Xu thế dòng tiền: Hấp thụ áp lực chốt lời tốt, rủi ro 2 đỉnh chưa được xác nhận?

Diễn biến kiểm định lại đỉnh cao cũ và điều chỉnh nhẹ tuần qua vẫn chưa khiến các chuyên gia lo ngại về rủi ro tạo mô hình 2 đỉnh. Hầu hết các nhận định vẫn lạc quan cho rằng khả năng nâng đỡ của dòng tiền còn mạnh và thị trường có khả năng kéo dài hơn trạng thái đi ngang tích lũy quanh ngưỡng 1.200 điểm...

Dù vậy vẫn có ý kiến thận trọng khi tuần qua xuất hiện thêm các phiên giảm điểm khá mạnh với thanh khoản cao, trong khi các phiên tăng lại có thanh khoản thấp hơn. Quan điểm ngắn hạn vẫn được nhấn mạnh nên quản trị rủi ro tốt vì các biến động ngắn hạn có thể thay đổi nhanh trong bối cảnh xác suất tạo 2 đỉnh hoặc tích lỹ vùng đỉnh vẫn đang là 50/50.

Các chuyên gia cũng gợi ý nhiều tiêu chí kỹ thuật để giúp xác định một cách chắc chắn hơn khả năng thị trường tạo mô hình 2 đỉnh. Tuy nhiên áp dụng vào tình huống thị trường hiện tại, các dữ liệu đánh giá cũng có sự khác biệt. Mặc dù quan điểm chưa thống nhất nhưng các chuyên gia cũng lưu ý về vùng trũng thông tin trong ngắn hạn có khả năng kéo dài hơn diễn biến hiện tại với khả năng đột phá trong ngắn hạn là thấp.

Đối với quan điểm trung, dài hạn, các chuyên gia vẫn đánh giá cao cơ hội đầu tư ở nhiều cổ phiếu/nhóm cổ phiếu khác nhau với kỳ vọng kết quả kinh doanh quý 3 sắp tới.

Thị trường đã có tuần giảm 14 điểm và VN-Index lùi lại ngay trong vùng đỉnh tháng 8. Tuần trước quan điểm của anh chị về rủi ro thị trường cũng không thống nhất và trông đợi diễn biến hấp thụ lượng hàng tại đỉnh trong tuần này. Việc thanh khoản trung bình tăng mạnh và thị trường mất điểm có phải là tín hiệu xấu?

Ông Nguyễn Văn Sơn - Chuyên gia phân tích Công ty CP Chứng khoán Phú Hưng

Dưới góc nhìn kỹ thuật, tôi cho rằng VN-Index đang thiết lập khu vực vận động với biên độ hẹp 50 điểm quanh ngưỡng 1.200. Và đây cũng là dự báo của tôi trong suốt giai đoạn từ nửa cuối tháng 8 tới nay, rằng thị trường đang trong giai đoạn sóng điều chỉnh trung gian nhằm chuyển tiếp động lực tăng trưởng từ kỳ vọng chính sách tiền tệ nới lỏng (nguyên nhân) sang tìm kiếm sự xác nhận thông qua số liệu vĩ mô phục hồi cũng như kết quả kinh doanh từ doanh nghiệp (kết quả).

Mặc dù thị trường chưa thể vượt qua được vùng đỉnh của tháng 8 nhưng với khối lượng giao dịch duy trì trên mức bình quân, đang cho thấy dòng tiền chung khá mạnh mẽ. Dòng tiền hiện tại không chỉ hấp thụ hết áp lực chốt lời mà còn giúp cho giai đoạn sóng điều chỉnh trung gian hiện tại trở nên nhẹ nhàng hơn và ít có khả năng giảm sâu.

Vì thế, tôi cho rằng VN-Index có thể tiếp diễn trạng thái vận động giằng co lâu hơn, và việc thị trường mất điểm nhẹ trong tuần qua là diễn biến bình thường nếu chúng ta đặt thị trường trong một giai đoạn sóng điều chỉnh trung gian.

