Hà Nội sắp cho tách thửa trở lại, phân lô bán nền có tái diễn sốt 'nóng'?

Các chuyên gia cho rằng, việc Hà Nội sắp cho phép tách lô, tách thửa trở lại sẽ tạo thêm nguồn cung. Tuy nhiên, việc phân lô bán nền khó xảy ra tình trạng sốt “nóng” như trước đây, bởi hiện nay thị trường bất động sản đang đối mặt với nhiều thách thức, cũng như các công cụ quản lý, chính sách mới của Nhà nước nên các nhà đầu tư trong tâm thế nghe ngóng, dè chừng.

Phân lô bán nền khó sốt "nóng" trở lại

Dự thảo "Điều kiện tách thửa, hợp thửa và diện tích, kích thước tối thiểu được tách thửa đối với từng loại đất trên địa bàn TP Hà Nội”, quy định tại 4 quận lõi (Hoàn Kiếm, Ba Đình, Đống Đa, Hai Bà Trưng), những lô đất đủ điều kiện để tách thửa phải đáp ứng đủ điều kiện không nhỏ hơn 30m2. Trong khi đó, tại thị xã Sơn Tây và 8 quận còn lại (Hà Đông, Bắc Từ Liêm, Nam Từ Liêm, Thanh Xuân, Long Biên, Hoàng Mai, Cầu Giấy, Tây Hồ) không được nhỏ hơn 40m2…

Nhiều ý kiến cho rằng, việc Hà Nội sắp cho phép phân lô, tách thửa trở lại sẽ khiến thị trường phân lô bán nền diễn ra rầm rộ, cùng với đó việc “thổi giá” tạo sốt “ảo” làm loạn thị trường.

Nhận định về vấn đề này, ông Trần Xuân Lượng, Tiến sĩ chuyên ngành Bất động sản - Đại học Kinh tế Quốc dân cho biết, việc tách lô, tách thửa là nhu cầu cấp thiết của thị trường, cũng như nhu cầu cấp thiết về nhà ở.

Việc đề xuất diện tích tối thiểu tách lô, tách thửa của Hà Nội thực chất là việc quy định lại về diện tích thửa đất. Do đó, cần quy định cụ thể về số lượng được phép tách lô, tách thửa, nhất là những khu vực ngoại thành Hà Nội như Sơn Tây, Ba Vì, Thạch Thất, Hoài Đức… những nơi nở rộ tình trạng phân lô bán nền tràn lan rồi bơm thổi, đẩy giá cao, sau đó bỏ hoang gây lãng phí. Trong khi nhu cầu nhà ở của người dân ngày càng bức thiết.

Theo Tiến sĩ Trần Xuân Lượng, mỗi một chính sách với những quy định cụ thể sẽ là công cụ điều tiết, quản lý giúp thị trường lành mạnh, ổn định hơn. “Sau nạn phân lô bán nền ồ ạt hồi đầu năm tại nhiều địa phương vào cuộc, dừng tách thửa, phân lô trong đó có Hà Nội khiến thị trường có dấu hiệu chững lại. Việc Hà Nội sắp cho phân lô bán nền trở lại giúp thị trường có nguồn cung tốt hơn, tuy nhiên sẽ khó xảy ra tình trạng sốt “nóng”, ồ ạt như trước”, Tiến sĩ Lượng nhận định.

Bởi, theo ông Lượng, thời điểm này thị trường bất động sản chịu nhiều tác động từ các công cụ quản lý của Nhà nước như: Việc siết tín dụng bất động sản; siết chặt quy hoạch; Nghị quyết 18-NQ/TW yêu cầu đánh thuế cao hơn đối với những người sở hữu nhiều bất động sản hay việc bỏ khung giá đất, có phương pháp xác định giá đất theo nguyên tắc thị trường hay Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi)… Do đó, nhà đầu tư vẫn trong tâm thế nghe ngóng, dè chừng khi xuống tiền.

Trong khi đó, nhiều chuyên gia cho rằng, sự vào cuộc của các địa phương chỉ là giải pháp tình thế trong khi cái “gốc” của vấn đề là những vướng mắc trong quy định của luật thì chưa được giải quyết.

“Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng “sốt ảo” giá đất đi liền với tình trạng phân lô bán nền tràn lan bắt nguồn từ “bất cập” của một số quy định dưới luật. Hồi tháng 5/2022, một số đơn vị đã có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường kiến nghị sửa đổi quy định dưới luật về tách thửa đất ở, để không xảy ra tình trạng tách thửa đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp để phân lô bán nền tràn lan”, ông Nguyễn Thế Điệp - Phó Chủ tịch CLB BĐS Hà Nội cho biết.

Triệt tiêu nhà "siêu mỏng, siêu méo"?

Cũng theo nhiều chuyên gia đánh giá với quy định cụ thể này sẽ góp phần giải quyết vấn nạn nhà "siêu mỏng, siêu méo” phát sinh trên những tuyến đường mới mở trong thời gian tới.

“Dự thảo lần này có quy định cụ thể hơn về diện tích được phép tách thửa và phân loại chi tiết hơn cho từng khu vực. Tôi cho rằng, với quy định này sẽ góp phần hạn chế, tiến tới triệt tiêu những thửa đất không đủ điều kiện về diện tích nhưng vẫn được xây dựng nhà ở”, Tiến sĩ Trần Xuân Lượng nhìn nhận.

KTS Phạm Thanh Tùng - Chuyên gia kiến trúc đô thị thì cho rằng, việc Hà Nội quy định tách thửa tại các quận nội thành với diện tích 40m2 là phù hợp. Nhưng việc này liệu có vi phạm vào quyền của công dân hay không, nhất là diện tích đất đó người dân đã được cấp sổ đỏ?.

“Đây chỉ là con số do chính quyền đặt ra nhưng người dân có sổ đỏ, sống hợp pháp trên mảnh đất của mình thì xử lý ra sao? Vì vậy, việc đưa ra con số này cần phải có lý giải hợp lý và khoa học. Đặc biệt, khi làm gì động đến quyền của công dân phải minh bạch, không áp chế người dân được mà nên có sự tuyên truyền, tạo điều kiện để người dân chuyển đến nơi khác sinh sống. Còn phần diện tích nằm trong quy hoạch phải tổ chức đấu giá", KTS Phạm Thanh Tùng nói.

Theo KTS Phạm Thanh Tùng, việc quy định diện tích tối thiểu tách thửa chỉ giải quyết phần “ngọn” của vấn nạn nhà “siêu mỏng, siêu méo”. Bởi, hiện nay Hà Nội vẫn chưa có thiết kế đô thị, đặc biệt là các tuyến đường mới mở xuất hiện nhà cao thấp rất lộn xộn và mất mỹ quan, kiến trúc không theo quy định nào.

“Vấn đề thiết kế đô thị vốn đã được đặt ra từ rất lâu nhưng hời hợt và quan trọng là nó không được thực thi khi xây dựng, cải tạo đô thị. Người ta đã quá say sưa với những quy hoạch chung, quy hoạch định hướng cho vài chục năm sau, mà quên mất những quy hoạch chi tiết, những thiết kế đô thị phục vụ cho con người của ngày hôm nay. Nếu có thiết kế đô thị sẽ không có chỗ cho những nhà “siêu mỏng, siêu méo” xây dựng một cách vô lối như đã và đang xảy ra tại các đô thị như Hà Nội, TP HCM…”, KTS Phạm Thanh Tùng thẳng thắn chia sẻ.

Do đó, theo KTS Phạm Thanh Tùng trước hết về quy hoạch phải có tầm nhìn xa. Đồng thời, cần phân cấp cho chính quyền địa phương như cấp quận, cấp phường quản lý cả mặt kiến trúc, xây dựng theo quy hoạch của thành phố đã phê duyệt. Ngoài ra, chúng ta không nên làm để chữa cháy mà cần rà soát tất cả các nhà “siêu mỏng, siêu méo”, nếu ảnh hưởng đến mỹ quan đô thị, trật tự đô thị thì tiến hành giải phóng mặt bằng, đền bù cho người dân thỏa đáng.