Những ngân hàng nào đang là chủ nợ lớn của Vietnam Airlines?

Theo báo cáo tài chính quý I/2021, Tổng Công ty Hàng không Việt Nam - Vietnam Airlines (Mã chứng khoán: HVN) đang lỗ sau thuế gần 5.000 tỷ đồng do tình hình dịch bệnh Covid - 19 ngày càng diễn biến phức tạp, làm ảnh hưởng nặng nề đến hoạt động kinh doanh. Hiện tại số nợ phải trả quá hạn đạt tới 6.240 tỷ đồng và đang rơi vào trạng thái cực kỳ khó khăn, bên bờ vực phá sản.

Không những vậy, các ngân hàng thương mại chưa nhìn thấy gói giải cứu 12.000 tỷ đồng của Chính phủ nên không cho Vietnam Airlines giải ngân tiếp, hoặc không gia hạn, cấp tiếp hạn mức tín dụng. Lỗ ròng của Vietnam Airlines lên đến gần 5.000 tỷ và đang chậm thanh toán khoảng trên 6.000 tỷ cho các chủ nợ, chưa kể số đã được giãn thời hạn trả.

Theo báo cáo tài chính hợp nhất kiểm toán năm 2020, Vietcombank hiện là ngân hàng cho Vietnam Airlines vay nhiều nhất với khoảng 2.700 tỷ đồng ngắn hạn và 4.800 tỷ đồng dài hạn.

Ngân hàng BIDV là chủ nợ lớn thứ hai với khoảng 1.100 tỷ ngắn hạn và 1.500 tỷ dài hạn. Các khoản cho vay ngắn hạn của các nhà băng đều không có tài sản đảm bảo.

Tổng cộng đến ngày 31/12/2020, Vietnam Airlines đang vay ngân hàng ngắn hạn và dài hạn 15.789 tỷ đồng, nợ thuê tài chính dài hạn 18.260 tỷ.

Các chủ nợ thuê tài chính lớn nhất tiếp theo là Tập đoàn ING (hơn 8.100 tỷ), Ngân hàng Citibank (gần 5.800 tỷ). Cùng với đó là Ngân hàng MUFG (gần 1.700 tỷ), JP Morgan Chase (gần 1.300 tỷ), HSBC (gần 1.200 tỷ), Credit Agricole (225 tỷ) và Công ty TNHH Viettel-CHT 2,6 tỷ. Tại ngày cuối quý I năm 2021, tổng vay ngân hàng và nợ thuê tài chính của Vietnam Airlines là hơn 34.300 tỷ.

Trong quý I/2021, Vietnam Airlines lỗ sau thuế 4.975 tỷ đồng. Lỗ lũy kế tại ngày 31/3 là hơn 14.200 tỷ đồng; vốn chủ sở hữu chỉ còn 1.030 tỷ, tức chưa đầy 2% tổng tài sản.

Theo một dự thảo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư trước đó, Vietnam Airlines có thể lỗ đến 10.000 tỷ đồng trong 6 tháng đầu năm, tức là số lỗ của riêng quý II có khả năng lên tới trên 5.000 tỷ.

Các chuyên gia nhận định, kịch bản này là hoàn toàn khả thi. Số lỗ gần 5.000 tỷ đồng của quý I được ghi nhận trong bối cảnh dịch Covid-19 bùng phát đợt 3 đúng vào đợt cao điểm Tết Tân Sửu, làm sụt giảm nhu cầu thăm thân. Sang quý II, dịch tiếp tục bùng phát thêm đợt 4 với số ca nhiễm lớn hơn cả ba đợt trước cộng lại, khiến cho lượng khách đi du lịch nghỉ dưỡng sụt giảm.

Con số thua lỗ và vốn chủ âm chỉ là các thước đo về khả năng thanh toán (solvency). Doanh nghiệp có thể thua lỗ triền miên hết năm này qua năm khác, vốn chủ có thể âm hàng chục nghìn tỷ nhưng công ty không bị phá sản nếu vẫn đảm bảo được thanh khoản (liquidity). Tuy nhiên, tình hình thanh khoản của hãng hàng không Việt cũng trong tình trạng nguy cấp. Số nợ quá hạn của Vietnam Airlines tính đến tháng 6/2021 đã lên tới 6.240 tỷ đồng. Tại ngày 31/12/2020, số nợ quá hạn là 6.640 tỷ, chưa kể các khoản đã được giãn thời hạn trả.

Tìm hiểu được biết, cổ đông lớn nhất của Vietnam Airlines hiện nay là Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp với tỷ lệ sở hữu 86,2%. Nhà nước đã ban hành các chính sách đặc thù để giải cứu cho Vietnam Airlines.

Cụ thể, các tổ chức tín dụng sẽ được Ngân hàng Nhà nước tái cấp vốn tối đa 4.000 tỷ đồng với lãi suất tái cấp vốn 0% nếu cho Vietnam Airlines vay với lãi suất ưu đãi. Ngoài ra, Vietnam Airlines còn được Quốc hội cho phép phát hành cổ phiếu ra công chúng để tăng vốn thêm 8.000 tỷ đồng mà không cần phải thỏa mãn yêu cầu làm ăn có lãi trong năm trước năm chào bán như quy định trong Luật Chứng khoán 2019.