Ông Nguyễn Việt Quang - Giám đốc Trung tâm kinh doanh 3 Yuanta Hà Nội

Tuần trước tôi có kỳ vọng thị trường có giai đoạn biến động nhỏ và hấp thụ tốt lực cung tại vùng đỉnh. Nhưng tuần vừa rồi thị trường đã có những biến động rất mạnh, số phiên nến đỏ chiếm 4/5 phiên giao dịch, phiên thị trường giữ sắc xanh thanh khoản luôn thấp hơn nhiều phiên đỏ. Diễn biến này không đáp ứng đúng kỳ vọng của tôi.

Việc thanh khoản trung bình tăng mạnh và thị trường giảm điểm luôn là tín hiệu xấu. Theo tôi giai đoạn này nhà đầu tư cần đặt cao quản trị rủi ro.

Ông Thái Hữu Công - Chuyên viên phân tích cao cấp, Chứng khoán KBSV

Mặc dù thị trường có tới 3 phiên giảm điểm với thanh khoản lớn trong tuần vừa qua, chỉ số vẫn tiếp tục duy trì trên ngưỡng 121x cho thấy lực cầu hấp thụ lượng hàng bán ra vẫn tương đối tốt.

Mặc dù vậy, trong 1 tháng trở lại đây, đường MA20 đã chuyển sang xu hướng đi ngang cùng việc chỉ báo ADX rơi xuống mức dưới 25 cho thấy trạng thái thị trường chỉ ở mức trung tính và không có xu hướng rõ ràng. Xét theo hai yếu tố trên, tôi nghĩ kịch bản phân phối hoặc tái tích lũy vùng đỉnh của VN-Index hiện vẫn đang rất 50/50.

Ông Lê Minh Nguyên - Giám đốc Khách hàng cá nhân, Chứng khoán Rồng Việt

Việc thanh khoản tăng lên khi thị trường giảm điểm cho thấy dòng tiền vẫn còn ở lại thị trường và tham gia thị trường khi nhận thấy cơ hội. Tuy nhiên, theo tôi giai đoạn này thị trường vào “vùng trũng thông tin” và không có nhiều tin tức hỗ trợ nên việc điều chỉnh nhiều khả năng sẽ tiếp tục kéo dài trong thời gian sắp tới.

Ông Lê Đức Khánh - Giám đốc phân tích, Chứng khoán VPS

Có lẽ chúng ta cần nhìn nhận về câu chuyện rủi ro bởi nguyên nhân có thể đến từ việc mua sai cổ phiếu, mua ở mức giá cao, phân bổ tỷ trọng không hợp lý đặt biệt là các cổ phiếu mua mới khi giá đã tăng nhiều, chưa kể đến việc dự báo sai xu hướng dẫn đến chiến lược giao dịch ngắn hạn mạo hiểm. Nếu các nhà đầu tư đang sở hữu cổ phiếu tỷ trọng hợp lý ở mức giá mua hấp dẫn đặc biệt ưu tiên với các doanh nghiệp nhiều tiềm năng tăng trưởng thì họ cũng vẫn có thể yên tâm hơn.

Tuy nhiên, dưới góc độ ngắn hạn, thị trường tăng và điều chỉnh cũng là điều bình thường. Việc giao dịch ngắn hạn cần đặc biệt quan tâm hoặc cần kỷ luật trong giải ngân giai đoạn này bởi liên tiếp thanh khoản tăng khi chỉ số điều chỉnh giảm và đây đương nhiên không phải là điều mà những người giao dịch ngắn hạn mong đợi.

Thống kê cho thấy dòng tiền của nhà đầu tư cá nhân bắt đáy rất mạnh bất chấp thị trường đang gặp khó khăn trong vùng đỉnh cũ, thậm chí mức mua ròng lên tới hàng ngàn tỷ đồng trong tuần qua. Trong khi đó nhà đầu tư nước ngoài, các tổ chức đầu tư và thậm chí cả khối tự doanh lại bán ròng rất nhiều. Liệu đó có phải là sự hưng phấn quá đà của nhà đầu tư nhỏ lẻ?

