Hàng loạt ngân hàng tăng vốn điều lệ

Hàng loạt ngân hàng đã được Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chấp thuận tăng vốn điều lệ. Theo các ngân hàng, việc tăng vốn điều lệ một mặt để tăng cường năng lực tài chính và khả năng cạnh tranh, mặt khác để chia cổ tức bằng cổ phiếu cho các cổ đông; đồng thời, đây cũng là nhiệm vụ thực hiện Đề án cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021 – 2025.

"Cuộc đua" tăng vốn

Ngày 23/8, ngân hàng MB chốt danh sách cổ đông để trả cổ tức bằng cổ phiếu. Tỷ lệ thực hiện quyền là 20% (cổ đông cứ sở hữu 10 cổ phiếu sẽ nhận được 2 cổ phiếu mới). Với hơn 3,77 tỷ cổ phiếu đang lưu hành, MB dự kiến phát hành thêm 755,6 triệu cổ phiếu mới, qua đó tăng vốn điều lệ từ hơn 37.700 tỷ đồng hiện tại lên trên 45.339 tỷ đồng.

Với mức vốn điều lệ kể trên, MB sẽ trở thành doanh nghiệp có quy mô vốn lớn thứ 5 trên sàn chứng khoán và là ngân hàng niêm yết lớn thứ 4 sau BIDV, VietinBank và Vietcombank.

Cũng trong nửa đầu tháng 8/2022, HDBank được chấp thuận tăng vốn điều lệ thêm tối đa 5.030 tỷ đồng, nâng số vốn điều lệ lên 25.503 tỷ đồng từ nguồn lợi nhuận sau thuế chưa phân phối lũy kế theo phương án tăng vốn điều lệ đã được Đại hội đồng cổ đông thông qua.

Trong khi đó, lãnh đạo ngân hàng SHB cho biết đã hoàn thiện hồ sơ trình NHNN phương án tăng vốn điều lệ mà Đại hội đồng cổ đông thường niên năm 2022 thông qua, từ mức 26.674 tỷ đồng lên 36.459 tỷ đồng trong năm 2022 để nằm trong top 3 ngân hàng tư nhân lớn nhất về vốn.

Tương tự, Kienlongbank mới đây cũng được NHNN chấp thuận cho phép tăng vốn điều lệ tối đa thêm hơn 578 tỷ đồng bằng hình thức phát hành cổ phiếu để trả cổ tức cho cổ đông hiện hữu từ nguồn lợi nhuận sau thuế chưa phân phối. Bên cạnh đó, KienlongBank sẽ tăng vốn từ lợi nhuận sau thuế còn lại của đơn vị năm 2021 sau khi đã trích lập các quỹ. Sau khi hoàn tất các thủ tục tăng vốn theo quy định của pháp luật, mức vốn điều lệ của KienlongBank từ 3.652,8 tỷ đồng sẽ tăng lên 4.231,2 tỷ đồng.

Trước đó, Ngân hàng TMCP Quốc tế Việt Nam (VIB) phát hành 543,6 triệu cổ phiếu để chia thưởng 35% cho cổ đông hiện hữu. Qua đó, nâng mức vốn điều lệ lên gần 21.000 tỷ đồng, tương đương tăng hơn 5.436 tỷ đồng.

Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) đã thông qua chốt danh sách cổ đông vào ngày 3/6 để chi trả cổ tức năm 2021 bằng cổ phiếu với tỷ lệ 25%. Hiện ACB có 2,7 tỷ cổ phiếu đang lưu hành nên sẽ cần phát hành mới hơn 675 triệu đơn vị. Sau khi trả cổ tức vốn điều lệ của ACB sẽ tăng từ 27.019 tỷ đồng lên 33.774 tỷ đồng.

Ngoài ra, hàng loạt ngân hàng như SeABank, Techcombank, Vietcapital Bank, OCB… đều được NHNN chấp thuận việc tăng vốn điều lệ. Các phương án tăng phổ biến của nhóm ngân hàng này là chia cổ tức bằng cổ phiếu, phát hành cổ phiếu từ nguồn vốn chủ sở hữu và phát hành cổ phiếu ESOP cho nhân viên.

Theo các chuyên gia tài chính, các phương án tăng vốn sẽ được hoàn thành thông qua việc phát hành cổ phiếu để chia cổ tức, chào bán riêng lẻ, phát hành cổ phiếu cho nhà đầu tư chiến lược nước ngoài… và đã diễn ra từ nhiều năm. Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, việc tăng vốn ngày càng mạnh mẽ khi đề án “Cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021 - 2025” được công bố.

Theo đề án này, đến năm 2025, nhóm ngân hàng có tiềm lực tài chính, năng lực cạnh tranh, quy mô lớn phải có vốn điều lệ tối thiểu đạt 15.000 tỷ đồng. Còn nhóm ngân hàng có tiềm lực tài chính, năng lực cạnh tranh, quy mô nhỏ - trung bình và ngân hàng thương mại có vốn nước ngoài, vốn điều lệ tối thiểu đạt 5.000 tỷ đồng.

