Phó Thủ tướng: Tháo gỡ vướng mắc về cơ chế để tạo nguồn nhà ở xã hội, nhà tái định cư

Phó Thủ tướng chỉ ra vấn đề lớn nhất trong quy định chuyển đổi công năng nhà ở là cơ chế, chính sách, thủ tục chuyển đổi các dự án nhà ở thương mại sang nhà ở xã hội, nhà ở tái định cư. Các bộ ngành cần rà soát văn bản pháp luật để tháo gỡ ngay trong Nghị định này.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh vấn đề này tại cuộc họp cho ý kiến hoàn thiện dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Nhà ở, sáng 13/6.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp cho ý kiến hoàn thiện dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Nhà ở, tổ chức sáng 13/6 - Ảnh: VGP/Thu Cúc

Xác định rõ khu vực bảo đảm quốc phòng, an ninh trong quy hoạch đô thị, xây dựng

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết, Bộ Xây dựng đã tiếp thu ý kiến, chỉnh sửa quy định về khu vực bảo đảm an ninh, quốc phòng.

Bộ Quốc phòng, Bộ Công an có trách nhiệm xác định và thông báo cho UBND cấp tỉnh về khu vực bảo đảm quốc phòng, an ninh trên địa bàn, làm căn cứ xác định danh mục các dự án đầu tư xây dựng nhà ở mà tổ chức, cá nhân nước ngoài được phép sở hữu, cũng như trong trường hợp có sự thay đổi.

Theo Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM Lê Hoàng Châu, nguyên tắc của Luật Kinh doanh bất động sản là dự án bất động sản phải nằm ngoài khu vực bảo đảm quốc phòng, an ninh. Vì vậy, trong quy hoạch đô thị, xây dựng đã xác định khu vực cần bảo đảm quốc phòng, an ninh.

Đại diện UBND các tỉnh Quảng Ninh, Lạng Sơn kiến nghị phân cấp, rõ trách nhiệm của địa phương trong quá trình xác định cụ thể các khu vực bảo đảm quốc phòng, an ninh, nhất ở biên giới.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu Bộ Xây dựng đánh giá tác động của quy định trong thực tế; tiếp tục làm rõ khái niệm, cơ sở pháp lý, trình tự thủ tục, thời gian cung cấp thông tin về khu vực cần bảo đảm an ninh, quốc phòng khi chính quyền địa phương lấy ý kiến để xây dựng, điều chỉnh quy hoạch; trách nhiệm của chính quyền địa phương và các bộ, ngành khi phê duyệt chủ trương, quyết định đầu tư dự án nhà ở; quy định điều khoản chuyển tiếp để xử lý các trường hợp người nước ngoài đã mua nhà, nhưng chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu, hoặc trong khu vực cần bảo đảm quốc phòng, an ninh…

Phân cấp triệt để trong thẩm định, phê duyệt dự án nhà ở

Về chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở, cơ quan soạn thảo đã tiếp thu, chỉnh lý theo hướng chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở được sử dụng làm công cụ điều tiết thị trường, khắc phục tình trạng mất cân đối cung-cầu về nhà ở. Trong đó, nhà ở xã hội, nhà công vụ được đưa đầy đủ vào chương trình, kế hoạch, còn các chỉ tiêu nhà ở thương mại chỉ nên xác định những khu vực dự kiến phát triển loại hình nhà ở này phù hợp với quy hoạch xây dựng.

GS.TS. Hoàng Văn Cường cho rằng, việc phê duyệt dự án đầu tư nhà ở cần căn cứ vào mức độ hấp thụ của các dự án đã có, kế hoạch về tiến độ đô thị hóa của vùng, lộ trình phát triển hạ tầng giao thông và hạ tầng xã hội. Dự thảo Nghị định cũng cần xác định các mốc thời điểm của dự án nhà ở, như chấp thuận chủ trương đầu tư, tiến độ thực hiện để tránh tình trạng phê duyệt tràn lan.

Phó Thủ tướng lưu ý thêm, chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở phải đánh giá chính xác tình trạng nhà ở toàn quốc, cung-cầu cụ thể cho từng phân khúc, nhằm điều tiết thị trường, bảo đảm chỗ ở cho người dân.

