Lạc quan triển vọng kinh tế 2022

Theo giới chuyên gia, 2021 là năm nhiều khó khăn đối với nền kinh tế Việt Nam do tác động của đại dịch Covid-19. Tuy nhiên, nền kinh tế đã bật lên mạnh mẽ kể từ quý IV/2021 sau khi dịch bệnh cơ bản được kiểm soát, đặc biệt Việt Nam vẫn duy trì được những nền tảng và cân đối vĩ mô tích cực, là điểm tựa vững chắc cho nền kinh tế phục hồi.

Niềm tin kinh doanh đang quay trở lại

Ông Trần Việt Anh - Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP. Hồ Chí Minh, Tổng giám đốc CTCP Xuất nhập khẩu Nam Thái Sơn vui mừng cho biết, năm 2022 sẽ là năm bản lề để doanh nghiệp xây dựng các kế hoạch hồi phục và tăng tốc để lấy lại những gì đã mất của năm trước.

Không chỉ doanh nghiệp của ông Việt Anh, kết quả điều tra xu hướng kinh doanh của các doanh nghiệp ngành công nghiệp chế biến, chế tạo cũng cho thấy doanh nghiệp lạc quan về tình hình sản xuất kinh doanh trong quý I/2022 với 81,7% doanh nghiệp đánh giá sẽ ổn định và tốt hơn so với quý IV/2021.

Theo các chuyên gia, nền tảng kinh tế vĩ mô ổn định chính là một trong những lý do quan trọng giúp doanh nghiệp tin tưởng vào khả năng “đứng dậy” mạnh mẽ sau đại dịch. TS. Nguyễn Thị Kim Nhã - Tổng công ty Bảo hiểm Bưu điện nhận định, 2021 là một năm có nhiều khó khăn do tác động của đại dịch Covid-19, tuy nhiên Việt Nam vẫn đang duy trì được những nền tảng và cân đối vĩ mô tích cực, chủ động linh hoạt, thích ứng, từng bước phục hồi và tăng tốc các hoạt động kinh tế - xã hội trong bối cảnh bình thường mới.

Cụ thể, tổng mức bán lẻ hàng hoá, doanh thu dịch vụ tiêu dùng cả năm tăng 4,1% so với năm 2020, lượng dự trữ ngoại hối tăng cao, tiền tệ ổn định, lạm phát vẫn trong tầm kiểm soát, dòng vốn FDI tiếp tục tăng và tập trung vào lĩnh vực sản xuất. Các tập đoàn lớn của thế giới, châu Âu, Nhật Bản tiêu biểu như Apple, Foxconn, Intel… vẫn tiếp tục đánh giá cao tiềm năng thị trường rộng mở và coi Việt Nam là địa chỉ rất tốt để đầu tư, mở rộng sản xuất và dịch chuyển chuỗi cung ứng. Năm 2021, Việt Nam là quốc gia duy nhất trên thế giới được cả ba tổ chức xếp hạng tín nhiệm gồm Moody’s, Standard & Poor’s và Fitch đồng loạt nâng cấp độ triển vọng từ “ổn định” lên “tích cực” kể từ khi đại dịch bùng phát.

TS. Võ Trí Thành - nguyên Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương cũng cho rằng, với nền tảng kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát thấp, hệ thống tài chính - ngân hàng lành mạnh… kinh tế Việt Nam vẫn được đánh giá khá tích cực.

Mặc dù bối cảnh kinh tế thời gian tới tuy khó đoán định, song theo ông Thành vẫn có nhiều điểm sáng tích cực khi Nghị quyết 128 được ban hành, kinh tế mở cửa và hồi phục tích cực ngay trong quý IV/2021, giúp chúng ta có nhiều niềm tin hơn vào triển vọng kinh tế 2022.

Vĩ mô ổn định là nền tảng quan trọng

TS. Nguyễn Thị Kim Nhã bày tỏ tin tưởng kinh tế Việt Nam sẽ tiếp tục duy trì ở trạng thái tốt để phục hồi vững chắc trong một đến hai năm tiếp theo nhờ vào các giải pháp hiệu quả cao của Chính phủ kiềm chế dịch bệnh trong nước; vị thế điểm đến hàng đầu trong khu vực Đông Nam Á về thu hút FDI; xuất khẩu tăng trưởng ổn định; vị thế đối ngoại vững chắc; tài khoá, nợ công tiếp tục giữ vững tính hiệu quả và linh hoạt.

