Philippines yêu cầu Nhật Bản tăng giá chuối nhằm 'san sẻ' chi phí sản xuất

Philippines đã thực hiện bước đi hiếm hoi khi yêu cầu các nhà bán lẻ và người tiêu dùng ở Nhật Bản, thị trường xuất khẩu lớn nhất của họ, chịu “gánh nặng” của việc giá chuối tăng cao để duy trì ngành công nghiệp sản xuất loại trái cây phổ biến này.

Trong một cuộc phỏng vấn gần đây với Kyodo, tùy viên nông nghiệp tại Đại sứ quán Philippines ở Tokyo Jose Laquian cho biết, giá chuối của Philippines tại Nhật Bản phải ở mức “công bằng” và phản ánh chi phí sản xuất và kho vận (logistics) ngày càng tăng nếu người tiêu dùng muốn tiếp tục được hưởng mức cung cấp và chất lượng như trước kia.

Yêu cầu bất thường của Đại sứ quán Philippines về việc tăng giá chuối đã được đưa ra cho Hiệp hội các nhà bán lẻ Nhật Bản, bao gồm các siêu thị là thành viên của hiệp hội này, vào đầu tháng 6 vừa qua. Động thái trên diễn ra vào thời điểm công chúng nhận thấy lạm phát bị siết chặt, tác động lên giá nhập khẩu do đồng yen yếu và mức lương trì trệ kéo dài.

Theo truyền thống, các nhà bán lẻ Nhật Bản thường không muốn tăng giá bán quá nhiều vì sợ mất khách hàng vốn quen với những mặt hàng với giá cả ổn định. Tuy nhiên, họ đã buộc phải làm như vậy đối với một loạt sản phẩm trong thời kỳ “siêu lạm phát” trên toàn cầu hiện nay.

Kể từ năm 2015, giá chuối ở Nhật Bản vẫn giữ nguyên ở mức khoảng 260 yen (1,9 USD)/quả. Chính phủ Philippines muốn Nhật Bản hiểu rằng việc tăng giá là cấp thiết để bù đắp chi phí gia tăng, một phần do đại dịch COVID-19 và cuộc xung đột Nga - Ukraine, vì nông dân ở Philippines hầu như không thu được lợi nhuận.

Ông Jose Laquian cho biết: “Chúng ta đang ở trong tình thế buộc phải điều chỉnh để giá chuối trên thị trường đạt một mức hợp lý, có nghĩa là ở mức giá hiện tại, sẽ không còn khả năng để chuỗi cung ứng chuối hoạt động ở Nhật Bản”.

Philippines là nhà cung cấp chuối lớn nhất cho Nhật Bản, chiếm 76% tổng lượng chuối nhập khẩu và vận chuyển khoảng 844 triệu tấn vào Nhật Bản trong năm 2021. Dữ liệu thương mại do đại sứ quán Philippines trích dẫn cho thấy, Ecuador và Mexico lần lượt chiếm 11% và 6,6% chuối nhập khẩu của Nhật Bản.

Dữ liệu của Chính phủ Nhật Bản đã chỉ ra rằng mức tiêu thụ chuối trung bình hàng năm của các hộ gia đình là khoảng 19 kg và chiếm khoảng 1/4 tổng lượng trái cây tiêu thụ.

Ông Laquian bày tỏ hy vọng rằng khu vực tư nhân Nhật Bản sẽ đưa ra một "mức giá cả hai bên chấp nhận được", khẳng định rằng việc tăng giá không phải là không có cơ sở. Ông nhấn mạnh, nông dân Philippines đã phải chịu chi phí gia tăng, với các yếu tố như chuỗi cung ứng trước COVID-19 bị gián đoạn và chi phí tăng cường đầu tư vào sức khỏe của người lao động trong bối cảnh đại dịch.

Ngành sản xuất chuối của Philippines bắt đầu thâm nhập mạnh mẽ vào Nhật Bản từ những năm 1970 và hệ thống cung cấp cho thị trường này đã được hoàn thiện để đạt được chất lượng và năng suất tốt nhất.

Ông Laquian kêu gọi chia sẻ gánh nặng giữa các bên liên quan và trả lại công bằng cho ngành trồng chuối Philippines, hiện có 2,2 triệu người dân sống phụ thuộc vào ngành này. Ông nói thêm rằng, Philippines có thể phải xem xét bán chuối cho các nước khác nếu yêu cầu tăng giá không được đáp ứng. Ông không lo lắng trước viễn cảnh chuối giá cao hơn từ Philippines có thể giúp chuối từ các nước Mỹ Latinh, chẳng hạn như Ecuador, chiếm thị phần trên thị trường Nhật Bản. Ông nói: "Hãy để họ đến. Đó là một cuộc cạnh tranh. Khoảng cách gần giữa Philippines và Nhật Bản đảm bảo rằng chuối từ Philippines luôn tươi ngon hơn”.