So găng lợi nhuận các ngân hàng: Suy giảm và phân hoá 2 cực đối nghịch

Bức tranh lợi nhuận của các ngân hàng ngân hàng trong 3 quý đầu năm đã lộ diện với sự suy giảm nhẹ so với cùng kỳ năm ngoái. Bên cạnh đó, bức tranh lợi nhuận cho thấy sự phân hoá 2 cực: một phía ghị nhận tăng trưởng mạnh, phía còn lại suy giảm và thậm chí thua lỗ.

Xếp hạng lợi nhuận của các ngân hàng

Theo kết quả kinh doanh của 28 ngân hàng đã công bố thì trong quý III tổng lợi nhuận trước thuế của các nhà băng này đạt trên 59.600 tỷ đồng, giảm 1,6% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, có đến 14 ngân hàng tăng trưởng âm, 13 ngân hàng tăng trưởng dương và 1 ngân hàng bị lỗ.

Tính chung trong 3 quý đầu năm, tổng lợi nhuận trước thuế của 28 nhà băng đã báo cáo kết quả kinh doanh đạt gần 187.500 tỷ đồng, giảm 5.000 tỷ đồng (tương đương 2%) so với cùng kỳ năm ngoái, thực hiện 68% kế hoạch năm. Trong đó, có 5 ngân hàng thực hiện được từ 80% trở lên kế hoạch lợi nhuận cả năm.

Vietcombank vẫn tiếp tục dẫn đầu nhóm những ngân hàng lợi nhuận tốt nhất với lợi nhuận trước thuế quý III là 9.051 tỷ đồng và 9 tháng đầu năm 2023 đạt 29.550 tỷ đồng, tăng 18,5% so với cùng kỳ năm ngoái.

MBBank là nhà băng gây bất ngờ nhất khi "vượt mặt" Techcombank hay BIDV trở thành á quân lợi nhuận. Trong quý III, ngân hàng này có lợi nhuận trước thuế đạt 7.284 tỷ đồng. Lũy kế 9 tháng, lợi nhuận của MBBank đạt hơn 20.000 tỷ đồng, tăng 10% so với cùng kỳ.

BIDV bám sát MBBank và đứng ở vị trí thứ 3 với lợi nhuận trước thuế quý III đạt hơn 5.890 tỷ đồng; lũy kế 9 tháng đạt hơn 19.760 tỷ đồng, tăng 12% so với cùng kỳ năm ngoái.

VietinBank đang xếp ở vị trí thứ 4. Lợi nhuận trước thuế trong quý III của VietinBank đạt hơn 4.870 tỷ đồng; lũy kế 9 tháng đạt hơn 17.400 tỷ đồng, tăng 10% so với cùng kỳ năm trước.

Xếp thứ 5 về lợi nhuận là Techcombank với lợi nhuận trước thuế trong quý III đạt hơn 5.800 tỷ đồng; 9 tháng đầu năm đạt 17.115 tỷ đồng, giảm 18% so với cùng kỳ năm trước.

Xếp thứ 6 trong nhóm có lợi nhuận lớn là Ngân hàng ACB, với lợi nhuận trước thuế trong quý III đạt hơn 5.000 tỷ đồng; lũy kế 9 tháng đạt hơn 15.000 tỷ đồng, tăng hơn 11% so với cùng kỳ năm ngoái.

Bốn nhà băng còn lại trong Top 10 ngân hàng có lợi nhuận cao nhất 9 tháng đầu năm 2023 lần lượt là HDBank (8.631 tỷ đồng), SHB (8.509 tỷ đồng), VIB (8.325 tỷ đồng) và VPBank (8.279 tỷ đồng). Có thể thấy, lợi nhuận của 4 ngân hàng này không có nhiều chênh lệch, chỉ cách nhau vài trăm tỷ đồng.

Đứng thứ 11 là Sacombank với lãi trước thuế 9 tháng đạt 6.840 tỷ đồng, tăng 54% so với cùng kỳ năm 2022.

Xếp thứ 12 trong bảng xếp hạng những ngân hàng có lợi nhuận tốt nhất 9 tháng đầu năm là Ngân hàng Hàng hải (MSB). Lợi nhuận trước thuế lũy kế 9 tháng của MSB đạt 5.223 tỷ đồng, tăng 8,3% so với cùng kỳ, đạt 83% kế hoạch năm 2023.

Đứng thứ 13 là TPBank. Lãi trước thuế quý III của ngân hàng là 1.576 tỷ đồng. Lũy kế 9 tháng, lợi nhuận trước thuế của TPBank là 4.959 tỷ đồng, giảm 16%.

