Gã khổng lồ thép Nga khó trả nợ vì lệnh trừng phạt

Hãng thép và khai mỏ Severstal cho biết Citigroup đã đóng băng khoản trả lãi của họ cho các chủ nợ trái phiếu.

Hôm 23/3, Severstal thông báo khoản thanh toán của họ bị phong tỏa vì "các cuộc điều tra pháp lý". Công ty cam kết sẽ hoàn thành nghĩa vụ nợ, vẫn đang liên tục nói chuyện với Citigroup và sẽ nộp đơn xin bất kỳ giấy tờ nào cần thiết để thực hiện việc thanh toán.

Severstal hiện là hãng thép lớn thứ ba châu Âu và do tỷ phú Alexey Mordashov sở hữu phần lớn. Ông hiện nằm trong danh sách bị châu Âu và Anh trừng phạt. Công ty này đến hạn trả lãi trái phiếu từ hôm 16/3, với thời gian ân hạn là 5 ngày làm việc.

WSJ hôm 22/3 đưa tin Citigroup đã thông báo với Severstal rằng họ sẽ không thực hiện khoản thanh toán trên. Severstal thì đã trả 12,6 triệu USD tiền lãi cho một chi nhánh của Citigroup. Số tiền này được chuyển đến các tài khoản tại Mỹ của ngân hàng, nhưng chưa đến tay chủ nợ trái phiếu.

Citigroup nói với Severstal rằng công ty này cần sự cho phép từ Văn phòng Kiểm soát Tài sản Nước ngoài Mỹ. Hiện cả Severstal và ông Mordashov đều không bị Mỹ trừng phạt. Severstal cho biết vẫn đang tìm cách để thanh toán cho các chủ nợ trái phiếu, đồng thời khuyến khích họ liên lạc với Citigroup để đề nghị ngân hàng này hợp tác với công ty.

Nếu không thể trả lãi, Severstal có thể là công ty lớn đầu tiên của Nga lỡ hẹn thanh toán kể từ khi nước này mở chiến dịch quân sự tại Ukraine. Rắc rối này xảy ra khi nhà đầu tư toàn cầu lo ngại các công ty liên quan đến Nga gặp khó trong việc thanh toán cho chủ nợ nước ngoài, kể cả khi họ sẵn lòng và có tiền trả.

Hôm 22/3, Evraz – một hãng thép và khai mỏ có trụ sở tại Nga, cũng thông báo khoản trả lãi trái phiếu của họ bị Société Générale (Pháp) chặn lại vì liên quan đến lệnh trừng phạt tỷ phú Roman Abramovich. Ông là một trong những cổ đông lớn nhất của Evraz.

"Đây có thể chỉ là sự bắt đầu thôi. Sắp tới, nhiều khoản thanh toán khác có thể không thực hiện được. Các lệnh trừng phạt đang cho thấy tác động", Tatjana Greil Castro – Giám đốc phụ trách danh mục – tín dụng tại Muzinich cho biết.

Nhà đầu tư nói rằng thử thách thực sự với khả năng và sự sẵn sàng trả nợ của Nga là ngày 4/4, khi chính phủ Nga đến hạn thanh toán 2 tỷ USD trái phiếu đáo hạn bằng đôla Mỹ. Đến nay, Nga vẫn thực hiện đầy đủ các khoản trả lãi cho trái phiếu phát hành bằng ngoại tệ.

Còn Evraz hôm 22/3 cho biết khoản thanh toán của họ đã được xử lý bởi Bank of New York Mellon. Dù vậy, hiện chưa rõ khoản này đã đến tay nhà đầu tư hay chưa. Abramovich không bị Mỹ trừng phạt.

Cả Severstal và Evraz đều có tài chính để trả nợ và sẵn sàng trả nợ. Chính thái độ này đã giúp trái phiếu của họ không mất giá mạnh thời gian qua.

Vài tuần qua, một số công ty lớn của Nga vẫn trả được lãi và gốc cho nhà đầu tư. Rosneft và Gazprom đã hoàn thành các nghĩa vụ nợ trong ngày 6/3 và 7/3.

Theo các luật sư về lệnh trừng phạt, sự khác biệt có lẽ nằm ở cấu trúc sở hữu. Lệnh trừng phạt của EU nhằm vào các công ty do cá nhân kiểm soát hoặc nắm cổ phần lớn. Trong khi đó, Rosneft và Gazprom là công ty do chính phủ sở hữu phần lớn.

Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm qua cho biết ông muốn các công ty và các nước châu Âu trả tiền khí đốt Nga bằng ruble. Việc này sẽ khiến nhiều nhà đầu tư trái phiếu lo lắng.

"Nếu được thanh toán bằng đôla và euro, bạn có thể dùng số tiền đó để trả nợ nước ngoài. Nhưng nếu nhận thanh toán bằng nội tệ và sau đó trả lãi bằng ngoại tệ, bạn sẽ gặp rủi ro hối đoái", Greil Castro giải thích, "Điều này có thể là dấu hiệu họ sẽ quay lưng với các khoản thanh toán bằng ngoại tệ".