Cổ tức có thực sự ngon đối với nhà đầu tư ngắn hạn?

1. Cổ tức được hiểu như thế nào?

Cổ tức là khoản lợi nhuận ròng được trả cho mỗi cổ phần bằng tiền mặt hoặc bằng tài sản khác. Việc chia cổ tức cho thấy doanh nghiệp hoạt động có lãi, có thể đem lại nguồn thu nhập thụ động lâu dài cho nhà đầu tư.

Cổ tức có thực sự ngon đối với nhà đầu tư ngắn hạn?

Nguồn: VN Express

Có nhiều hình thức chi trả cổ tức, nhưng trả bằng tiền mặt và bằng cổ phiếu được áp dụng nhiều hơn. Tỷ lệ cổ tức được tính bằng tỷ lệ phần trăm trên mệnh giá (không tính theo giá trị thị trường hiện tại của cổ phiếu).

Ví dụ: Ngày 6/7/2022, Công ty H. thực hiện chi trả cổ tức năm 2021 bằng tiền mặt với tỷ lệ 5%. Như vậy, cứ một cổ phiếu Hxx của công ty sẽ nhận được 10.000 x 5% = 500 đồng. Nếu cổ đông sở hữu 1.000 cổ phiếu sẽ nhận được 1.000 x 500 = 500.000 đồng.

Và lưu ý, để được nhận cổ tức, nhà đầu tư cần nắm giữ cổ phiếu trước ngày giao dịch không hưởng quyền.

Đọc sơ qua thì mọi thứ có vẻ ngon đúng không nào, nhiều nhà đầu tư nghĩ chỉ cần mua trước ngày giao dịch không hưởng quyền và bán cổ phiếu sau khi được xác nhận là cổ đông được hưởng cổ tức. Nhưng liệu thực tế có ngon như thế?

2. Bẫy tâm lý mang tên cổ tức đối với nhà đầu tư ngắn hạn

Sự thật là sau khi chia cổ tức (cụ thể là trong ngày giao dịch không hưởng quyền) giá cổ phiếu sẽ được điều chỉnh đúng bằng với tỷ lệ chi trả cổ tức. Công thức tính giá cổ phiếu sau chia cổ tức như sau:

Để dễ hiểu hơn chúng ta lấy ví dụ một doanh nghiệp vừa qua đã chia cổ tức năm 2023 với cổ tức tiền mặt tỷ lệ 60%/cổ phiếu (1 cổ phiếu nhận được 6000 đồng) và cổ tức cổ phiếu tỷ lệ 50:1 đó là PV GAS – doanh nghiệp bán khí có quy mô lớn nhất tại Việt Nam.

Theo đó, PV GAS trước ngày giao dịch không hưởng quyền đóng cửa ở mức 83.600 đồng/cp, áp dụng công thức trên giá sau chia được tính như sau:

Vậy trong ngày giao dịch không hưởng quyền (13/09/2024) giá cổ phiếu sẽ điều chỉnh giảm và mở cửa ở mức 76,078 đồng/cp. Vậy nếu bạn là nhà đầu tư ngắn hạn bạn thấy hấp dẫn bởi cổ tức và bạn đã mua 1000 cổ phiếu GAS và sau khi cổ tức giả sử bạn bán với giả định giá cổ phiếu ko đổi bạn lãi hay lỗ? Cùng thực hiện 1 phép tính nhé!

Từ bảng tính trên ta có thể thấy số tiền thu được từ nhận cổ tức và sau đó bán cổ phiếu đi là không đổi, nhưng đồng thời chúng ta còn phải chịu khoản lỗ thuế 5% tương đương với việc âm vô giá vốn 0.45%, và lưu ý cổ tức càng cao thì thuế phải đóng sẽ càng cao khi đó lỗ sẽ càng nặng.

Ngoài ra chúng ta còn phải chịu chi phí cơ hội trong thời gian chờ doanh nghiệp thực chi khi cổ tức cổ phiếu sẽ được trả sau ngày GDKHQ tận 3 tháng và cổ tức tiền mặt sau 2,5 tháng. Mọi thứ càng khó khăn hơn khi cổ phiếu biến động giảm giá.

Kết luận: Qua phân tích ta có thể thấy việc mua cổ phiếu để hưởng cổ tức đối với nhà đầu tư ngắn hạn là không hiệu quả.

3. Vậy việc đầu tư hưởng cổ phiếu chỉ hiệu quả khi nào?

Cổ tức chỉ nên dành cho các nhà đầu tư nắm giữ cổ phiếu dài hạn tính bằng năm đến chục năm. Người mà không quan tâm đến biến động của thị trường trong ngắn hạn mà chỉ muốn đồng hành cùng doanh nghiệp. Nói đơn giản hơn như việc hợp tác kinh doanh họ chỉ quan tâm số tiền họ nhận được mỗi năm trên số tiền góp vốn của họ.

Tính chất này thích hợp với các doanh nghiệp lâu đời có lịch sử chi trả cổ tức đều đặn với tỷ suất cổ tức hợp lý, đối với tôi, tôi hay so mức tỷ suất sinh lợi này với lãi suất gửi tiết kiệm ngân hàng. Tôi chỉ chọn đầu tư các cổ phiếu để hưởng cổ tức khi có tỷ suất sinh lợi cao hơn lãi suất ngân hàng.

Đồng thời đối với tôi đây cũng là một phương pháp đầu tư hiệu quả trong trường hợp thị trường giảm sâu khó có thể đạt được lợi nhuận khi giao dịch chênh lệch giá.

GAS, VNM, DCM là các doanh nghiệp có lịch sử chi trả cổ tức đều đặn với tỷ suất cổ tức khá ổn khi so với lãi suất ngân hàng hiện tại chỉ loanh quanh 4 – 5%. Đây sẽ là các lựa chọn mua vào tuyệt vời vào lúc thị trường sụt giảm mạnh. (Chưa tính đến việc hưởng lợi nhuận từ chênh lệch giá).

Lời kết: Cổ tức chỉ nên dành cho các nhà đầu tư dài hạn, vì cổ tức chỉ hiệu quả khi được sử dụng đúng cách. Lưu ý chỉ nên lựa chọn các mã cổ phiếu có lịch sử chi trả cổ tức đều đặn và tỷ suất lợi nhuận trung bình (cổ tức chi trả trung bình/số vốn ban đầu) lớn hơn lãi suất ngân hàng. Và đây sẽ là lựa chọn an toàn khi thị trường downtrend.

Cảm ơn các anh chị đã đọc bài viết, hy vọng bài viết này sẽ hữu ích cho các anh chị và giúp anh chị trang bị thêm hành trang trong hành trình đầu tư tài chính của mình. Cuối cùng chúc quý anh chị đầu tư thành công!

Và tôi là Thành Lộc đến từ FPTS hãy follow tôi để hiểu rõ về thị trường chứng khoán!