Ông Thái Hữu Công - Chuyên viên phân tích cao cấp, Chứng khoán KBSV

Việc các nhà đầu tư tổ chức, tự doanh cũng như các nhà đầu tư nước ngoài bán ròng là một điểm trừ đối với thị trường ở thời điểm hiện tại. Kể từ đầu tháng 8, thị trường đã liên tiếp trải qua các phiên giảm điểm tương đối mạnh, đặc biệt là phiên giảm 55 điểm ngày 18/8. Tuy nhiên, chỉ số thường có xu hướng hồi phục ngay sau đó với nhiều mã cổ phiếu thậm chỉ đã tăng vượt vùng đỉnh cũ. Điều này đã góp phần hình thành nên tâm lý mua vào khi điều chỉnh chắc chắn sẽ có lời và là nguyên nhân khiến cho các nhà đầu tư cá nhân liên tục gia tăng tỷ trọng trong các nhịp điều chỉnh vừa qua.

Ông Lê Minh Nguyên - Giám đốc Khách hàng cá nhân, Chứng khoán Rồng Việt

Quy mô và thời gian ra quyết định mua – bán của nhà đầu tư nước ngoài, các tổ chức đầu tư, khối tự doanh khá khác nhau. Các nhà đầu tư cá nhân thường có quyết định ra vào thị trường nhanh hơn và họ chọn thời điểm thị trường giảm điểm để giải ngân khi đã chốt lời trước đó, hoặc chủ động giao dịch trong phiên khi nhận thấy có cơ hội. Việc dòng tiền vào thị trường tăng mạnh khi thị trường giảm điểm cho thấy quy mô thị trường và trình độ của nhà đầu tư hiện nay đã tăng cao và chuyên nghiệp so với trước kia rất nhiều, đó không phải là sự hưng phấn quá đà của nhà đầu tư nhỏ lẻ.

Ông Nguyễn Văn Sơn - Chuyên gia phân tích Công ty CP Chứng khoán Phú Hưng

Khi nhìn nhận thị trường dựa vào các con số, luôn giúp chúng có được góc nhìn tổng quát nhất. Và ở từng giai đoạn, các con số về giá trị mua bán ròng sẽ giúp chúng ta tìm ra được động lực chính thúc đẩy hướng đi của thị trường.

Theo số liệu thống kê trên HSX, khối ngoại mua ròng mạnh hơn 28 nghìn tỷ đồng ở hai tháng phục hồi cuối năm 2022, và giá trị mua ròng giảm còn gần 6 nghìn tỷ ở giai đoạn thị trường đi ngang 3 tháng đầu năm 2023. Nhưng khi thị trường khởi động con sóng đi lên nhờ chính sách giảm lãi suất của Việt Nam từ đầu tháng 4 tới nay, thì khối ngoại lại bắt đầu bán ròng. Nếu chỉ tính tới nửa đầu tháng 8 thì khối ngoại bán ròng hơn 9 nghìn tỷ, cũng như đang đẩy mạnh bán mạnh gần 4 nghìn tỷ trong một tháng qua.

Như vậy, trong suốt con sóng tăng gần 4 tháng vừa qua, dòng tiền trong nước, đặc biệt là dòng tiền từ nhóm nhà đầu tư cá nhân là động lực chính thúc đẩy thị trường đi lên. Và dòng tiền này được nuôi dưỡng bởi mặt bằng lãi suất thấp và thanh khoản trong hệ thống ngân hàng luôn ở trạng thái dồi dào.

Việc khối ngoại cùng với tự doanh đẩy mạnh bán ròng trong tuần qua mà chỉ làm cho thị trường giảm nhẹ, không phải bởi dòng tiền của cá nhân hưng phấn quá đà, mà chỉ thể hiện sự tiếp diễn trạng thái mua ròng liên tục của nhóm này mà thôi. Điều này cũng cho thấy dòng tiền cá nhân đang mạnh mẽ để đủ sức hấp thụ hết mọi áp lực chốt lời.

Tôi cho rằng với các yếu tố nuôi dưỡng dòng tiền cá nhân là môi trường lãi suất thấp và thanh khoản hệ thống ngân hàng dồi dào vẫn hiện hữu và còn kéo dài. Thị trường có thể sớm đạt được trạng thái cân bằng, và giai đoạn sóng điều chỉnh trung giai có thể diễn ra một cách nhẹ nhàng trong môi trường “tiền nhiều”.

