Cựu Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung sắp hầu tòa vụ án thứ 4

Dự kiến ngày 25/8, TAND TP Hà Nội sẽ mở phiên sơ thẩm xét xử cựu Chủ tịch Nguyễn Đức Chung và 14 bị cáo khác trong vụ “thổi giá cây xanh”, phiên tòa dự kiến diễn ra trong 5 ngày. Đây là vụ án thứ 4 ông Chung bị cáo buộc có liên quan.

23 luật sư bào chữa cho 15 bị cáo

HĐXX gồm 3 người: 1 thẩm phán, 2 hội thẩm nhân dân, do thẩm phán Nguyễn Xuân Văn (Chánh Tòa Hình sự, TAND TP Hà Nội làm chủ tọa phiên tòa); hai kiểm sát viên của Viện KSND TP Hà Nội và hai kiểm sát viên của Viện KSND Tối cao (được biệt phái về Viện KSND TP Hà Nội) được phân công thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử sơ thẩm.

Trong vụ án, Viện KSND Tối cao truy tố ông Nguyễn Đức Chung về tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, khung hình phạt từ cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 1-5 năm.

8 bị cáo, gồm: Vũ Kiên Trung - nguyên Chủ tịch Công ty trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Công viên cây xanh Hà Nội; Nguyễn Xuân Hanh - nguyên Tổng Giám đốc Công ty Công viên cây xanh Hà Nội; Bùi Phương Thảo - nguyên Kế toán trưởng Công ty Công viên cây xanh Hà Nội; Đỗ Quang Tiến - nguyên Giám đốc Xí nghiệp sản xuất cây xanh, cây hoa, cây cảnh thuộc Công ty Công viên cây xanh Hà Nội; Bùi Văn Mận - nguyên Giám đốc Công ty trách nhiệm hữu hạn Sinh Thái Xanh; Hoàng Thị Kim Loan - nguyên Phó Giám đốc Công ty Sinh Thái Xanh; Đỗ Khắc Tú Anh - nguyên Phó Trưởng phòng Tài chính Kế toán, Ban Duy tu các công trình hạ tầng kỹ thuật đô thị thuộc Sở Xây dựng Hà Nội; Nguyễn Thị Ngọc Lâm - nguyên Thẩm định viên, Công ty cổ phần định giá và dịch vụ tài chính Việt Nam bị truy tố về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”.

Bị cáo Nguyễn Tuấn Nghĩa - nguyên Giám đốc Công ty Vì Nhân Dân, Công ty Xanh Hòa Lạc; Kiều Thị Thúy - nguyên Kế toán Công ty Xanh Hòa Lạc và Công ty Vì Nhân Dân bị truy tố về các tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” và “Mua bán trái phép hóa đơn”.

Bị cáo Hoàng Đình Văn - nguyên Giám đốc Công ty Hoàng Anh Phát bị truy tố về tội “Buôn lậu”.

3 bị cáo còn lại bị truy tố về các tội: “Mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ thu nộp ngân sách Nhà nước”, “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.

Có tổng số 23 luật sư tham gia bào chữa cho 15 bị cáo tại phiên tòa. Trong đó Bùi Văn Mận và Hoàng Thị Kim Loan mỗi bị cáo có 3 luật sư. Bị cáo Nguyễn Đức Chung có 1 luật sư bào chữa.

Ông Nguyễn Đức Chung được biếu hơn 2,6 tỷ đồng

Theo cáo trạng, trước năm 2016, công tác trồng mới, thay thế cây xanh ở Hà Nội được thực hiện theo hình thức đấu thầu. Tuy nhiên, sau khi được bổ nhiệm chức Chủ tịch UBND Hà Nội, ông Nguyễn Đức Chung đã trực tiếp can thiệp, chỉ đạo việc trồng mới, chăm sóc, cắt tỉa cây.

Cáo buộc cho rằng, từ chỉ đạo của ông Chung, toàn thành phố "tạm dừng toàn bộ việc đấu thầu", chuyển sang đặt hàng từng quý.

Tại các cuộc họp với sở ngành liên quan, ông Chung còn chỉ đạo "miệng", áp đặt cho Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội phải đặt hàng trực tiếp của Công ty Sinh Thái Xanh do bị can Bùi Văn Mận làm giám đốc. Ông Mận đang trốn nợ ở Lâm Đồng thì được ông Chung gọi về làm dự án trồng cây, tại doanh nghiệp Mận không góp vốn chỉ đứng tên giám đốc, còn mọi việc do bị cáo Hoàng Thị Kim Loan (Phó giám đốc) đảm nhận.

Theo chỉ đạo của ông Chung, từ năm 2016 - 2019, dù việc trồng mới cây xanh ở Hà Nội đủ điều kiện đầu thầu nhưng Ban Duy tu các công trình kỹ thuật đô thị thuộc Sở Xây dựng lại ký hợp đồng đặt hàng. Đơn vị này giao Công ty Cây Xanh (đơn vị trực thuộc UBND Hà Nội) và Công ty Sinh Thái Xanh trồng cây trước rồi mới lập dự toán, thẩm định.