Đứng thứ 14 là OCB. Lợi nhuận trước thuế quý III của ngân hàng này đạt 1.355 tỷ đồng; lũy kế 9 tháng đầu năm đạt 3.915 tỷ đồng, tăng 48% so với cùng kỳ.

Đứng thứ 15 là LPBank. Lũy kế 9 tháng, LPBank có3.687 tỷ đồng lãi trước thuế, đã thực hiện được 61% mục tiêu lợi nhuận cả năm

Vị trí 16-20 ngân hàng có lợi nhuận trước thuế cao nhất 9 tháng đầu năm là SeABank (3.156 tỷ đồng), Nam A Bank (2.047 tỷ đồng), Eximbank (hơn 1.712 tỷ đồng), ABBank (hơn 708 tỷ đồng), KienlongBank (639 tỷ đồng).

Từ vị trí 21-28 là những ngân hàng: VietABank (592 tỷ đồng), BacABank (551 tỷ đồng), VietBank (419 tỷ đồng), PGBank (360 tỷ đồng), SaigonBank (248 tỷ đồng), BVBank (61 tỷ đồng), BaoVietBank (34 tỷ đồng).

Nhiều nhà băng khác có lợi nhuận trong quý III, gồm: VietABank (giảm 67%), BacABank (giảm 73%), VietBank (giảm 66%), PGBank (giảm 60%), VPBank (giảm 31%),TPBank (giảm 26%), NamABank (giảm 24%), BaoVietBank (giảm 6%), SeABank (giảm 6%)…

Nguyên nhân khiến các nhà băng suy giảm lợi nhuận là do thu nhập lãi thuần giảm, tín dụng tăng trưởng thấp, biên lãi ròng (NIM) thu hẹp (lãi suất huy động cao, lãi vay giảm); trong khi chi phí hoạt động, chi phí dự phòng rủi ro tín dụng tăng…

Trong khi đó, điểm chung của hầu hết ngân hàng có tăng trưởng dương về lợi nhuận đó là thu nhập từ hoạt động cho vay trong 9 tháng đầu năm nay đều cao hơn so với cùng kỳ.

Lợi nhuận ngân hàng kỳ vọng phục hồi ở quý IV

Theo kết quả cuộc điều tra xu hướng kinh doanh quý IV/2023 do Ngân hàng Nhà nước thực hiện, đa phần tổ chức tín dụng giảm kỳ vọng về lợi nhuận trong thời gian tới. Cụ thể, 82,6% tổ chức tín dụng kỳ vọng lợi nhuận trước thuế tăng trưởng dương trong năm 2023 so với năm 2022, có 13,8% tổ chức tín dụng lo ngại lợi nhuận tăng trưởng âm.

Theo Công ty CP Chứng khoán Bảo Việt (BVSC), lợi nhuận ngành ngân hàng trong cả năm 2023 được dự báo tăng 5,2%. Sang 2024, khi nền kinh tế bắt đầu phục hồi, tăng trưởng lợi nhuận của nhóm ngành này mới có thể khởi sắc, ước đạt 18,9%.

Ông Trần Ngọc Báu, CEO WiGroup, cho rằng, ngân hàng đang duy trì là ngành có sức chống đỡ tốt nhất thị trường trong bối cảnh khó khăn hiện tại. Nhưng những thách thức về tăng trưởng tín dụng chậm, NIM thu hẹp và nợ xấu tăng khiến cho bức tranh lợi nhuận không quá sáng màu vào cuối năm.

Chuyên gia này cho hay, chúng ta có thể kỳ vọng triển vọng ngành ngân hàng sẽ phục hồi tốt hơn vào khoảng chừng quý II/2024, đây là thời điểm phù hợp để ngành ngân hàng có sự tăng trưởng trở lại về giá trị so với cùng kỳ.

Còn các chuyên gia phân tích tại Công ty Chứng khoán VNDirect dự báo, những ngân hàng có tỷ lệ cao về cho vay bán lẻ như VIB, ACB hay MBB có nhiều cơ hội để cải thiện tăng trưởng tín dụng, cải thiện NIM tốt hơn so với toàn ngành khi Việt Nam đang dần bước vào giai đoạn phục hồi ban đầu. Ngược lại, những ngân hàng có tỷ lệ cho vay bất động sản cao có thể sẽ gặp khó khăn trong việc mở rộng tín dụng khi Thông tư 06/2023 (hiệu lực từ tháng 9/2023) sẽ giới hạn khả năng tiếp cận vốn của các doanh nghiệp.

Minh Dũng