Nền kinh tế toàn cầu ra sao khi phải đối mặt với cuộc khủng hoảng mới trong cuộc chiến Israel-Gaza?

Một cuộc chiến ở Trung Đông có thể làm phức tạp thêm những nỗ lực kiềm chế lạm phát vào thời điểm sản lượng dầu thế giới đang “khập khiễng”.

Quỹ Tiền tệ Quốc tế cho biết hôm thứ Ba rằng tốc độ phục hồi kinh tế toàn cầu đang chậm lại, một cảnh báo được đưa ra khi một cuộc chiến mới ở Trung Đông đe dọa sẽ đảo lộn nền kinh tế thế giới vốn đang quay cuồng sau nhiều năm khủng hoảng chồng chéo.

Sự bùng nổ giao tranh giữa Israel và Hamas vào cuối tuần qua, có thể gây ra sự gián đoạn trên toàn khu vực, phản ánh mức độ thách thức của việc bảo vệ các nền kinh tế khỏi những cú sốc toàn cầu ngày càng thường xuyên và khó lường. Cuộc xung đột đã phủ một đám mây đen lên cuộc họp của các nhà hoạch định chính sách kinh tế hàng đầu ở Maroc tham dự các cuộc họp thường niên của IMF và Ngân hàng Thế giới.

Các quan chức vốn lên kế hoạch vật lộn với những ảnh hưởng kinh tế kéo dài của đại dịch và cuộc chiến của Nga ở Ukraine giờ đây phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng mới.

"Thị trường dầu mỏ đã rất bồn chồn", giáo sư tại Trường Kinh doanh Luân Đôn và cựu tổng giám đốc nghiên cứu của Ngân hàng Trung ương Châu Âu, cho biết, “câu hỏi chính là điều gì sẽ xảy ra với giá năng lượng”. Bà Reichlin lo ngại rằng một đợt tăng giá dầu khác sẽ gây áp lực lên Cục Dự trữ Liên bang và các ngân hàng trung ương khác trong việc đẩy lãi suất lên cao hơn nữa, mà bà cho rằng đã tăng quá cao và quá nhanh.Về giá năng lượng, bà Reichlin cho biết, “chúng tôi có hai mặt trận, Nga và bây giờ là Trung Đông”.

Trong Báo cáo Triển vọng Kinh tế Thế giới mới nhất, IMF đã nhấn mạnh sự mong manh của sự phục hồi. uy trì triển vọng tăng trưởng toàn cầu trong năm nay ở mức 3% và giảm nhẹ dự báo cho năm 2024 xuống 2,9%.

Pierre-Olivier Gourinchas, nhà kinh tế trưởng tại IMF, cho biết: “Chúng tôi thấy nền kinh tế toàn cầu đang đi khập khiễng và chưa thực sự tăng tốc”. “Chủ đề rộng hơn ở đây là sự phân mảnh địa kinh tế, vốn là điều đang xảy ra với chúng tôi và chúng tôi nhận thấy những dấu hiệu ngày càng tăng về điều đó và chúng tôi lo ngại rằng nó cũng có thể làm chậm hoạt động kinh tế toàn cầu.”

Đặc biệt, nền kinh tế châu Âu đang bị kẹt giữa tình hình căng thẳng toàn cầu ngày càng gia tăng. Kể từ khi Nga tấn công Ukraine vào tháng 2 năm 2022, các chính phủ châu Âu đã điên cuồng nỗ lực thoát khỏi sự phụ thuộc quá mức vào khí đốt tự nhiên của Nga.

Họ đã thành công phần lớn nhờ chuyển sang các nhà cung cấp ở Trung Đông.

Cuối tuần qua, Liên minh châu Âu đã nhanh chóng bày tỏ tình đoàn kết với Israel và lên án cuộc tấn công bất ngờ từ Hamas, lực lượng kiểm soát Gaza.

Một số nhà cung cấp dầu có thể có quan điểm khác. Ví dụ Algeria - nước đã tăng xuất khẩu khí đốt tự nhiên sang Ý đã chỉ trích Israel đáp trả bằng các cuộc không kích vào Gaza.

Ngay cả trước các sự kiện cuối tuần, quá trình chuyển đổi năng lượng đã gây thiệt hại cho các nền kinh tế châu Âu. Tại 20 quốc gia sử dụng đồng euro, Quỹ dự đoán tốc độ tăng trưởng sẽ chậm lại chỉ còn 0,7% trong năm nay so với mức 3,3% vào năm 2022. Đức- nền kinh tế lớn nhất châu Âu, dự kiến ​​sẽ giảm 0,5%.

Lãi suất cao, lạm phát dai dẳng và những dư chấn của giá năng lượng tăng vọt cũng được dự đoán sẽ làm chậm tốc độ tăng trưởng ở Anh xuống còn 0,5% trong năm nay từ mức 4,1% vào năm 2022.

Một trong những câu hỏi lớn nhất mà các nhà hoạch định chính sách phải đối mặt là nền kinh tế trì trệ của Trung Quốc sẽ có tác động gì đến phần còn lại của thế giới. IMF đã hạ triển vọng tăng trưởng của Trung Quốc hai lần trong năm nay và hôm thứ Ba cho biết niềm tin của người tiêu dùng ở nước này đang “giảm sút” và sản xuất công nghiệp đang suy yếu. IMF cảnh báo rằng các quốc gia là một phần của chuỗi cung ứng công nghiệp châu Á có thể bị ảnh hưởng bởi sự mất đà này.

Trong một cuộc phỏng vấn trên chuyến bay tới các cuộc họp, Bộ trưởng Tài chính Janet L. Yellen nói rằng bà tin rằng Trung Quốc có các công cụ để giải quyết “một loạt thách thức kinh tế phức tạp” và bà không mong đợi sự suy thoái của nước này sẽ đè nặng lên nền kinh tế Mỹ. Bà Yellen nói: “Tôi nghĩ họ phải đối mặt với những thách thức đáng kể mà họ phải giải quyết”. “Tôi chưa từng thấy và không mong đợi sự lan tỏa đến chúng ta.”