Mặt khác, các kế hoạch tăng vốn là cần thiết để giúp ngân hàng gia tăng tiềm lực tài chính, mở rộng quy mô hoạt động kinh doanh, đảm bảo hệ số an toàn vốn (CAR) theo quy định của các cơ quan chức năng, đáp ứng kế hoạch tăng trưởng liên tục hàng năm.

Cổ phiếu ngân hàng phản ứng tích cực

Theo các công ty chứng khoán, việc tăng vốn điều lệ đã giúp các cổ phiếu ngành ngân hàng có phản ứng tích cực trong thời gian gần đây. “Nếu kế hoạch tăng vốn của một số ngân hàng được thực hiện thành công, đây sẽ là yếu tố hỗ trợ cho đà tăng giá cổ phiếu”, CTCP chứng khoán (CTCK) SSI nhận định.

Thực tế, từ đầu tháng 8/2022, thời điểm hàng loạt quyết định chấp thuận tăng vốn điều lệ công bố, cổ phiếu ngân hàng phản ứng khá tích cực. Điển hình như phiên giao dịch ngày 15/8, có tới 22/27 cổ phiếu ngân hàng tăng giá trong khi chỉ 4 mã đứng giá tham chiếu và 1 mã giảm giá. Trong đó, SHB tăng kịch biên độ; BID tăng 4,6%; HDB tăng 3,5%... Ngoài ra, với sự bùng nổ khối lượng giao dịch ở những cổ phiếu như SHB, HDB, VPB… thanh khoản toàn ngành đạt 3.000 tỷ đồng, mức cao nhất trong nhiều tháng trở lại đây.

Luỹ kế từ tháng 8 đến nay, một số cổ phiếu gần quay về vùng đỉnh như VCB tăng 13% và đang giao dịch quanh 81.500 đồng/cổ phiếu. Các cổ phiếu ngành ngân hàng khác cũng tăng mạnh gồm KLB tăng 12,7%, BID tăng 9,9%, CTG tăng 8,2%, SHB tăng 8,5%, MBB tăng 6,6%, LPB tăng 6,2%...

CTCK Rồng Việt (VDSC) dự báo, xu hướng tăng giá của nhóm ngân hàng vẫn có thể được duy trì trong ngắn hạn và ngành ngân hàng sẽ dẫn dắt đà tăng của thị trường nhờ giá vẫn ở vùng chiết khấu tốt và tiếp tục đạt kết quả kinh doanh tích cực.

Tương tự, nhóm phân tích chứng khoán của CTCK SSI cũng nhận định, trong bối cảnh lợi nhuận của các ngân hàng vẫn tăng trưởng tốt trong nửa cuối năm 2022, đây có thể là những động lực tích cực cho ngành.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia tài chính lo ngại, việc tăng vốn điều lệ tuy mang lại tích cực cho ngành ngân hàng nhưng không kém phần áp lực. Khảo sát của Vietnam Report cho thấy, có đến 36,4% số ngân hàng cho rằng tăng vốn là thách thức lớn nhất đối với tăng trưởng trong năm nay, tăng 8,6% so với năm ngoái; đồng thời hơn 54,6% số ngân hàng cho biết tăng vốn điều lệ là nhiệm vụ trọng tâm của năm 2022, tăng đáng kể so với mức 44,4% của năm trước.

Còn theo thống kê của Fiin Research, tỷ lệ an toàn vốn (CAR) của các ngân hàng Việt Nam chỉ ở mức 11,3% trong năm 2021, khá thấp so với các nước trong khu vực và có dấu hiệu suy giảm trong quý 1/2022. Một số ngân hàng thương mại nhà nước lớn hầu như không đáp ứng được yêu cầu về an toàn vốn của Basel 2.

Lý giải nguyên nhân khiến tỷ lệ CAR giảm, TS. Cấn Văn Lực, chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV cho rằng, một phần là do các tổ chức tín dụng áp dụng Thông tư 41/2016/TT-NHNN tiệm cận Basel 2, với yêu cầu tính tài sản có rủi ro chặt chẽ hơn, đồng thời các khoản cho vay chứng khoán, bất động sản… cũng bị áp dụng hệ số rủi ro tín dụng cao hơn. Quy mô vốn chủ sở hữu của 29 ngân hàng được quan sát đang có dấu hiệu tăng trưởng chậm lại trong giai đoạn 2019 - 2021, từ mức 21% năm 2019 xuống 10% năm 2021.

Trong khi đó, theo chuyên gia tài chính ngân hàng Nguyễn Trí Hiếu, việc tăng vốn điều lệ sẽ là động lực để các ngân hàng tiếp tục giành lại thị phần trong thời gian tới; đồng thời góp phần tăng cường năng lực tài chính, giúp các ngân hàng gia tăng nguồn vốn trung và dài hạn để mở rộng hoạt động kinh doanh khi tỷ lệ sử dụng vốn ngắn hạn để cho vay trung và dài hạn bị siết chặt theo lộ trình tại Thông tư 08/2020/TT-NHNN. Do đó, cuộc "đua" tăng vốn của các ngân hàng sẽ chưa dừng lại và còn diễn ra mạnh mẽ trong năm 2022.