Vì sao thanh toán không tiền mặt sụt giảm sau Tết?

Người dân bớt chi tiêu sau Tết, cộng với một số nguyên nhân khác khiến giá trị và tỷ lệ thanh toán không tiền mặt tại một số lĩnh vực có giảm so với trước Tết.

Payoo, nền tảng thanh toán phổ biến tại Việt Nam, vừa công bố số liệu hai tháng đầu năm 2022. Dữ liệu gộp hai tháng cho thấy tổng giao dịch nói chung và thanh toán không tiền mặt nói riêng tại hầu hết các lĩnh vực đều tăng so với tháng 11-12 năm ngoái, và tăng so với cùng kỳ.

Tuy vậy, chi tiêu của người dân trong tháng 2 có giảm so với tháng 1, do tháng 1 trùng vào dịp Tết nguyên đán – tháng mua sắm lớn nhất năm. Điều này kéo theo giá trị thanh toán không tiền mặt giai đoạn sau Tết cũng giảm xuống.

Quan sát tại một số lĩnh vực cho thấy không chỉ giảm về giá trị mà tỷ lệ thanh toán không tiền mặt cũng ít đi so với trước Tết. Lý giải việc này, bà Đặng Thị Minh Ngà, Giám đốc khối dịch vụ - sản phẩm khác của hệ thống FPT Shop cho hay giai đoạn trước Tết, các ngân hàng, cổng thanh toán và ví điện tử chạy nhiều chương trình khuyến mại kích cầu, do đó khách hàng ưu tiên thanh toán kỹ thuật số nhiều hơn. Sau Tết, các khuyến mại này bớt lại khiến tỷ lệ thanh toán nghiêng nhẹ về tiền mặt.

Điều tương tự cũng diễn ra tại chuỗi CellphoneS, với tỷ lệ thanh toán không tiền mặt giai đoạn Tết chiếm khoảng 40-50%, giảm so với cùng kỳ. Trung bình năm 2021, tỷ lệ thanh toán bằng thẻ và các hình thức kỹ thuật số khác tại chuỗi này chiếm tới 60-70%.

Ngoài một số nguyên nhân khách quan, CellphoneS cho hay việc mở rộng cửa hàng ra các địa phương khác ngoài TP.HCM và Hà Nội trong giai đoạn cuối năm tác động mạnh đến tỷ lệ giao dịch không tiền mặt.

Theo đó, tỉ lệ thanh toán không tiền mặt tại các cửa hàng CellphoneS ở các tỉnh thành chỉ chiếm 30-40%, ít hơn một nửa so với hai thành phố lớn. Do đó, khi mở rộng ra các tỉnh thành, tỷ trọng thanh toán không tiền mặt giảm đi.

Không chỉ ở mảng bán lẻ công nghệ, thống kê của Payoo cho thấy mảng giáo dục cũng đi ngược xu hướng chung. Cụ thể, giai đoạn tháng 2 năm nay, giá trị các giao dịch trực tiếp tăng trưởng đến 70-80% so với các tháng trước, trong khi giao dịch trực tuyến sụt giảm từ 10 – 25%. Điều này là do các trường học, trung tâm đào tạo mở cửa cho học sinh quay lại trường học thay vì học trực tuyến như trước, do đó tỷ lệ thanh toán tại chỗ tăng đột biến.

Trước đó, trong khoảng thời gian dài giãn cách, nhiều đơn vị trong nhóm giáo dục trụ vững và kinh doanh ổn định nhờ ứng dụng các giải pháp thanh toán trực tuyến cho phụ huynh tiện lợi thanh toán tại nhà, giá trị giao dịch trực tuyến tăng vượt bậc.

Các nhà bán lẻ cho hay trong khoảng một vài tháng tới thị trường sẽ dần bình ổn và tăng trưởng trở lại, tỷ lệ và giá trị thanh toán không tiền mặt sẽ quay lại quỹ đạo như trước.

Theo CellphoneS, việc không dùng tiền mặt giúp khách hàng thuận tiện hơn trong việc mua sắm, cửa hàng cũng thuận lợi hơn trong việc kiểm soát quỹ và không lo ngại vấn đề tiền giả. Ngoài ra trong thời điểm dịch bệnh căng thẳng thì việc không tiếp xúc trực tiếp (tiền chuyền từ tay người này sang người khác) sẽ hạn chế việc lây lan dịch bệnh