Tranh luận nghịch lý giá vé máy bay, giá điện 'càng tăng, doanh nghiệp càng lỗ'

Đại biểu Trịnh Xuân An (Đồng Nai) đề cập đến vấn đề điều hành giá các mặt hàng thiết yếu như điện, vé máy bay. Theo ông, vé máy bay tăng cao không hẳn do vấn đề nhiên liệu, cung cầu. Về quản lý giá, hiện chúng ta đã có Luật Giá, với khuôn khổ pháp lý rất đầy đủ. Tuy nhiên, theo ông, có nghịch lý là, đối với các mặt hàng này “càng tăng giá thì doanh nghiệp càng lỗ”.

Tăng giá, doanh nghiệp vẫn thua lỗ

Sáng 18/3, tại phiên chất vấn Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc, đại biểu Phan Thị Mỹ Dung (Đoàn Long An) đề nghị Bộ trưởng cho biết, vì sao giá vé máy bay thời gian qua tăng cao? Giải pháp để người dân thuận tiện hơn trong việc đi lại và kích cầu ngành du lịch Việt Nam phát triển mạnh thời gian tới?

Trả lời câu hỏi này, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc nói, theo quy định của Luật Giá, Bộ GTVT sẽ quyết định khung giá vé máy bay. Các công ty sẽ bán giá vé trong khung giá đó. Dựa trên nhu cầu thực tế đi lại của người dân để đưa ra mức giá vé cho phù hợp.

Đại biểu Nguyễn Quang Huân (Đoàn Bình Dương)

Theo ông, vừa qua, giá vé máy bay dù có tăng nhưng các công ty vẫn lỗ. Chẳng hạn, hãng hàng không Bamboo đã cắt giảm nhiều đường bay, còn Vietjet cũng đang gặp khó khăn. Với Vietnam Airlines, Bộ trưởng nói, hiện mức lỗ lên đến 37 nghìn tỷ đồng, năm nào lãi nhất cũng chỉ được 3 nghìn tỷ đồng, "vẫn rất khó khăn".

Chưa hài lòng, một số đại biểu tiếp tục tranh luận với Bộ trưởng Tài chính về vấn đề này. Theo đại biểu Nguyễn Quang Huân (Đoàn Bình Dương) không phải lúc nào cũng áp dụng dụng giải pháp tăng doanh thu bằng cách tăng giá vé.

“Có khi giá vé giảm nhưng số lượng tăng thì doanh thu lại cao lên. Tôi nghĩ các doanh nghiệp cần phải nghiên cứu về vấn đề này”, ông Huân nói.

Đề nghị rà soát, thanh tra, kiểm tra

Tiếp tục tranh luận, đại biểu Trịnh Xuân An (Đồng Nai) đề cập đến vấn đề điều hành giá các mặt hàng như điện, vé máy bay.

Theo ông, vé máy bay tăng cao không hẳn do vấn đề nhiên liệu, cung cầu. Về quản lý giá, hiện chúng ta đã có Luật Giá, với khuôn khổ pháp lý rất đầy đủ. Tuy nhiên, theo ông, có nghịch lý là, đối với các mặt hàng này “càng tăng giá thì doanh nghiệp càng lỗ”.

Đại biểu Trịnh Xuân An (Đồng Nai)

Đại biểu An cho rằng, xác định mức giá thì phải xác định được đầu vào, đầu ra và các chi phí khác. Đối với vé máy bay, vấn đề chi phí, đặc biệt với Vietnam Airlines cao quá, sẽ ảnh hưởng ngay đến giá, chứ không phải vấn đề cung cầu, hay nhiên liệu.

Liên quan đến giá điện, đại biểu đoàn Đồng Nai nêu thực trạng, lâu nay giá điện chỉ có lên chứ không có xuống, nhưng EVN vẫn lỗ. Việc tính giá có vấn đề chưa ổn, chúng ta đã tính đúng, tính đủ, công khai minh bạch hay chưa?

Với vai trò là bộ quản lý ngành, quản lý chung, ông đề nghị Bộ Tài chính cần có sự rà soát, thậm chí thanh tra, kiểm tra để làm cho đúng, vừa đảm bảo lợi ích của doanh nghiệp, nhưng cũng phải đảm bảo được lợi ích của nhà nước và người dân.

Giải trình sau đó, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc tiếp thu các ý kiến, song cũng tiếp tục khẳng định, các doanh nghiệp hiện đang thực hiện đúng quy định. Khung giá vé máy bay do Bộ GTVT ban hành có 15 mức. Hiện nay họ đang điều hành trong khung đó chứ “chưa vượt ngoài khung”.

Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc

Theo Tư lệnh ngành tài chính, một số quốc gia họ đã bỏ giá trần máy bay, để doanh nghiệp tự quyết định theo cung - cầu thị trường. Tuy nhiên, Luật Giá của chúng ta vẫn quy định khung trần vé, do Bộ GTVT quy định, và các doanh nghiệp đang vận hành đúng quy định, nên chưa vi phạm pháp luật về giá.

Bộ trưởng cũng cho hay, trong 3 – 4 năm trở lại đây, đại dịch COVID-19 xảy ra, làm ngưng trệ các tuyến bay, kể cả trong nước cũng như nước ngoài. Năm nay, lượng khách nội địa cũng như nước ngoài cũng còn hạn chế.

“Trước đây khách du lịch của Nhật, Nga vào chúng ta rất nhiều, nhưng bây giờ tình hình Nga như vậy, Nhật Bản thì giá trị đồng Yên giảm, cho nên lượng khách du lịch vào ít”, ông Phớc nói.

Theo Bộ trưởng, để giảm chi phí đầu vào, tái cơ cấu hệ thống dịch vụ bay, việc quản trị và hạ giá thành là vấn đề doanh nghiệp tư nhân quan tâm hơn ai hết. Với Vietnam Airlines, hiện Ủy ban quản lý vốn, Bộ GTVT cũng rất quan tâm.

“Bộ Tài chính cũng đã có các yêu cầu nhằm tinh giản biên chế, nâng cao chất lượng, đảm bảo được hiệu quả kinh doanh”, ông Phớc nói.