Đặc biệt, đại dịch đã thúc đẩy các xu hướng tự động hoá và số hoá, tăng cường ứng dụng công nghệ. Đây cũng là cơ hội cho các doanh nghiệp tìm hướng đi mới hiệu quả hơn để hoạt động trong bối cảnh dịch Covid-19 tác động mạnh mẽ.

Vẫn biết rằng bối cảnh đặc biệt cần có những giải pháp đặc thù, đột phá với các cơ chế khác điều kiện bình thường, để không lỡ nhịp phục hồi, rất cần các gói kích thích quy mô lớn, nhằm tạo ra cú hích lớn, tuy nhiên theo chuyên gia, vẫn cần đồng bộ, phối hợp linh hoạt, chặt chẽ, hài hoà cả y tế và kinh tế, chính sách tài khoá và tiền tệ, chính sách vĩ mô khác. Bên cạnh đó, cần xác định đúng, trúng đối tượng hỗ trợ, với cơ chế triển khai, giám sát chặt chẽ, tránh hỗ trợ tràn lan, không có mục tiêu cụ thể, từ đó tạo tác động lan toả, cải thiện khả năng hấp thụ và kích thích phục hồi kinh tế. Đồng thời, phải cân bằng các mục tiêu ngắn hạn và dài hạn, hỗ trợ phục hồi tăng cả tổng cung và tổng cầu, tập trung hỗ trợ các ngành, lĩnh vực quan trọng và các doanh nghiệp bị tác động trực tiếp bởi đại dịch; ưu tiên hỗ trợ các doanh nghiệp, hợp tác xã hộ kinh doanh có khả năng trả nợ hoặc có khả năng hồi phục…

Đặc biệt, để có thể tận dụng các cơ hội phục hồi và phát triển kinh tế trong bối cảnh hiện nay, điều kiện tiên quyết là cần phải đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô, quản lý nợ công, nợ xấu, lạm phát một cách cẩn trọng và chặt chẽ trong khi mở rộng về tài khoá, tiền tệ. Theo chuyên gia, trong trung và dài hạn, khu vực tư nhân sẽ là động lực chính cho quá trình phục hồi và phát triển của kinh tế Việt Nam, song trước mắt, đầu tư công và cơ sở hạ tầng phải là xương sống của nền kinh tế. Trong trạng thái bình thường mới, việc giảm chi phí sản xuất cho doanh nghiệp và tăng đầu tư công sẽ cải thiện niềm tin của các nhà đầu tư, tạo tác động lan toả, thúc đẩy kinh tế cả về cung lẫn cầu.

Về phía doanh nghiệp, ông Nguyễn Xuân Hoàng - Chủ tịch Công ty IMC, Phó chủ tịch Hiệp hội Thực phẩm chức năng cho rằng, thực chất điều doanh nghiệp mong mỏi nhất không hẳn là đòn bẩy về tài chính mà cần cam kết của Chính phủ, của địa phương, và các bộ ngành, đảm bảo doanh nghiệp phục hồi trở lại “chỉ có tiến không lùi”, nếu tình trạng đóng cửa, mở cửa lại tiếp diễn thì sẽ ảnh hưởng lớn tới tâm lý và tình hình kinh doanh của doanh nghiệp.

Ông Phan Đức Hiếu - đại biểu Quốc hội tỉnh Thái Bình, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội nhấn mạnh, hỗ trợ về thể chế là biện pháp hỗ trợ lớn nhất, ít tốn kém nhất và công bằng nhất dành cho doanh nghiệp. Đồng thời, cải cách thể chế trong thời gian tới cần thay đổi tư duy, không phải là số hoá một thủ tục hành chính đã có mà thiết kế lại một thủ tục mới dựa trên tư duy số, kiến thức số. Điều này hoàn toàn phù hợp với xu thế hiện nay của doanh nghiệp, khi doanh nghiệp không kinh doanh trên con đường cũ mà “gượng dậy” trên con đường mới ổn định, bền vững hơn.