“Sôi sục” dòng vốn nội

Trong khi nhà đầu tư nước ngoài liên tục tháo chạy khỏi thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam, thì dòng vốn nội lại ồ ạt chảy vào thị trường. Liệu xu hướng này có tiếp diễn trong năm 2021?

Theo Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD), tính chung 10 tháng đầu năm 2020, các nhà đầu tư trong nước đã mở mới gần 290.000 tài khoản, nhiều hơn 100.000 tài khoản so với cả năm 2019.

Hồi phục "thần kỳ"

Dịch COVID-19 bùng phát khiến TTCK Việt Nam giảm 31% trong quý 1/2020, ghi nhận mức giảm thứ 2 lịch sử, chỉ xếp sau mức giảm 44,25% của quý 1/2008 khi nền kinh tế toàn cầu rơi vào khủng hoảng. Mặc dù vậy, bất chấp những tác động to lớn của dịch bệnh đối với nền kinh tế, TTCK đã ghi nhận sự phục hồi mạnh mẽ từ quý 2/2020 và tính đến ngày 3/12/2020, VN-Index đã tăng lên mốc 1.019,8 điểm, tăng 53,9% từ đáy năm 2020 và cao hơn 6,1% so với mức đóng cửa cuối năm 2019.

Thanh khoản trên thị trường cũng ghi nhận sự cải thiện mạnh mẽ. Giá trị giao dịch bình quân 11 tháng đầu năm 2020 đạt 6.538 tỷ đồng (gồm cả thỏa thuận), cao hơn 41,2% so với năm 2019. Đặc biệt trong tháng 10 và 11, thanh khoản lên mức cao 9.600 tỷ đồng, chỉ thấp hơn so với mức đỉnh 10.139 tỷ đồng hình thành của tháng 1/2018.

Trong năm 2020, khối nội đóng vai trò chính trong sự cải thiện dòng tiền cũng như sự hồi phục của chỉ số khi tỷ trọng giao dịch của khối nội từ tháng 4/2020- thời điểm mà VN- Index tạo đáy đến hết tháng 11 lên tới 88,4%, cao hơn mức 83,6% của quý 1/2020.

Trong khi đó, nhà đầu tư nước ngoài vẫn duy trì xu hướng bán ròng trong suốt giai đoạn này. Nếu không tính tới thỏa thuận của VHM, khối ngoại bán ròng hơn 26.600 tỷ đồng.

Nói như vậy để thấy dòng vốn nội đóng vai trò chính trong việc dẫn dắt sự phục hồi mạnh mẽ của TTCK Việt Nam kể từ tháng 4/2020.

Sở dĩ các nhà đầu tư nội ngày càng rót vốn mạnh vào thị trường do: Thứ nhất, NHNN đã 3 lần giảm lãi suất điều hành để hỗ trợ nền kinh tế hồi phục sau COVID-19. Điều này khiến lãi suất huy động giảm mạnh, thúc đẩy dòng tiền tìm đến các kênh đầu tư có tỷ suất lợi nhuận tốt hơn như cổ phiếu. Thứ hai, ở thời điểm TTCK được định giá cao như năm 2018, P/E đạt trên 20 lần trong khi đến thời điểm hiện tại, P/E dao động ở khoảng 16 lần, cho thấy nhiều cổ phiếu đang ở mức quá rẻ so với trước đây. Đây cũng là lý do khiến các nhà đầu tư trong nước rất hào hứng với TTCK. Thứ ba, câu chuyện về nâng hạng thị trường cũng là điểm nhấn quan trọng đối với các nhà đầu tư.

Triển vọng năm 2021

Dòng vốn nội được kỳ vọng vẫn là động lực chính thúc đẩy TTCK tăng trưởng tích cực trong năm 2021.

Ở thời điểm hiện tại, với những thông tin tích cực về vaccine COVID-19, dự kiến sẽ được sử dụng rộng rãi trong năm 2021, sự chú ý của giới đầu tư đối với dịch bệnh sẽ dần giảm bớt, thay vào đó sẽ chuyển hướng trở lại đối với cuộc chiến thương mại giữa 2 nền kinh tế lớn nhất thế giới là Mỹ và Trung Quốc, vốn được dự báo vẫn còn căng thẳng dưới thời ông Biden. Tuy nhiên, mối quan hệ Mỹ- Trung sẽ không quá căng như dưới thời ông Trump. Điều này cũng phần nào giảm bớt áp lực cho TTCK thế giới và giúp nhà đầu tư nội yên tâm khi đầu tư cổ phiếu.

Hiện quy mô của thị trường đã khác so với trước đây, ví dụ như quy mô về phía cung, lượng margin ở thời điểm quý 3/2020 so với vốn chủ sở hữu của các công ty chứng khoán chiếm khoảng 67%, tức là đạt ở mức cao so với 2-3 năm trở lại đây. Tuy nhiên, đây vẫn chưa phải là mức cao nhất so với thời điểm quý 1/2018, khi đó lượng margin trên vốn chủ sở hữu của các công ty chứng khoán lên đến 80%.

Dù margin tăng mạnh, nhưng khả năng cung cấp vốn của các công ty chứng khoán đã tốt hơn khá nhiều so với trước đây. Điều này cũng sẽ góp phần thúc đẩy các nhà đầu tư nội tham gia vào TTCK.

Ngoài ra, việc Chính phủ sẽ đẩy nhanh quá trình cổ phần hóa, thoái vốn doanh nghiệp Nhà nước sẽ tạo cho sàn chứng khoán có nhiều mã cổ phiếu của những doanh nghiệp tốt. Điều này sẽ thu hút hơn nữa không chỉ các nhà đầu tư nội mà còn cả các nhà đầu tư ngoại.