Chứng khoán bị ảnh hưởng ra sao khi không còn được dùng robot đặt lệnh tự động?

Theo các chuyên gia, việc dừng việc sử dụng hình thức đặt lệnh tự động sẽ có tác động đến thanh khoản của thị trường chứng khoán (TTCK) trong ngắn hạn nhưng đây là một động thái hợp lý để góp phần lành mạnh TTCK.

Ngày 09/09, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) có văn bản gửi các công ty chứng khoán (CTCK) yêu cầu dừng ngay việc sử dụng hình thức đặt lệnh tự động.

Theo đó, qua giám sát đối với hoạt động cung cấp dịch vụ giao dịch chứng khoán trực tuyến tại các CTCK, UBCKNN nhận thấy có hiện tượng sử dụng công nghệ robot để đặt lệnh giao dịch chứng khoán trực tuyến tự động với tần suất rất lớn, tiềm ẩn nhiều rủi ro và ảnh hưởng tới sự ổn định của TTCK.

Bên cạnh đó, còn gây ra nguy cơ dẫn đến việc đổ vỡ dây chuyền khi thị trường chứng khoán diễn biến xấu, từ đó tác động tiêu cực đến việc quản trị rủi ro của công ty chứng khoán.

Không làm thay đổi bản chất của thị trường

Theo góc nhìn của ông Nguyễn Vũ Luân - Trưởng phòng Môi giới CTCK VNDirect, việc này không làm thay đổi bản chất của TTCK. Các CTCK lớn hiện nay hầu như không cho “móc” phần mềm tự động giao dịch vào nhiều, chủ yếu ở những CTCK nhỏ và điều này không tác động đến nhà đầu tư thông thường.

“Thanh khoản thị trường có thể giảm về mặt số liệu, nhưng bản chất về dòng tiền đầu tư thực không bị tác động”, ông Luân nói.

Các nhà đầu tư cá nhân phần lớn không được tiếp cận các giao dịch tự động này, tức là không có platform (nền tảng giao dịch - PV) để hỗ trợ hoàn toàn cho giao dịch đó. Do đó, họ không dùng lệnh giao dịch tự động nhiều, có thể chỉ dùng các lệnh điều kiện như stoploss (cắt lỗ) hoặc takeprofit (chốt lời).

Mặt khác, nếu các nhà đầu tư không được sử dụng lệnh tự động có thể chuyển sang giao dịch như thông thường.

“Thanh khoản thị trường giảm bởi những người sử dụng giao dịch tự động, sẽ giúp cho hạ tầng giao dịch tốt hơn, thị trường tài chính sẽ lành mạnh hơn và thanh khoản trên thị trường sẽ sạch hơn”, ông Luân chia sẻ thêm.

Cùng quan điểm trên, ông Võ Kim Phụng - Phó Trưởng phòng Phân tích CTCK BETA nhận định việc này sẽ không tác động đến dòng tiền trong ngắn hạn. Ông cũng nhìn nhận việc này là hợp lý trước khi hệ thống KRX đi vào vận hành, bởi hạ tầng hiện tại có thể chưa đủ đáp ứng cho các giao dịch này, nếu hệ thống giao dịch quá tải sẽ làm ảnh hưởng đến tâm lý nhà đầu tư, đặc biệt ở những phiên thị trường diễn biến xấu.

Vị chuyên gia từ BETA cho biết thêm, việc sử dụng giao dịch bằng “bot” cũng là một nhu cầu bình thường, phổ biến ở các thị trường phát triển. Khi sử dụng “bot” sẽ có những thời điểm lượng lệnh trên thị trường tăng lên nhiều, hạ tầng chưa đáp ứng được sẽ làm ảnh hưởng hệ thống. Do đó, để giảm thiểu rủi ro này khi KRX chưa áp dụng, nên phía cơ quan quản lý mới có động thái như trên.

Ngoài ra, để theo được những chuẩn mực của các thị trường phát triển trên thế giới, đặc biệt là đáp ứng các điều kiện về nâng hạng thị trường, hệ thống hạ tầng công nghệ thông tin cũng cần phải được nâng cấp để đáp ứng nhu cầu giao dịch của nhà đầu tư.

“Hiện tại một số CTCK cũng đã có triển khai robot để hỗ trợ giao dịch. Sau này, khi hệ thống KRX được triển khai có thể sẽ có những hướng dẫn giao dịch và giao dịch bằng ‘bot’ được mở lại, vì đây là xu hướng giao dịch bình thường ở các thị trường phát triển”, ông Phụng nói.

Trước đó, vào chiều 21/08, Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HOSE) đã có cuộc họp với các thành viên thị trường về kế hoạch triển khai dự án công nghệ thông tin KRX. Theo kế hoạch, hệ thống KRX sẽ được triển khai vào cuối năm 2023.

Bà Nguyễn Thị Việt Hà - Quyền Chủ tịch HOSE nhấn mạnh, “Bộ Tài chính chỉ đạo quyết tâm go live vào cuối năm. Nếu các thành viên thị trường, công ty chứng khoán (CTCK) không sẵn sàng thì Sở sẽ báo cáo Bộ Tài chính, Ủy ban chứng khoán nhà nước có biện pháp chứ không thể chờ công ty chứng khoán được. Nếu CTCK không sẵn sàng thì chủ đầu tư và các đơn vị vẫn sẽ tiếp tục triển khai, hoạt động của các thành viên thị trường chưa sẵn sàng sẽ bị ảnh hưởng”.