Luật không cho phép kiểm toán việc làm từ thiện của các nghệ sĩ với tư cách cá nhân
Đó là khẳng định của luật sư Nguyễn Sơn Tùng - luật sư điều hành Công ty Luật Legal United Law - Chủ tịch Trung tâm Trọng tài thương mại Sài Gòn khi trả lời phỏng vấn báo Kinh tế và Đô thị liên quan đến việc một số nghệ sĩ kêu gọi làm từ thiện gây xôn xao dư luận thời gian qua.
Thưa ông, hiện nay có nhiều quan điểm trái chiều về việc kiểm toán đối với hoạt động làm từ thiện của một số cá nhân nghệ sĩ, có công ty kiểm toán từ chối cung cấp dịch vụ khi cho rằng họ không được phép làm nhưng có tổ chức kiểm toán đồng ý cung cấp dịch vụ này, vậy theo ông các công ty kiểm toán có được cung cấp dịch vụ kiểm toán hay không?
Căn cứ Điều 4 và Khoản 6, Điều 5 cùng Điều 37 của Luật Kiểm toán độc lập, Điều 15 của Nghị định số 17/2012/NĐ-CP đề cập về mục đích của kiểm toán độc lập và xác định đâu là đơn vị được kiểm toán. Theo đó đối tượng hay đơn vị được kiểm toán đã được luật định rõ phải là các doanh nghiệp hay tổ chức, dù là kiểm toán bắt buộc hay tự nguyện. Các quy định hiện hành về kiểm toán không đề cập đến đơn vị được kiểm toán là cá nhân.
Bên cạnh đó, các dịch vụ và nghiệp vụ có liên quan đến kiểm toán, ví như về kiểm toán báo cáo tài chính, kiểm toán hoạt động, kiểm toán tuân thủ, kiểm toán báo cáo quyết toán dự án hoàn thành, kiểm toán báo cáo tài chính vì mục đích thuế và công việc kiểm toán khác, tôi lại không nhận thấy các nghiệp vụ này có thể áp dụng cho đối tượng là cá nhân mang tính độc lập như là đơn vị được kiểm toán.
Cần hiểu rằng, cung cấp dịch vụ kiểm toán là việc cung cấp một dịch vụ có điều kiện, do đó tôi không biết căn cứ vào cơ sở nào để có tổ chức kiểm toán độc lập có thể cung cấp dịch vụ kiểm toán trực tiếp cho các khách hàng là cá nhân. Làm sao họ có thể cho ra được về hình thức báo cáo kiểm toán và các hình thức khác thể hiện kết quả kiểm toán. Ví như về thư quản lý và báo cáo khác cho các cá nhân, đây là yêu cầu bắt buộc phải có khi nhận và cung cấp dịch vụ kiểm toán trong hợp đồng kiểm toán.
Nên theo quan điểm cá nhân, tôi cho rằng các doanh nghiệp kiểm toán không được nhận cung cấp dịch vụ kiểm toán độc lập riêng cho các cá nhân nghệ sỹ, nếu không gắn trong mối quan hệ với một tổ chức hay doanh nghiệp có liên quan, tuy nhiên họ có thể cung cấp các dịch vụ khác trong phạm vi hoạt động được pháp luật cho phép.
Vậy các dịch vụ khác theo ông vừa đề cập mà doanh nghiệp kiểm toán có thể cung cấp cho các cá nhân nghệ sĩ là gì?
Do đó, gắn với hoạt động làm từ thiện của một số cá nhân nghệ sĩ và khi họ có yêu cầu, các doanh nghiệp kiểm toán có thể cung cấp những dịch vụ như: Dịch vụ về tư vấn thuế, dịch vụ kế toán theo quy định của pháp luật về kế toán hoặc các dịch vụ liên quan khác về tài chính, kế toán, thuế theo quy định của pháp luật, nhưng các cá nhân không phải là đơn vị được kiểm toán theo Luật Kiểm toán.
Cần hiểu rằng các dịch vụ về kế toán hoàn toàn tách biệt và riêng biệt với khái niệm và phạm vi hoạt động của doanh nghiệp kiểm toán theo Điều 40 của Luật Kiểm toán độc lập, nên không thể đánh tráo khái niệm hay nhầm lẫn giữa các nhóm dịch vụ kế toán và nhóm dịch vụ kiểm toán do cùng doanh nghiệp kiểm toán cung cấp.