Khi thực hiện hợp đồng với Ban Duy tu, Công ty Cây Xanh đã ký hợp đồng với thương lái trôi nổi trên thị trường để nâng khống giá đầu vào cây chà là, bàng lá nhỏ. Công ty Cây Xanh sau đó cùng cán bộ Ban Duy tu cung cấp báo giá sai quy định, hợp thức chứng thư thẩm định giá để "đẩy giá cây lên cao".

Theo Viện kiểm sát, trong vụ án, có 16 hợp đồng giữa Ban duy tu với hai công ty trên đã gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước 34 tỷ đồng.

Bị can Vũ Kiên Trung, Tổng giám đốc Công ty Cây Xanh, bị cáo buộc đã cùng đồng phạm nâng khống giá cây và được thanh toán 17 tỷ đồng tiền chênh lệch. Số tiền chiếm hưởng này, ông Trung khai trích 4,7 tỷ đồng cho một số nhân viên chủ chốt, còn lại Trung hưởng 1,5 tỷ.

Vị Tổng giám đốc này còn khai đã trích từ 17 tỷ đồng này đưa cho ông Chung 2,6 tỷ đồng vào các dịp lễ, tết năm 2016 - 2018 để “cám ơn đã tạo điều kiện” và chỉ đạo sở, ngành Hà Nội đặt hàng công ty.

Để xảy ra các sai phạm như trên, Viện kiểm sát quy kết ông Chung đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn của người đứng đầu thành phố để chỉ đạo cấp dưới đặt hàng trái quy định. Ông này cũng vì động cơ cá nhân mà làm trái quy định pháp luật về đấu thầu, để cho các cá nhân có quan hệ thân thiết với mình hưởng lợi bất chính số tiền đặc biệt lớn.

Ngoài 2,6 tỷ đồng nhận từ Trung, ông Chung còn bị cáo buộc đã được Bùi Văn Mận chi 1,2 tỷ đồng dưới danh nghĩa trồng cây tài trợ.

Do Ban Duy tu là đơn vị đầu mối thực hiện các hợp đồng nên Viện kiểm sát xác định có trách nhiệm quản lý, giám sát của bị can Đỗ Anh Tuấn, Giám đốc Ban.

Ông Tuấn bị cáo buộc đã thiếu giám sát để cấp dưới thông đồng nâng khống giá cây, gây thất thoát ngân sách 34 tỷ đồng. Ngoài ra, ông Tuấn trực tiếp ký 18 văn bản gửi Sở Tài chính đề nghị hướng dẫn về xác định đơn giá nhưng không được trả lời. Trong việc này, ông được kết luận không có động cơ vụ lợi hay động cơ cá nhân.

Đáng chú ý, cáo trạng cho hay, trong số cây trồng ở Hà Nội có nhiều cây Chà Là và Bàng Đài Loan được nhập lậu từ Trung Quốc. Bị can Hoàng Đình Văn, Giám đốc Công ty XNK Hoàng Anh Phát, khi được đặt vấn đề đã nhập lậu hơn 4.000 cây Chà Là và gần 2.000 cây Bàng Đài Loan từ Trung Quốc theo đường sông Ka Long (Móng Cái, Quảng Ninh) rồi chuyển tới Hà Nội. Để che giấu, ông Văn chỉ đạo kế toán xóa hết dữ liệu trong máy tính nên cảnh sát không thể trích xuất đầy đủ.

Dựa vào tài liệu thu thập được, cơ quan truy tố kết luận ông Văn buôn lậu cây thu lời bất chính 1,6 tỷ đồng.

Ông Nguyễn Đức Chung hiện đang chấp hành tổng hình phạt 12 năm tù trong 3 vụ án hình sự.

Ở vụ án thứ nhất, ông Nguyễn Đức Chung bị truy tố tội "Chiếm đoạt tài liệu bí mật Nhà nước". Tháng 11/12/2020, ông Chung bị tuyên 5 năm tù, phiên tòa xét xử kín.

Trong vụ án thứ hai, ông Chung bị xác định giúp cho Bùi Quang Huy (Tổng giám đốc Công ty Nhật Cường, đang trốn truy nã) và doanh nghiệp này trúng thầu các gói thầu số hóa hồ sơ, dữ liệu của Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội các năm 2016 và 2017. Tháng 7/2022, TAND Cấp cao tại Hà Nội tuyên ông Nguyễn Đức Chung 2 năm tù (giảm 1 năm so với án sơ thẩm) về tội "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ".

Thứ ba là vụ chỉ đạo nhập Redoxy 3C để bán độc quyền cho Công ty Arktic. Bản án phúc thẩm xác định, tháng 5/2016, ông Chung khi đó là Chủ tịch UBND Hà Nội, đã chỉ đạo và tạo điều kiện để Nguyễn Trường Giang (Giám đốc Arktic) độc quyền nhập chế phẩm. Sau đó, độc quyền nhập chế phẩm.