Ông Nguyễn Việt Quang - Giám đốc Trung tâm kinh doanh 3 Yuanta Hà Nội

Khi thị trường vẫn còn cơ hội và vẫn có mã tỏa sáng thì nhà đầu tư cá nhân vẫn sẽ hy vọng và tham gia giao dịch mạnh trên thị trường, còn nhà đầu tư tổ chức khi xuất hiện rủi ro họ sẽ co dần danh mục lại. Giai đoạn này tôi thấy thị trường đang làm rất tốt việc luôn tạo tâm lý hưng phấn cho nhà đầu tư cá nhân khi kéo luân phiên ngắn các dòng, kể cả những hôm thị trường giảm điểm đều có một vài ngành tỏa sáng và có những cổ phiếu tăng rất tốt nhưng chỉ là số ít.

Ông Lê Đức Khánh - Giám đốc phân tích, Chứng khoán VPS

Số lượng đông các nhà đầu tư cá nhân có những quan điểm trái chiều về triển vọng, xu hướng thị trường cũng như đánh giá thế nào là doanh nghiệp nên đầu tư cũng như phân biệt đâu là cổ phiếu nên nắm giữ lâu, đâu là các cơ hội nên giao dịch ngắn hạn hơn. Có lẽ diễn biến ngắn hạn của thị trường vẫn là khó đoán định cũng như diễn biến phân hóa của các nhóm cổ phiếu nhóm tăng/nhóm giảm chưa kể có những cổ phiếu tăng ngược thị trường trong khi chỉ số VN-Index điều chỉnh. Nhiều cổ phiếu mà khối ngoại bán nhưng diễn biến giá lại tăng tốt cũng không phải là hiếm gặp. Có lẽ đâu đó vẫn có sự hăng hái của các nhà đầu tư và có những sự thận trọng hoặc chỉ đợi chờ mua giá thấp khi cổ phiếu giảm.

Diễn biến 8 phiên đi ngang gần đây khá giống với giai đoạn tháng 8 với một chuỗi các phiên phân phối trong vùng đỉnh ngắn hạn. Tuy nhiên biên độ điều chỉnh 1,14% ở VN-Index cũng không phải là nhiều. Về mặt kỹ thuật, đâu là các tín hiệu để có thể xác định thị trường tạo 2 đỉnh?

Ông Nguyễn Việt Quang - Giám đốc Trung tâm kinh doanh 3 Yuanta Hà Nội

Về mặt kỹ thuật hiện thị trường đang có một số dấu hiệu tạo 2 đỉnh:

i) VN-Index đã xuất hiện 4 cây nến phân phối với thanh khoản lớn (lớn hơn trung bình 20 phiên). Thường thì khi xuất hiện 3 phiên phân phối chúng ta cần thận trọng và từ cây thứ 4 khi xuất hiện tín hiệu bán của cổ phiếu cần bán quyết đoán;

ii) Trong 7 cây nến liên tiếp chỉ có 1 cây nến xanh với khối lượng thấp;

iii) VN-Index đang tạo phân kỳ giữa giá và RSI;

iv) MACD đã cắt xuống dưới đường tín hiệu.

Ông Nguyễn Văn Sơn - Chuyên gia phân tích Công ty CP Chứng khoán Phú Hưng

Về mặt kỹ thuật, mô hình 2 đỉnh chỉ có xác suất cao xảy ra khi đi kèm tín hiệu phân kỳ âm giữa đường giá và khối lượng, tức là khối lượng sụt giảm khi giá phục hồi trở lại vùng đỉnh cũ, vì thể hiện lực cầu yếu và áp lực chốt lời vùng đỉnh có thể đẩy đường giá vào xu hướng giảm trở lại.

