Người theo dõi: 292
Hiểu về tính 'phòng thủ' của cổ phiếu ngành điện
Hiểu về cơ chế giá phát điện
Các doanh nghiệp ngành điện trên sàn chứng khoán phần lớn hoạt động ở khâu phát điện, một số khác trong lĩnh vực phụ trợ như tư vấn, sửa chữa vận hành, xây lắp hạ tầng điện, thiết bị ngành điện…. Tuy vậy, phạm vi bài viết này chỉ tập trung vào đánh giá các doanh nghiệp ở khâu phát điện (gọi tắt là doanh nghiệp phát điện). Các doanh nghiệp này trực tiếp hoặc gián tiếp vận hành các nhà máy điện (thủy điện, nhiệt điện than, nhiệt điện khí, điện gió, điện mặt trời…) tạo ra năng lượng điện và bán cho Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) theo giá phát điện qua công ty mua bán điện EVN EPTC, sau đó EVN sẽ là bên bán lẻ điện cho người dân và các đơn vị sản xuất kinh doanh.
Nhìn lại diễn biến cổ phiếu ngành điện
Cổ phiếu phòng thủ, theo lý thuyết, là cổ phiếu có thể đem lại tỷ suất cổ tức hoặc lợi nhuận ổn định bất chấp các chu kỳ của nền kinh tế, theo đó, diễn biến giá của cổ phiếu được kỳ vọng là ít “xóc” hơn so với VN-Index.
Trong cùng khoảng thời gian nêu trên, diễn biến giá cổ phiếu toàn ngành cũng cho thấy điều này, thậm chí mức tăng trưởng giá còn vượt trội (outperform) so với VN-Index, chủ yếu nhờ giai đoạn trước năm 2015. Còn kể từ đầu năm 2015 đến nay, tuy không còn khả quan hơn VN-Index, nhưng mức độ phòng thủ vẫn thể hiện tương đối tốt khi diễn biến giá của ngành “mềm” hơn so với thị trường chung. Nhưng phải lưu ý rằng, phòng thủ không có nghĩa là không giảm giá!
Nhìn kĩ hơn vào ma trận tăng trưởng lợi nhuận hàng năm của từng doanh nghiệp sản xuất điện trên sàn, mức độ dao động cũng không hề nhỏ.
Diễn biến giá của từng cổ phiếu riêng lẻ cho thấy nhiều cổ phiếu ngành điện thể hiện tính phòng thủ (giữ giá) khá tốt hoặc giảm ít hơn VN-Index trong những đợt sụt giảm mạnh. Tuy nhiên, không phải tất cả các trường hợp đều như vậy, chẳng hạn như POW giai đoạn năm 2019, NT2 giai đoạn nửa sau năm 2016 và cả năm 2019; GEG năm 2019 đều cho tỷ suất âm trong khi VN-Index dao động hẹp hoặc thậm chí đi lên. Như vậy, việc lựa chọn riêng lẻ các cơ hội trong ngành điện cho chiến thuật phòng thủ cũng không hẳn là một điều dễ dàng
Những yếu tố quyết định lợi nhuận doanh nghiệp điện
Đối với phần sản lượng Qc, hàng năm trên cơ sở tối ưu hóa chi phí toàn hệ thống và chức năng vận hành của từng nhà máy cụ thể, A0 sẽ có kế hoạch phân bổ tới từng nhà máy. Giá bán cho EVN bù đắp cho phần chi phí biến đổi nên có thể coi rằng hầu như với mỗi sản lượng Qc bán được có thể nhận được một mức lợi nhuận nhất định, dù không hoàn toàn chính xác. Do đó, có thể hình dung rõ ảnh hưởng của tính mùa vụ về thời tiết đến các doanh nghiệp thủy điện, vào chu kỳ mưa nhiều thì thủy điện được huy động Qc nhiều nên lợi nhuận sẽ tốt và ngược lại.
Đối với phần sản lượng Qm, đây là phần các nhà máy điện chào trên thị trường cạnh tranh nên có thể hiểu rằng các nhà máy sẽ chào giá ít nhất là cao hơn chi phí biến đổi (tất nhiên Bộ Công Thương hàng năm có giao một mức giá trần cho thị trường điện). Do đó, lợi nhuận cho phần Qm này phụ thuộc 2 biến số: Giá thị trường điện bình quân và Chi phí biến đổi tại thời điểm chào giá.
