MỚI

Thiệp giáng sinh độc lạ

#Quốc tế

24HMONEY đã kiểm duyệt

Người Mỹ “đặt cược” vào chứng khoán nhiều chưa từng có: Tín hiệu cảnh báo bong bóng mới?

Tỷ lệ sở hữu cổ phiếu của người Mỹ đã vượt ngưỡng đỉnh cuối thập niên 1990 – ngay trước khi bong bóng dot-com vỡ – làm dấy lên lo ngại về sự mong manh của tài chính hộ gia đình trước biến động thị trường.

Cổ phiếu chiếm gần nửa tài sản tài chính người Mỹ

Theo dữ liệu mới nhất từ Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), lượng cổ phiếu mà các hộ gia đình Mỹ nắm giữ – bao gồm cả trực tiếp và gián tiếp qua các quỹ tương hỗ, tài khoản hưu trí… – đã chiếm tới 45% tổng tài sản tài chính trong quý II/2025. Đây là mức cao kỷ lục trong lịch sử, vượt xa đỉnh điểm của chu kỳ tăng trưởng cuối những năm 1990.

Tỷ lệ sở hữu cổ phiếu cao phản ánh nhiều yếu tố cộng hưởng: giá cổ phiếu liên tục lập đỉnh, ngày càng nhiều người Mỹ trực tiếp tham gia đầu tư, và sự phổ biến của các kế hoạch hưu trí gắn với thị trường chứng khoán.

Mức độ tiếp xúc cao này giúp người dân hưởng lợi từ đà tăng của các doanh nghiệp Mỹ – đặc biệt với nhà đầu tư dài hạn – nhưng đồng thời cũng làm gia tăng rủi ro tài chính cá nhân trong bối cảnh thị trường biến động, lạm phát kéo dài và thị trường lao động dần yếu đi.

Cảnh báo từ “bài học dot-com”

Chuyên gia kinh tế John Higgins (Capital Economics) cảnh báo rằng việc tỷ lệ sở hữu cổ phiếu vượt qua đỉnh dot-com là tín hiệu đáng lo ngại, dù thị trường vẫn đang tăng nhờ làn sóng AI. “Điều này có thể là lời cảnh tỉnh cho các nhà đầu tư, bởi lịch sử cho thấy rủi ro gia tăng mạnh khi thị trường quá nóng,” ông nói.

Từ đáy ngày 8/4 đến nay, chỉ số S&P 500 đã tăng tới 33% và 28 lần lập đỉnh mới trong năm 2025. Dù Higgins dự báo chỉ số này còn tiếp tục tăng trong năm nay và năm sau, ông cho rằng tỷ trọng cổ phiếu hiện tại là “một dấu hiệu cần theo dõi sát sao”.

Ông Rob Anderson, chiến lược gia tại Ned Davis Research, bổ sung: “Lịch sử chứng minh rằng khi tỷ lệ sở hữu cổ phiếu đạt kỷ lục, lợi nhuận trung bình sau đó thường suy giảm. Trong 10 năm tới, lợi nhuận từ chứng khoán có thể không còn cao như thập kỷ qua.”

“Nền kinh tế hình chữ K” và rủi ro bất bình đẳng

Dù thị trường chứng khoán tăng mạnh, nền kinh tế Mỹ vẫn đối mặt với nguy cơ bất bình đẳng ngày càng sâu sắc. Giới chuyên gia cảnh báo về sự hình thành của “nền kinh tế hình chữ K” – nơi người giàu, vốn sở hữu phần lớn cổ phiếu, ngày càng giàu hơn, trong khi người thu nhập thấp vẫn chật vật do thu nhập từ thị trường lao động trì trệ.

Nhà kinh tế trưởng Jeffrey Roach (LPL Financial) nhấn mạnh: “Khi người dân đầu tư quá nhiều vào cổ phiếu, biến động của thị trường sẽ có tác động lớn hơn nhiều tới nền kinh tế so với một thập kỷ trước.”

Kết luận: Đòn bẩy lợi nhuận hay mầm mống rủi ro?

Mức độ đầu tư kỷ lục vào thị trường chứng khoán Mỹ giúp hàng triệu người gia tăng tài sản trong giai đoạn tăng trưởng. Tuy nhiên, bài học từ bong bóng dot-com nhắc nhở rằng khi tỷ lệ sở hữu cổ phiếu đạt đỉnh, thị trường có thể đã tiệm cận giai đoạn rủi ro cao. Nhà đầu tư được khuyến nghị đa dạng hóa danh mục và chuẩn bị cho kịch bản lợi nhuận sụt giảm trong thập kỷ tới.