Góc nhìn chứng khoán: VIC đã “giết” Short như thế nào?

Biến động của thị trường hôm nay khá bất ngờ nhưng với một ngày đáo hạn hợp đồng tương lai chỉ số thì lại là bình thường. Bất kỳ nhà đầu tư nào tham gia thị trường phái sinh cũng đều phải sẵn sàng tâm lý cho những màn co giật chóng mặt như vậy.

Hợp đồng VN30F2002 đáo hạn hôm nay, nghĩa là giá thanh toán sẽ là mức đóng cửa của chỉ số VN30-Index chứ không phải giá hợp đồng được giao dịch. Vì vậy các chỉ số co giật cũng đồng nghĩa với cơ hội và rủi ro song hành cực lớn ở hợp đồng này.

Việc VIC rơi thảm 3 phiên đầu tuần đã khiến các nhà đầu tư đặt cược giá xuống dường như có cơ hội thắng cao hơn. Tuy nhiên khi giá rơi liên tục rất mạnh thì VIC lại có được lực cầu bắt đáy tốt và đến hôm qua giá đã quay đầu tăng nhẹ được 0,5%. Bình thường VIC có thể khiến nhà đầu tư giá xuống phải suy nghĩ lại, vì nếu có cầu lớn mua VIC, giá sẽ tiếp tục tăng và chỉ số do đó cũng tăng theo, đồng nghĩa với rủi ro cao ở phía Short.

Có thể thấy rất rõ là ngay đầu phiên hôm nay VIC tăng vọt gần 1% đã đẩy các chỉ số tăng mạnh rất sớm và hợp đồng VN30F2002 cũng tăng mạnh lên gần 870. Bất ngờ là VIC sau đó không mạnh thêm được mà chỉ đi ngang. Các chỉ số trượt dốc kéo dài tới tận gần hết phiên giao dịch buổi chiều. Hợp đồng tương lai chỉ số VN30-Index đương nhiên cũng trượt dốc theo.

Thời điểm VIC bắt đầu ra tay “giết” các nhà đầu tư đánh xuống (Short) là khoảng 2h trở đi. VIC được kéo giá lên chóng mặt và từ mức tăng bình bình chưa tới 1%, cổ phiếu này tăng bùng nổ tới gần 4,8% so với tham chiếu. Hiệu quả của mức tăng giá này là chỉ số VN30-Index tăng vọt 7,5 điểm. Chỉ riêng VIC đã khiến chỉ số này tăng 3,3 điểm, chiếm gần một nửa mức tăng chung.

Ngoài việc một mình kéo chỉ số rất mạnh, VIC còn tạo được hiệu ứng tăng giá ở nhiều cổ phiếu khác: VHM, VRE, SAB cũng tăng mạnh càng đẩy chỉ số lên cao hơn. Nếu như không có diễn biến mạnh đột ngột của VIC, nhà đầu tư Short hợp đồng VN30F2002 vẫn có lợi vì trước khi VIC biến động, các chỉ số vẫn đang trong đà trượt dốc.

Hiện tượng co kéo chỉ số trong ngày đáo hạn phái sinh xảy ra rất nhiều lần và luôn là một bên thắng, một bên thua. Người thắng hôm nay là những nhà đầu tư đánh giá đúng khả năng VIC được mua mạnh và thực hiện Long hợp đồng VN30F2002. Nhiều khả năng chính các nhà đầu tư mua đẩy giá VIC cũng Long cả hợp đồng này, thậm chí có thể Long từ cách đây 2 phiên khi VIC giảm chạm đáy và chỉ số VN30-Index cũng ở mức thấp nhất.

Nếu như chỉ số VN-Index bị thao túng từ các cổ phiếu vốn hóa lớn chỉ khiến xu hướng của thị trường chung trở nên khó đoán định hơn thì khi có thị trường phái sinh, việc lôi kéo này còn đem lại tiền thật. Hợp đồng VN30F2002 phiên này tăng hơn 6 điểm (vì lấy VN30-Index là giá thanh toán) và mỗi điểm tương đương 100.000 đồng (chưa tính phí giao dịch). Việc kết hợp giữa mua bắt đáy VIC và Long phái sinh đem lại hiệu quả cộng hưởng rất tốt.