Nhìn lại giai đoạn một vài tháng qua để minh họa, cổ phiếu thủy điện rất được kỳ vọng nhờ các yếu tố “thiên thời:
(1) Chu kỳ mưa nhiều khiến Qc được giao tăng lên giúp gia tăng lợi nhuận phần Qc
(2) Giá khí tăng cao do giá dầu tăng và giá than tăng ở mức độ vừa phải (do được TKV trợ giá cho cấu phần than trong nước), tuy vậy sản lượng không dư nhiều để huy động trên thị trường điện khiến giá cho phần Qm tăng rất mạnh. Đối với thủy điện, chi phí biến đổi xác định gần như bằng 0, do đó lợi nhuận phần Qm rất tốt.
Bên cạnh những yếu tố tạo ra sự biến động lợi nhuận trong ngắn hạn của doanh nghiệp điện như trên, còn đó những câu chuyện riêng của từng doanh nghiệp tác động tích cực lên lợi nhuận như: hoàn nhập tỷ giá, đánh giá chênh lệch tỷ giá hoặc có những câu chuyện đặc thù hơn như được thanh toán bù do không được huy động đủ Qc do điều kiện khách quan; hay ngược lại, tác động tiêu cực tới lợi nhuận như hỏng hóc tổ máy, bảo dưỡng sửa chữa…
Dài hạn hơn vẫn là sự kỳ vọng vào việc hết khấu hao và hết lãi vay đối với doanh nghiệp.
Các khía cạnh tiếp cận khi đầu tư cổ phiếu ngành điện
==============================================================================
Lời kết
Đầu tư cổ phiếu ngành điện với tầm nhìn ngắn hạn hay dài hạn là lựa chọn của từng phong cách và khẩu vị rủi ro của mỗi nhà đầu tư. Tuy vậy, vẫn phải lưu ý rằng đầu tư ngắn hạn đối với ngành điện không phải là một lựa chọn dễ dàng bởi độ hấp dẫn về dòng tiền thị trường không quá lớn, tính đột biến và chu kỳ “thời tiết” của từng nhóm ngành điện không phải dễ nắm bắt. Thêm vào đó, dù cổ phiếu ngành điện mang tính chất phòng thủ nhưng điều đó không đồng nghĩa là cổ phiếu không giảm giá.
Trong dài hạn, xu thế tăng giá phát điện nhìn chung là khó tránh khỏi bởi tiềm năng khai thác những nguồn điện có giá vốn rẻ đang dần cạn kiệt, cùng lộ trình tự do hóa ngành điện đang tiếp tục được triển khai khiến ngành điện là một ngành hấp dẫn, đặc biệt với các nhóm doanh nghiệp đã sở hữu nhà máy thủy điện hoặc các nhà máy nhiệt điện hiện hữu có ưu thế về nguồn nguyên liệu và suất tiêu hao nhiên liệu thấp. Các nhà máy năng lượng tái tạo mới đã vận hành cũng là một lựa chọn hấp dẫn, tuy vậy, độ ổn định về hệ số công suất là một rủi ro cần cân nhắc trong lựa chọn đầu tư
Bình tĩnh và quyết thắng !
Trên đây là những kinh nghiệm và chia sẻ cá nhân cho anh chị nhà đầu tư. Cùng nhau xây dựng cộng đồng Chuyên nghiệp
Đánh giá trên góc nhìn cá nhân. Anh chị có thể đặt câu hỏi về mã cổ phiếu và góp ý xây dựng để cộng đồng đầu tư tốt hơn!
Bạn có muốn trở thành VIP/Pro trên 24HMoney? Hãy liên hệ với chúng tôi SĐT/ Zalo: 0981 935 283.
Để truyền thông cho doanh nghiệp, vui lòng liên hệ SĐT/ Zalo: 0908 822 699.
Hòm thư: phuongpt@24hmoney.vnBấm theo dõi để nhận thêm nội dung bổ ích từ chuyên gia này.
Tìm hiểu thêm về chuyên gia.Hãy chọn VIP/PRO hàng đầu để nhận kho bài viết chuyên sâu
Mã | Giá | Biểu đồ | ||
---|---|---|---|---|
12.90 -0.05 (-0.39%) | ||||
26.85 -0.15 (-0.56%) |
Bình luận