Một số nội dung khác đã được Bộ Xây dựng tiếp thu, giải trình, chỉnh lý là: Trình tự, thủ tục đối với việc lập kế hoạch đầu tư công trong phát triển nhà ở; nội dung lấy ý kiến thẩm định các nội dung về nhà ở khi chấp thuận chủ trương đầu tư dự án nhà ở; quy định về giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất phù hợp với Luật Đất đai; trường hợp có một hoặc nhiều nhà đầu tư được chấp thuận chủ trương đầu tư…

Phó Thủ tướng yêu cầu tuân thủ nguyên tắc phân cấp triệt để, giao cho một cơ quan chịu trách nhiệm, một bộ thủ tục thẩm định, chấp thuận chủ trương đầu tư dự án nhà ở, không quy định trùng lặp với pháp luật về đầu tư.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh phát biểu tại cuộc họp - Ảnh: VGP/Thu Cúc

Quản lý nhà ở nhiều tầng, nhiều căn hộ như chung cư

Về nhà ở công vụ, cơ quan soạn thảo đã tiếp thu, chỉnh sửa quy định đầu tư dự án xây dựng, mua, thuê mua nhà ở công vụ theo pháp luật về đầu tư công; bổ sung quy định điều chỉnh dự án nhà ở công vụ; giữ quy định các dự án nhà ở công vụ bố trí cho đối tượng thuộc lực lượng vũ trang phải lấy ý kiến thống nhất của Bộ Xây dựng đối với dự án thuộc thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư của Thủ tướng Chính phủ.

Đáng chú ý, Bộ Xây dựng đã tách riêng nội dung nhà ở nhiều tầng, nhiều căn hộ thành một chương riêng, nhằm quản lý chặt chẽ nhà ở riêng lẻ, nhiều tầng, nhiều căn hộ để bán, cho thuê, cho ở nhiều người.

"Nhà ở riêng lẻ kết hợp với cho thuê, cho ở nhiều người phải áp dụng quy chuẩn an toàn như nhà chung cư", Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nêu rõ.

Tháo gỡ vướng mắc để tạo nguồn nhà ở xã hội, nhà tái định cư

Quy định nguồn vốn huy động phát triển nhà ở được Bộ Xây dựng chỉnh sửa về tổng mức huy động vốn, thời điểm huy động nhằm bảo đảm an toàn hệ thống tài chính, tín dụng.

Bên cạnh huy động vốn cho các dự án nhà ở theo pháp luật tín dụng, đầu tư, kinh doanh bất động sản, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đề nghị thiết kế điều khoản về nguồn vốn Nhà nước dành cho phát triển nhà ở xã hội như nhà công vụ, dành cho đối tượng chính sách, người nghèo…; hình thành quỹ phát triển nhà ở xã hội từ nguồn vốn Nhà nước và các nguồn hợp pháp khác.

Các chuyên gia tham dự cuộc họp - Ảnh: VGP/Thu Cúc

Đồng tình với kiến nghị của ông Lê Hoàng Châu về nội dung mua nhà ở thương mại để phục vụ tái định cư, Phó Thủ tướng cho rằng cần làm rõ trách nhiệm của Nhà nước, nhà đầu tư không để tình trạng địa phương đặt hàng doanh nghiệp nhưng không mua hoặc doanh nghiệp không thực hiện đúng thời hạn, không đáp ứng yêu cầu chất lượng.

Các đại biểu cũng thảo luận những vấn đề đặt ra về trình tự thủ tục, các nguồn vốn, chính sách đầu tư khác nhau khi chuyển đổi công năng, mục tiêu sử dụng của dự án nhà ở chưa hoàn thành hoặc đã hoàn thành; phân cấp cho địa phương trong quản lý, sử dụng nhà ở là tài sản công; mua bán nhà ở là tài sản công; trình tự, thủ tục phân hạng chung cư; quản lý vận hành chung cư;…

Phó Thủ tướng chỉ ra vấn đề lớn nhất trong quy định chuyển đổi công năng nhà ở là cơ chế, chính sách, thủ tục chuyển đổi các dự án nhà ở thương mại sang nhà ở xã hội, nhà ở tái định cư. Các bộ ngành cần rà soát văn bản pháp luật để tháo gỡ ngay trong Nghị định này.

Phó Thủ tướng cũng giao Bộ Xây dựng tiếp tục nghiên cứu, đơn giản hóa quy trình phân hạng chung cư nhằm khuyến khích doanh nghiệp đăng ký tham gia theo các bộ tiêu chí chung cư xanh (tiết kiệm năng lượng, có không gian xanh, vật liệu thân thiện với môi trường, chất lượng nước, không khí...), thông minh, tiện nghi, an toàn chứ không chỉ tập trung vào công năng sử dụng; có hình thức tôn vinh, hỗ trợ phù hợp đối với các chung cư được xếp hạng; quy định rõ trách nhiệm của ban quản lý chung cư, sử dụng tài sản chung, cách thức thu, quản lý quỹ bảo trì.