AI bắt đầu gây xáo trộn hoạt động của doanh nghiệp

Tốc độ mà công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) gây xáo trộn hoạt động của doanh nghiệp trên toàn thế giới thể hiện rõ nét trong tuần này. Các lo ngại về AI đã khiến giá cổ phiếu của công ty công nghệ giáo dục Chegg  lao dốc, hãng công nghệ IBM phải tạm dừng một số hoạt động tuyển dụng và Samsung Electronics cấm nhân viên sử dụng chatbot AI.

Công ty giáo dục trực tuyến cảm nhận “nỗi đau” từ AI

Cổ phiếu của Chegg trên sàn giao dịch chứng khoán New York có thời điểm mất một nửa giá trị trong phiên giao dịch hôm 2-5 trước khi đóng cửa ở mức giảm 48% sau khi công ty công nghệ giáo dục này cảnh báo ChatGPT của OpenAI đang đe dọa sự phát triển của các dịch vụ hỗ trợ học sinh và sinh viên làm bài tập về nhà. Chegg, có trụ sở ở San Diego, kiếm phần lớn doanh thu từ dịch vụ đăng ký thành viên và cung cấp hướng dẫn trực tuyến để làm bài kiểm tra và viết luận, những nhiệm vụ mà một số học sinh và sinh viên có thể tìm kiếm sự hỗ trợ miễn phí từ công cụ chatbot ChatGPT . Tại London, cổ phiếu của nhà xuất bản giáo dục Pearson cũng trải qua phiên giảm giá mạnh nhất trong 6 năm,

Chegg cho biết dù kết quả kinh doanh của quí đầu tiên hầu như không bị ảnh hưởng bởi sự trỗi dậy của công nghệ AI tạo sinh, nhưng điều đó đã thay đổi trong hai tháng qua.

“Kể từ tháng 3, chúng tôi đã nhận thấy sự quan tâm của học sinh và sinh viên đối với ChatGPT tăng đột biến. Giờ đây, chúng tôi tin rằng công cụ chatbot này sẽ tác động đến tốc độ tăng trưởng khách hàng mới của chúng tôi”, Dan Rosensweig, CEO của Chegg, nói trong cuộc họp báo về kết quả kinh doanh quí 1.

Trong cuộc phỏng vấn với Bloomberg hôm 1-5, Arvind Krishna, CEO của IBM cho biết công ty sẽ ngừng hoặc giảm tuyển dụng những công việc có thể bị AI thay thế. Ông tiết lộ con số đó chiếm khoảng 30% trong số 26.000 nhân viên đảm trách những vai trò không tiếp xúc trực tiếp khách hàng trong khoảng thời gian 5 năm tới.

Hiệp hội Nhà văn Mỹ (WGA), đại diện cho hơn 11.500 nhà biên kịch ở Hollywood, đã đưa quy định quản lý AI khi tổ chức đầu cuộc đình công đầu tiên sau 15 năm vào thứ 2-5. Dù không phản đối việc sử dụng AI như một công cụ hỗ trợ viết kịch bản phim ảnh, nhưng WGA yêu cầu Liên minh các nhà sản xuất phim điện ảnh và truyền hình (AMPTP), tổ chức đại diện cho 350 nhà sản xuất truyền hình và phim ảnh ở Mỹ, không xem AI là “nhà biên kịch”, cũng như không muốn sử dụng công nghệ này để tạo ra tài liệu gốc phát triển các chương trình truyền hình và phim ảnh.

AI tạo sinh là phần mềm có thể tạo văn bản, hình ảnh hoặc video dựa trên yêu cầu của người dùng. Công nghệ này đang bắt đầu chứng tỏ nó có thể định hình lại các ngành kinh doanh, thị trường và nền kinh tế của thế giới một cách mạnh mẽ. Trong báo cáo hồi tháng trước, ngân hàng Goldman Sachs nhận định AI tạo sinh có thể thể thúc đẩy tăng trưởng GDP toàn cầu tăng thêm 7% trong thập niên tới và ảnh hưởng đến 2/3 số việc làm của Mỹ theo chiều hướng tích cực lẫn tích cực. AI tạo sinh có thể hỗ trợ tăng năng suất ở một số công việc nhưng cũng sẽ đào thải một số công việc khác.

