Giá xăng lên gần 30.000 đồng/lít, chủ cây xăng vẫn "càng bán càng lỗ" và những nghịch lý

Hiện tại, giá xăng đã lên cao tiệm cận mức 30.000 đồng/lít, tuy nhiên, giới kinh doanh xăng dầu cho rằng họ không được hưởng lợi. Thậm chí, trong bối cảnh hiện tại giá xăng càng cao sẽ càng lỗ.

Cây xăng "dở khóc, dở mếu" vì giá bán càng cao thì càng lỗ

Trong kỳ điều chỉnh ngày hôm qua (11/3), giá bán các mặt hàng xăng dầu tiếp tục tăng ở mức trên dưới 3.000 đồng/lít. Theo đó, xăng E5RON92 hiện có giá không cao hơn 28.985 đồng/lít và xăng RON95-III không cao hơn 29.824 đồng/lít. Các mặt hàng dầu cũng có mức giá trên 20.000 đồng/lít.

Cũng trong thời gian qua, giá xăng dầu tăng liên tục, theo chia sẻ của ông N.V.T, chủ một cây xăng tại Khoái Châu, Hưng Yên, nhìn giá cao tưởng người kinh doanh đang ăn nên làm ra. Tuy nhiên, hiện tại, các cây xăng "dở khóc, dở mếu" vì tình trạng giá bán càng cao thì càng lỗ. Cụ thể, theo ông T cho biết, giá bán nói trên do Nhà nước quy định, vì vậy, việc kiếm lời chỉ dựa trên mức chiết khấu mà nhà phân phối đưa ra.

Trong bối cảnh hiện tại, các đơn vị kinh doanh đang phải nhập nhiên liệu đầu vào với mức chiết khấu về gần 0 đồng. Do đó, nếu tính thêm các chi phí vận hành như điện, nước, nhân viên, mặt bằng,… mỗi lít xăng có thể bị lỗ 1.000 – 2.000 đồng.

"Tôi mong giá giảm về lại như thời gian chỉ loanh quanh 15.000 – 16.000 nghìn đồng/lít, khi đó mức chiết khấu ổn định, trừ tất cả chi phí đi còn có chút lời. Hiện giá càng lên cao, chúng tôi nhập vào đã lỗ, chưa kể nhiều yếu tố khác như thiếu nguồn cung. Giá cao người dân sẽ hạn chế sử dụng, doanh số chắc chắn sẽ giảm", ông T. chia sẻ.

Không chỉ các đơn vị kinh doanh nhỏ lẻ than khó, doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu lớn cũng rơi vào tình trạng "tiến thoái lưỡng nan". Theo đó, các doanh nghiệp này được giao nhiệm vụ tăng sản lượng xăng dầu nhập khẩu để bù đắp phần thiếu hụt từ sản xuất trong nước.

Đại diện một doanh nghiệp đầu mối chia sẻ, hiện mỗi tàu xăng dầu nhập về, họ đã lỗ 30 - 40 tỷ đồng, chưa kể chi phí vận hành công ty và nhiều rủi ro khác.

"Trong công thức tính giá cơ sở, doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu hiện được hưởng chi phí và lợi nhuận định mức là 1.300 đồng/lít. Tuy nhiên giá cơ sở, bao gồm giá xăng thành phẩm thế giới, thuế, phí... đã vượt giá bán lẻ trong nước khoảng 3.800 - 4.000 đồng/lít, còn dầu gần 5.000 đồng/lít, chưa kể vẫn phải trích hoa hồng cho các đại lý", đại diện doanh nghiệp xăng dầu cho hay.

"Nút thắt" cơ chế mà doanh nghiệp không thể tự cởi

Nhận định về tình trạng trên, ông Nguyễn Tiến Thỏa, Chủ tịch Hội thẩm định giá Việt Nam, nguyên Cục trưởng Cục Quản lý giá cho rằng, đây là một "nút thắt" về cơ chế mà doanh nghiệp không thể tự cởi.

"Với xăng dầu chúng ta phải thực hiện đa dạng hóa để các thành phần kinh tế tham gia; đa dạng hóa các phương thức kinh doanh, trong đó có các phương thức kinh doanh trong thị trường phái sinh", ông Thỏa nhấn mạnh.

Nói thêm về giá xăng, PGS. TS Ngô Trí Long cho biết thêm, cơ cấu thuế phí hiện tại với xăng dầu sẽ khó có mức giá thấp. Cụ thể, trong 1 lít xăng hiện có 4 loại thuế là thuế nhập khẩu, thuế giá trị gia tăng - VAT (10%), thuế tiêu thụ đặc biệt (10% với xăng) và thuế Bảo vệ môi trường.

Theo đó, vị chuyên gia cho rằng, việc Quốc hội quyết định giảm thuế VAT 2% cho một số nhóm hàng hóa từ 10% xuống 8% nhưng trong đó lại không có mặt hàng xăng dầu.

"Nhóm hàng hóa chịu thuế VAT 10% mà đang chịu thuế tiêu thụ đặc biệt thì không được miễn. Bởi thuế tiêu thụ đặc biệt là sắc thuế đánh vào các nhóm hàng hóa xa xỉ, nhóm hàng độc hại… mà nhà nước không khuyến khích như rượu bia, hay ảnh hưởng tới môi trường như xăng dầu", chuyên gia Ngô Trí Long lý giải.

Với thuế tiêu thụ đặc biệt, nhiều người cũng đặt vấn đề có nên giảm thuế thuế suất của sắc thuế này hay không. Tuy nhiên, theo PGS. TS Ngô Trí Long, liên quan tới chính sách thuế không phải Chính phủ ban hành mà do Quốc hội ban hành nên tuổi thọ các chính sách thuế tương đối dài mới sửa và cũng do Quốc hội sửa.

Theo chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan nhận định sắp tới, giá dầu sẽ có xu hướng tăng cao hơn nữa, do đó, biện pháp của nhà nước kéo giảm mức tăng của thị trường xăng dầu trong nước thông qua giảm thuế trên xăng dầu là cần thiết. Theo bà Lan, Chính phủ cần nhanh chóng tính toán giảm thuế, phí trong xăng dầu để ổn định thị trường trong nước, động thái của nhà nước cần phải nhanh hơn nữa, không thể chậm chạp như hiện nay.

Đại diện lãnh đạo Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) cũng cho rằng, khi giá xăng dầu quá cao, quá phức tạp, ảnh hưởng đến phát triển kinh tế và đời sống người dân, doanh nghiệp, ảnh hưởng chính sách phục hồi kinh tế sau đại dịch trong bối cảnh quỹ bình ổn giá có hạn, cần thiết sử dụng công cụ thuế, phí để bình ổn giá xăng dầu trong nước.

Trước sự thiếu hụt nguồn cung xăng dầu trong nước và giá xăng đã lên tới gần 30.000 đồng/lít xăng, Bộ Công Thương đã có văn bản chỉ đạo các thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu triển khai các giải pháp bảo đảm nguồn cung xăng dầu; đồng thời yêu cầu các doanh nghiệp có phương án tăng lượng nhập khẩu để bù đắp lượng thiếu hụt từ sản xuất trong nước. Thực hiện chỉ đạo của Bộ Công Thương, các doanh nghiệp đầu mối đã đẩy mạnh việc nhập khẩu. Cùng với đó, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã ký ban hành Quyết định số 242/QĐ-BCT về việc giao sản lượng nhập khẩu xăng dầu tăng thêm trong quý II/2022.