Theo ông, nếu chỉ thực hiện việc cung cấp các dịch vụ liên quan đến kế toán, những nghiệp vụ cụ thể nào mà các doanh nghiệp kiểm toán sẽ làm cho cá nhân nghệ sĩ?
Ví như, liên quan đến dịch vụ về kiểm tra kế toán, sẽ thực hiện các nghiệp vụ về xem xét, đánh giá tuân thủ pháp luật về kế toán, sự trung thực, chính xác của thông tin, số liệu kế toán (Khoản 12, Điều 13 của Luật Kế toán).
Cũng cần nói thêm, theo Điều 8 Luật Kế toán, các đối tượng mà một số ca sĩ dùng hoạt động trong từ thiện như tiền, hiện vật, tài sản, thu chi, chênh lệch nguồn thu chi, nguồn kinh phí, quỹ… là các đối tượng kế toán. Các doanh nghiệp kiểm toán hay các kiểm toán viên trong doanh nghiệp kiểm toán họ có quyền thực hiện các nhiệm vụ về kế toán. Ví như có thể tiến hành thực hiện việc gửi thư xác nhận đến các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến việc ủng hộ hay nhận tiền, hiện vật từ hoạt động từ thiện, và đề nghị các đối tượng này xác nhận cũng như ký vào các báo cáo về kiểm toán.
Kết quả của dịch vụ liên quan đến kế toán sẽ cho ra các báo cáo trong kế toán, ví như báo cáo kết quả hoạt động, báo cáo lưu chuyển tiền tệ… và cần lưu ý đây không phải là báo cáo kiểm toán.
Theo ông việc các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ kế toán hay kiểm toán sẽ gặp khó khăn nào khi cung cấp dịch vụ cho một số nghệ sĩ liên quan đến việc từ thiện?
Tôi chỉ phân tích ở khía cạnh nhỏ về mặt chủ thể và hành vi, theo đó tôi cho rằng: Họ không được quyền tự ý đứng ra thực hiện việc kêu gọi hay nhận tiền quyên góp, nghĩa là hành vi kêu gọi, nhận tiền hay hiện vật và hành vi quyết định, định đoạt việc sử dụng tiền, tài sản hay hiện vật do quyên góp mà có là họ không được phép làm, hay nói cách khác là họ cố ý làm điều mà pháp luật không cho phép.
Chỉ xét riêng hai yếu tố nên trên, tôi đánh giá các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ kế toán hay kiểm toán sẽ khó có thể đưa ra nhận định là họ đã tuân thủ về mặt luật định và tuân thủ pháp luật. Còn về mặt nghiệp vụ và các số tiền, số liệu, chứng từ, sổ sách, các ghi chép cụ thể đúng sai tới mức nào thì cần được kiểm tra, xem xét, đối chiếu và so sánh trên cơ sở tuân thủ theo các nguyên tắc và chuẩn mực về kế toán, kiểm toán kể cả về chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp có liên quan.
Thế giá trị của báo cáo kiểm toán hay báo cáo kế toán sẽ như thế nào sau khi các công ty kiểm toán đã thực hiện xong dịch vụ của họ cho một số nghệ sĩ làm từ thiện?
Theo Khoản 4. Điều 7 của Luật Kiểm toán độc lập về báo cáo kiểm toán được sử dụng để giúp: Cổ đông, nhà đầu tư, bên tham gia liên doanh, liên kết, khách hàng và tổ chức, cá nhân khác có quyền lợi trực tiếp hoặc liên quan đến đơn vị được kiểm toán xử lý các quan hệ về quyền lợi và nghĩa vụ của các bên có liên quan; Cơ quan nhà nước quản lý, điều hành theo chức năng, nhiệm vụ được giao; Đơn vị được kiểm toán phát hiện, xử lý và ngăn ngừa kịp thời sai sót, yếu kém trong hoạt động của đơn vị.
Nếu tranh luận vẫn tiếp tục diễn ra về việc liệu công ty kiểm toán có được quyền thực hiện kiểm toán cho cá nhân các nghệ sĩ hay không, dưới góc nhìn của một luật sư, ông có lời khuyên gì?
Xin trân trọng cám ơn luật sư!
Bạn muốn trở thành VIP/PRO trên 24HMONEY?
Liên hệ 24HMONEY ngay
Bình luận