Khi quan sát đồ thị VN-Index, chỉ số đã đi ngang 8 phiên với khối lượng giao dịch lớn giống với giai đoạn kết thúc sóng tăng gần 4 tháng ở nửa cuối tháng 8 vừa qua, cho thấy tín hiệu phân kỳ âm giữa đường giá và khối lượng chưa xuất hiện. Điều này cho thấy dòng tiền đang đủ mạnh để hấp thụ hết áp lực chốt lời vùng đỉnh cũ, và VN-Index có thể chỉ đang nằm trong một giai đoạn trung gian điều chỉnh của một chu kỳ đi lên dài hạn mà thôi.

Do đó, rủi ro thị trường tạo 2 đỉnh và quay lại xu hướng giảm là thấp, mà thay vào đó, VN-Index có thể đang vận động trong mô hình sóng trung gian dạng “tam giác” hoặc dạng “hộp” quanh vùng 1.200 điểm.

Ông Lê Minh Nguyên - Giám đốc Khách hàng cá nhân, Chứng khoán Rồng Việt

Biểu đồ VN-Index cho thấy xu hướng khả năng hình thành mô hình 2 đỉnh khi chỉ số liên tục “hụt hơi” trước vùng đỉnh cũ. Xu hướng trước khi xuất hiện mô hỉnh 2 đỉnh phải là xu hướng tăng rõ ràng và VN-Index trong thời gian qua đã tăng khá mạnh. Tuy nhiên, để chắc chắc xuất hiện mô hình 2 đỉnh, chỉ số phải thủng qua vùng “neckline” (vùng 1.150 điểm).

Diễn biến giao dịch tuần qua cho thấy thanh khoản tăng dần khi chỉ số VN-Index giảm mạnh cho thấy nhà đầu tư nhận thấy cơ hội giải ngân khi chỉ số giảm điểm và không quá kỳ vọng vào việc giảm điểm mạnh hơn nữa của chỉ số này.

Hiện tại vẫn có thể kỳ vọng chỉ số nhận được hỗ trợ từ vùng điểm 1.210 – 1.215 điểm và hồi phục trở lại để tiếp tục thăm dò lại vùng 1.210 – 1.245 điểm.

Ông Lê Đức Khánh - Giám đốc phân tích, Chứng khoán VPS

Dưới góc độ phân tích kỹ thuật thì khi diễn biến giá cổ phiếu hay chỉ số trong giai đoạn 4 – 8 tuần ở đây là VN-Index, sau khi điều chỉnh từ một điểm cao xuống mốc 1.240 – 1.250 điểm rồi sau đó tăng lên một điểm cao mới (ngang bằng hoặc cao hơn 1 chút) ngoài khối lượng cổ phiếu trao tay (thanh khoản) trên HSX tăng cao, đặc biệt các phiên giá trị giao dịch tăng vọt mà các chỉ báo kỹ thuật như RSI (Relative Strength Index) chẳng hạn xuất hiện tín hiệu phân kỳ… thì trong nhiều trường hợp giá cổ phiếu hoặc chỉ số sẽ giảm, thậm chí giảm mạnh sau đó.

Ông Thái Hữu Công - Chuyên viên phân tích cao cấp, Chứng khoán KBSV

Để có thể xác định thị trường tạo 2 đỉnh, VN-Index cần có một phiên điều chỉnh với biên độ trên 2% cùng thanh khoản gia tăng đột biến, phá vỡ hoàn toàn ngưỡng hỗ trợ quan trọng quanh 1.200 (+-5), tương ứng với đường MA50. Các phiên hồi phục có thể xuất hiện sau đó tuy nhiên mức tăng cần không đưa chỉ số vượt quá đường MA20 mới có thể xác nhận được việc thị trường tạo 2 đỉnh và bước vào xu hướng giảm điểm.

Thị trường đã đi được một nửa tháng 9, giờ là lúc có thể tìm kiếm những cổ phiếu có triển vọng kết quả kinh doanh tốt trong quý 3. Anh chị có gợi ý gì cho nhà đầu tư?

Ông Nguyễn Văn Sơn - Chuyên gia phân tích Công ty CP Chứng khoán Phú Hưng

Dựa trên nhận định thị trường đang ở giai đoạn vận động giằng co trong con sóng trung gian chuyển tiếp, cũng như cách tiếp cận hướng tới kỳ báo cáo kinh doanh quý 3 đang tới gần, theo tôi thị trường có thể sẽ vận động phân hóa mạnh mẽ hơn và nhà đầu tư sẽ có sự chọn lọc thận trọng hơn với các vị thế giải ngân mới.

