Tìm mã CK, công ty, tin tức
Đọc nhiều
Bình luận nhiều
Ở đây tôi nói đến các quỹ mở cổ phiếu - các quỹ mở cân bằng, trái phiếu hay ETF sẽ phân tích sau. Để nói về hiệu quả thì năm 2024 vừa qua các quỹ đã “khoe” hiệu suất 20-30% mà đa số nhà đầu tư cá nhân không đạt được, thậm chí thua lỗ. Thực tế, trong 25 quỹ cổ phiếu hoạt động tròn năm 2024 mà tôi theo dõi thì có đến 20 quỹ có hiệu suất vượt VNIndex (12.11%).
Tuy nhiên, trong bài này tôi cung cấp góc nhìn và quan điểm sau khi phân tích gần 100 quỹ trên thị trường, trong đó có hơn 30 quỹ mở đầu tư cổ phiếu. Trước tiên, tôi đánh giá hiệu suất ở khung thời gian 3 và 5 năm mà theo tôi sẽ giúp đánh giá được các quỹ này có tạo được giá trị alpha (phần vượt hiệu suất chỉ số tham chiếu và hiệu quả cho NĐT).
Trong khung thời gian 3 năm (2022-2024), chỉ có 1 quỹ là thua VNIndex về hiệu suất và gần 60% số quỹ có lãi kép (hiệu suất kép dương). Nếu mọi người nhớ lại thì đầu 2022 là giai đoạn VNIndex đang ở đỉnh thời đại 1500 điểm hay nói cách khác có đến gần 60% quỹ đã có hiệu suất vượt đỉnh thời đại 1500 tương ứng của VNIndex – hay đa số NĐT quỹ kiên nhẫn đã có lãi dù mua ở đỉnh. Do đó, yếu tố alpha được tạo ra khá rõ ở nhóm quỹ này.
Trong khung thời gian dài hơn (5 năm) cũng chỉ 1 quỹ “dõm” là hiệu suất thua Index và có đến 65% số quỹ có lãi kép trên 10% mỗi năm - với nhóm quỹ này nếu mua tích lũy ở các vùng thị trường gần vùng rẻ mà tôi đã phân tích trong bài gần đây đây thì hiệu suất 5 năm qua thực sự đáng kể hơn nữa.
Vậy rõ ràng, dựa trên hiệu suất thì các quỹ đầu tư cổ phiếu tại Việt Nam đa phần tạo ra alpha mà nhà đầu tư tìm kiếm và một số có hiệu suất thực sự vượt trội. Nhà đầu tư hiểu biết và tận dụng sẽ có hiệu suất thực sự vượt các mức "cảm thấy nghèo" mà tôi đã chia sẻ nhờ lãi kép chắc chắn hơn đầu tư cổ phiếu riêng lẻ.
Câu hỏi đặt ra là đặc điểm của các quỹ đạt hiệu suất cao trong 5 năm qua là gì và cách đầu tư hiệu quả cho nhà đầu tư cá nhân?
Tôi đánh giá các quỹ qua 4 tiêu chí (với 12 thước đo measurement) thì nhận thấy một số điều thú vị sau đây:
1. Các quỹ có hiệu suất tốt và thang điểm cao trong đánh giá của tôi đôi khi không phải các quỹ được nhà đầu tư rót vốn nhiều nhất. Nó cũng tương tự với cổ phiếu riêng lẻ khi nhiều bạn broker giỏi thì khách hàng ít, trong khi nhóm hô hào và không thực sự mang nhiều giá trị lại thành các best broker của thị trường. Điều này cho thấy kiến thức nhà đầu tư cá nhân thấp và họ đánh giá broker hay Quỹ không phải qua năng lực mà qua marketing – một rủi ro do chính họ tạo ra và bị lợi dụng do thiếu kiến thức.
