với khối lượng lớn.

Còn với những nhà đầu tư trong nước, ông Hưng cho rằng cần có sự lựa chọn phù hợp với mình bởi mỗi người lại có sở thích khác nhau. Nếu một người tập trung vào đầu tư ETF nhưng dòng tiền không đi vào nữa thì diễn biến của chỉ số đó sẽ trở nên xấu hơn dẫn đến kết quả sẽ không khả quan. Ông khẳng định nhà đầu tư trong nước không cần thiết phải bắt chước những nhà đầu tư nước ngoài.