Trong đó, các cổ phiếu có cơ bản tốt, kỳ vọng kinh doanh khả quan và tăng trưởng trong nửa cuối năm 2023 có thể sẽ thu hút được dòng tiền trong giai đoạn những tuần tới. Đặc biệt, ở giai đoạn mà VN-Index vận động giằng co, tôi thấy các cổ phiếu thuộc nhóm ngành thị trường ngách, có câu chuyện riêng hấp dẫn, sẽ có nhiều cơ hội được dòng tiền chú ý hơn.

Ông Lê Đức Khánh - Giám đốc phân tích, Chứng khoán VPS

Vẫn có những nhóm cổ phiếu ưu tiên cao thuộc nhóm ngành bảo hiểm, công nghệ, hóa chất, tài chính, bán lẻ, dầu khí, dược phẩm - không hiếm các doanh nghiệp có kết quả kinh doanh khởi sắc quý 3 cũng như cả năm 2023… Nhà đầu tư vẫn nên chọn lựa cổ phiếu tiêu biểu đáp ứng các tiêu chí đầu tư hơn là quan tâm đến diễn biến thị trường chung.

Ông Lê Minh Nguyên - Giám đốc Khách hàng cá nhân, Chứng khoán Rồng Việt

Tôi cho rằng triển vọng kinh doanh quý 3/2023, câu chuyện giải ngân đầu tư công và các gói tài khóa hỗ trợ kích cầu tiêu dùng sẽ là những dòng câu chuyện dẫn dắt cho sự sôi động luân phiên giữa các nhóm ngành và cổ phiếu. Với thanh khoản dồi dào và tăng mạnh trong thời gian qua cổ phiếu các công ty chứng khoán sẽ được hưởng lợi rất nhiều trong thời gian sắp tới. Ngoài ra, tôi kỳ vọng sẽ nhìn thấy đáy hình thành ở các nhóm ngành thực phẩm đồ uống, hàng cá nhân gia dụng, tiêu dùng lâu bền (dệt may), và bán lẻ tiêu dùng.

Ông Thái Hữu Công - Chuyên viên phân tích cao cấp, Chứng khoán KBSV

Với việc nhu cầu tiêu thụ được dự báo tăng cao trong thời điểm cuối năm khi mà (1) Trung Quốc đang tung ra những gói kích thích kinh tế hồi phục trở lại (2) mùa đông đang đến rất gần, tôi đưa ra đánh giá khả quan đối với ngành dầu khí ở điểm hiện tại trước những diễn biến tích cực cũng như triển vọng của giá dầu trong trung hạn. Theo đó, các nhà đầu tư có thể cân nhắc gia tăng tỷ trọng trong danh mục của mình đối với các cổ phiếu thuộc nhóm ngành này, đặc biệt là các cổ phiếu có nền tảng cơ bản tốt và câu chuyện riêng như PVS, PVD,...

Ông Nguyễn Việt Quang - Giám đốc Trung tâm kinh doanh 3 Yuanta Hà Nội

Hiện tôi thấy các ngành có triển vọng kết quả kinh doanh quý 3 tốt là ngành chứng khoán (thanh khoản thị trường kèm thị trường tăng dài cả quý sẽ giúp kết quả kinh doanh của nhiều doanh nghiệp chứng khoán tăng mạnh mẽ); ngành dệt may (suy giảm xuất khẩu thu hẹp, hoạt động dệt may hồi phục kèm nhu cầu cải thiện vào cuối năm), các cổ phiếu liên quan đến đầu tư công,...

Kết quả kinh doanh quý 3 ra sẽ có những doanh nghiệp có mức độ tăng trưởng tốt nhưng chúng ta cần phân tích xem giá đã tăng mạnh chưa và phản ánh hết vào giá chưa chưa còn tiềm năng tăng trưởng kinh doanh quý 4 không để ra quyết định đầu tư.