2. Đa số NĐT cá nhân khó đánh bại được phần lớn các quỹ trong cả các khung thời gian trên. Hơn nữa, việc trang bị kiến thức và đánh giá các quỹ đơn giản hơn rất nhiều đánh giá thị trường và các cổ phiếu. Điều này thực tế phù hợp và hiệu quả cho con đường xây dựng tài sản mảng cổ phiếu cho NĐT cá nhân bình thường.
3. Tại Việt Nam thì yếu tố alpha do các quỹ mutual fund tạo ra vẫn xứng đáng và tốt hơn phương án ETF vốn nổi trội ở các thị trường phát triển và độ hiệu quả cao hơn như Mỹ. Ngoài ra, so sánh với trước 2020 thì độ hiệu quả của các quỹ tại Việt Nam đã tốt hơn hẵn về số năm đánh bại Index và độ chênh lệch hiệu suất - hay nói cách khác là khả năng tạo ra alpha của nhiều quỹ đã tốt hơn nhiều trước đây.
4. Sự phân hóa của các quỹ và công ty quản lý quỹ là rất rõ ràng. Sau khi đọc, tìm kiếm, kiểm tra background của 1 "đống" ông PM, lãnh đạo của các công ty QLQ thì có thể thấy đánh giá yếu tố con người là một trong những yếu tố quan trọng nhất mà nhà đầu tư cần xem xét để chọn ra các quỹ "xịn". Một số quỹ mà viết cái mục tiêu và chiến lược đầu tư còn mù mờ thì xác suất kém hơn các quỹ khác là cao hay một số ông KOL hay quản lý các quỹ đóng thì chưa chắc đủ năng lực quản lý quỹ mở.
Một điểm khác cần lưu ý nữa là dù các quỹ có hiệu suất cao nhưng nhiều nhà đầu tư vào quỹ vẫn không hiệu quả? Tại sao?
Cũng giống như Mỹ thời dân trí tài chính chưa cao và đội ngũ tư vấn chưa phát triển (trước 1990). Thời đó, quỹ Magellan của huyền thoại Peter Lynch (tắc kè hoa phố Walls) đạt hiệu suất kép gần 30%/năm trong hơn 1 thập kỉ nhưng đa số NĐT cá nhân đầu tư quỹ này lỗ trong thời Peter Lynch quản lý - điều vô lý này nó cũng tương tự ở Việt Nam hiện nay.
Điều này - theo tui - cần được xử lý bằng kiến thức và sự đồng hành - thiếu 1 trong 2 thì một NĐT cá nhân cũng khó đạt được hiệu quả. Trong khi đó, đội ngũ tư vấn chưa phát triển, quỹ thì chỉ có đội chuyên sales CCQ.
Nhìn chung, sau khi đánh giá gần 30 quỹ mở cổ phiếu thì rõ ràng tiềm năng tạo ra alpha của nhiều quỹ hiện nay đang tốt và có thể tiếp tục tốt trong nhiều năm tới - một lựa chọn hợp lý cho nhà đầu tư cá nhân để tích lũy tài sản nhờ vào lãi kép. Tuy nhiên, như tôi nói ở trên, con đường đầu tư cần trang bị kiến thức và người đồng hành trong thời gian đầu.
Đây là điều tôi đang muốn giải quyết trong năm 2025 này. Nhìn chung, các chia sẻ này sẽ dễ hơn khi dưới dạng một buổi live hay zoom vì còn nhiều điều thú vị, còn viết thì nó chỉ là sơ lược vậy thôi. Hy vọng có thể sắp xếp được một buổi thì sẽ chia sẻ nhiều hơn với mọi người về cách đầu tư phù hợp.
Lưu ý: các phân tích trên là các ý kiến cá nhân để tham khảo, không phải khuyến nghị đầu tư bất kỳ chứng khoán nào.
Bạn muốn trở thành VIP/PRO trên 24HMONEY?
Liên hệ 24HMONEY ngay
Bàn tán về thị trường