Gói tín dụng 120.000 tỷ cho nhà ở xã hội đã triển khai ra sao?

Báo cáo của Bộ Xây dựng cho thấy, trong quý 3, cả nước đã có 19 dự án nhà ở xã hội (NOXH) với quy mô 18.752 căn đã hoàn thành và triển khai đầu tư xây dựng.

Trong đó, đã hoàn thành 5 dự án với quy mô 850 căn (bằng 176% so với quý 2); khởi công xây dựng 2 dự án với quy mô 5.223 căn; 12 dự án với quy mô 12.679 căn được chấp thuận chủ trương đầu tư mới.

Lũy kế giai đoạn 2021-2025, tính đến nay, cả nước đã có 465 dự án nhà ở xã hội dành cho đối tượng thu nhập thấp và công nhân khu công nghiệp với quy mô 412.845 căn đã hoàn thành và triển khai đầu tư xây dựng. Trong đó, đã hoàn thành 46 dự án với quy mô 20.210 căn; khởi công xây dựng 110 dự án với quy mô 100.213 căn; có 309 dự án với quy mô 292.422 căn được chấp thuận chủ trương đầu tư mới.

Bộ Xây dựng đánh giá, với số lượng dự án được chấp thuận chủ trương đầu tư trong quý 3 cho thấy các địa phương đã vào cuộc. Thời gian tới cần sự quan tâm, tháo gỡ khó khăn vướng mắc của các cấp chính quyền, sự quan tâm của các doanh nghiệp để thúc đẩy hoàn thành 110 dự án đang triển khai xây dựng và khẩn trương thực hiện thủ tục lựa chọn chủ đầu tư đối với 309 dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, đề án đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội giai đoạn 2021-2030, phấn đấu đến năm 2030, tổng số căn hộ các địa phương hoàn thành khoảng 1.062.200 căn. Trong đó, giai đoạn 2021-2025 hoàn thành khoảng 428.000 căn. Như vậy, nếu các dự án đã được cấp phép và chấp thuận chủ trương đầu tư hoàn thành đúng thời hạn sẽ cơ bản hoàn thành mục tiêu đến năm 2025.

Liên quan đến gói tín dụng 120.000 tỷ đồng cho vay nhà ở xã hội, báo cáo của Bộ Xây dựng cũng cho biết, đã có đã có 20 tỉnh (Vũng Tàu, Trà Vinh, Bắc Giang, Tây Ninh, TP.HCM, Đà Nẵng, Bình Định, An Giang, Phú Thọ, Bắc Ninh, Hậu Giang, Bình Dương, Lạng Sơn, Lâm Đồng, Hà Nội, Thái Bình, Hải Phòng, Hải Dương, Kiên Giang, Bình Thuận) công bố danh mục 52 dự án đủ điều kiện vay, với nhu cầu vay vốn là 25.884 tỷ đồng.

Tuy nhiên, việc giải ngân gói tín dụng này đang rất thấp, ở mức 83,1/1.095 tỷ đồng đã ký hợp đồng vay vốn. Trong đó, Công ty Minh Phương tại tỉnh Phú Thọ được giải ngân 23,7/95 tỷ đồng; Công ty Kinh Bắc tại tỉnh Bắc Ninh được giải ngân 46/50 tỷ đồng; Liên doanh Công ty CP nhà số 6 Hà Nội và Công ty CP tư vấn Toàn Cầu tại TP. Hà Nội được giải ngân 13,4/950 tỷ đồng.

TS. Nguyễn Văn Khôi, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam (VNREA) cho rằng, cần phải có cơ chế ưu đãi mạnh, hấp dẫn cho chủ đầu tư làm NOXH, như các chính sách về quỹ đất, lựa chọn nhà đầu tư, giao đất… Về quy trình đầu tư NOXH phải có tính đặc thù, rút ngắn thời gian giải quyết xuống dưới 1 năm.

Đối với lãi suất, hiện các chủ đầu tư đang vay với lãi suất 8,7% và người mua NOXH là 8,2% năm là rất cao. Do đó, VNREA kiến nghị, chủ đầu tư được vay ở mức dưới mức 6% và người mua nhà là dưới 4,5% năm.

Trong khi đó, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) nhận định, gói tín dụng 120.000 tỷ đồng về bản chất không phải là gói tín dụng ưu đãi NOXH, mà chỉ là gói tín dụng thương mại với lãi suất thấp hơn 1,5-2% so với lãi suất cho vay thông thường.

Bởi, nếu là gói tín dụng ưu đãi NOXH thì phải đảm bảo tiêu chí lãi suất thấp và thời gian ưu đãi dài hạn. Trong đó, lãi suất thấp dành cho chủ đầu tư và người mua, thuê mua NOXH, quy định thường bằng 50% mức lãi suất cho vay thương mại. Tiếp theo, thời hạn vay ưu đãi dài hạn, như Nghị định 49 của Chính phủ quy định thời hạn vay ưu đãi tối đa 25 năm áp dụng cho cho người mua, thuê mua NOXH và 5 năm đối với chủ đầu tư dự án NOXH.

Vị Chủ tịch HoREA cũng cho rằng, người mua NOXH, nhà ở công nhân chưa mặn mà vay gói tín dụng là do lãi suất 8,2/năm quá cao, quá sức chịu đựng của họ.

"Nếu 1 căn hộ NOXH có giá 1 tỷ đồng, thanh toán trước 20% là 200 triệu đồng và được vay 80% là 800 triệu đồng với lãi suất 8,2%/năm thì chỉ riêng việc trả lãi năm đầu tiên người vay phải trả bình quân 5,46 triệu đồng/tháng, chưa kể còn phải trả một phần nợ gốc", ông Châu dẫn chứng và đề nghị cần xem xét, điều chỉnh quy định của gói tín dụng này để người mua, chủ đầu tư dễ tiếp cận hơn.