Doanh nghiệp chưa đánh giá đúng quy mô của cuộc cách mạng AI

“Công cụ AI tạo sinh sẽ thực sự cách mạng hóa cách chúng ta kinh doanh trong tất cả các lĩnh vực của nền kinh tế. Rủi ro thực sự hiện nay là các doanh nghiệp không đánh giá đúng quy mô của cuộc cách mạng đang diễn ra. Tác động sẽ thực sự rất lớn”, Anton Korinek, nhà nghiên cứu của Viện Brookings, nói.

ChatGPT, được giới thiệu ra công chúng cách đây chưa đầy sáu tháng, đã châm ngòi cuộc chạy đua giữa các tập đoàn công nghệ lớn nhất thế giới như Alphabet, Meta Platforms và Microsoft nhằm chiếm giữ không gian AI. Tuy nhiên, việc gấp rút mở rộng các ứng dụng của AI cũng làm gia tăng lo ngại về mục đích sử dụng cùa công nghệ này.

Trong tuần qua, Samsung cho biết sẽ tạm thời cấm nhân viên sử dụng các công cụ AI như ChatGPT. Samsung lo ngại rằng dữ liệu mà nhân viên gửi đến các nền tảng AI có thể được lưu trữ trên các máy chủ bên ngoài, rất khó thu hồi và xóa bỏ. Điều này làm tăng nguy cơ rò rỉ dữ liệu nội bộ của Samsung ra những người dùng khác. Theo Bloomberg, lệnh cấm được đưa ra sau khi một kỹ sư của Samsung vô tình làm rò rỉ một mã nguồn nội bộ khi tải nó lên ChatGPT hồi tháng 4. Trước đó, một số ngân hàng ở Phố Wall bao gồm JPMorgan Chase, Bank of America và Citigroup đều đã cấm hoặc hạn chế công nghệ này.

Cũng trong tuần này, Geoffrey Hinton, một trong những người tiên phong phát triển “mạng nơ-ron”, vốn là nền tảng của các hệ thống AI ngày nay, tiết lộ ông đã rời Google sau một thập niên gắn bó để có thể thoải mái cảnh báo mối nguy hiểm của AI khi công nghệ này được triển khai nhanh chóng. Ông lo ngại sự trỗi dậy mất kiểm soát của công nghệ AI hiện nay sẽ khiến thông tin sai lệch tràn ngập, đồng thời AI sẽ chiếm đoạt nhiều việc làm của con người hơn dự đoán.

Hồi tháng 3, hơn 1.100 nhân vật có ảnh hưởng trong lĩnh vực AI, bao gồm tỉ phú Elon Musk, đã ký vào thư kiến nghị kêu gọi ngừng đào tạo các hệ thống AI mạnh hơn ChatGPT trong sáu tháng để cho phép các bên liên qua phát triển các giao thức an toàn.

Hôm 2-5, Steve Wozniak, người đồng sáng lập Apple, kêu gọi thận trọng đối với AI vì công nghệ có thể bị lạm dụng để gửi thư rác và tung tin giả.

“Công nghệ mới mang đến những ưu điểm và nhược điểm, và chúng tôi đã thấy rất nhiều ví dụ về điều đó. Khi công nghệ mới mang lại những thay đổi lớn, thì chúng ta phải hành động có trách nhiệm, phải cân nhắc lợi và hại”, ông nói

Những khó khăn của Chegg phản ánh tác động của AI đang diễn ra với hoạt động giáo dục. Code.org, tổ chức phi lợi nhuận về giáo dục ở Seattle (Mỹ) đã cùng các tổ chức khác gồm Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF) để thành lập TeachAI, một sáng kiến hướng dẫn trường học tích hợp AI một cách an toàn trong lớp học.

Hadi Partovi, CEO của Code.org, nói: “Vấn đề thực sự mà chúng ta cần thảo luận không phải là tìm cách hạn chế sử dụng công nghệ mới vì lo ngại gian lận, mà là tìm ra cách thay đổi các các quy tắc của giáo dục”.