Câu chuyện dòng tiền khối ngoại và kỳ vọng năm 2024

Dòng vốn nhà đầu tư nước ngoài là một trong những yếu tố có ảnh hưởng lớn tới thị trường chứng khoán, thu hút sự quan tâm của nhà đầu tư trong nước, được kỳ vọng sẽ khả quan trong năm 2024 nhờ chính sách tiền tệ được nới lỏng trong nền kinh tế phục hồi.

Vì sao khối ngoại rút ròng?

Giai đoạn cuối năm 2023, việc nhà đầu tư nước ngoài rút vốn từng là chủ điểm được nhà đầu tư quan tâm rất nhiều. Nhiều giả thuyết được đặt ra nhằm giải thích cho động thái này của khối ngoại.

Nhìn lại năm 2023, lợi suất trái phiếu chính phủ (TPCP) Mỹ kỳ hạn 10 năm đã trải qua đợt tăng kỷ lục, chạm đến mức cao nhất trong vòng 16 năm - trên 5% (+27.8% so với thời điểm đầu năm). Lợi suất TPCP Mỹ tăng cao giúp cả thị trường cổ phiếu và trái phiếu Mỹ trở nên hấp dẫn trong quan điểm đầu tư. Điều này làm tỷ suất sinh lợi của các thị trường chứng khoán ở các nền kinh tế khác giảm sự hấp dẫn. Vì vậy, tài sản rủi ro trở nên kém hấp dẫn, dòng vốn rút ra khỏi các thị trường mới nổi và cận biên (vốn được xem là rủi ro). Do đó, Mỹ đã thu hút dòng vốn ETF lớn đổ về hơn 544 tỷ USD trong năm qua. Xu hướng này đã chững lại vào cuối năm khi Fed có dấu hiệu giảm tốc độ thắt chặt chính sách tiền tệ.

Sự kết hợp của lãi suất tăng, thị giá đồng tiền biến động tiêu cực và giá cổ phiếu giảm đã làm giảm giá trị của các tài sản rủi ro, chẳng hạn như cổ phiếu từ EM và FM (bao gồm Việt Nam). Điều này dẫn đến áp lực rút vốn mạnh mẽ từ các tổ chức ngoại lên các thị trường này và gây ra môi trường đầu tư khó khăn hơn.

Theo ông Nguyễn Thế Minh - Giám đốc phân tích khối Khách hàng cá nhân, Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam, năm 2023, các thị trường như Mỹ và châu Âu có hiệu suất vượt trội hơn hẳn so với các thị trường châu Á. Đó là lý do họ phải dịch chuyển sang các thị trường này để đầu tư.

Sau thời kỳ suy thoái, những quốc gia có “sức khỏe” tốt như ở châu Âu và Mỹ, sẽ hồi phục rất mạnh. Đó cũng là lý do nhà đầu tư rút vốn khỏi thị trường châu Á và dịch chuyển sang các thị trường khác, vị chuyên gia lý giải.

“Bán ròng là hoạt động cơ cấu danh mục của khối ngoại nên kỳ vọng đầu năm 2024 các nhà đầu tư nước ngoài sẽ sớm mua ròng”, ông Minh nói.

Động thái rút của khối ngoại trên thị trường Việt Nam cũng nằm trong xu hướng toàn cầu. Việc này không đến từ lo ngại về nội tại của thị trường Việt Nam. Tuy nhiên, trong ngắn hạn cũng đã gây ra biến động thị trường và tác động không nhỏ đến tâm lí nhà đầu tư.

Kỳ vọng năm 2024 tươi sáng hơn

Trong năm 2024, dù vẫn còn rủi ro, dòng vốn đầu tư vẫn được kỳ vọng sẽ quay trở lại thị trường chứng khoán các nước đang phát triển, nhờ kỳ vọng từ kỳ vọng đảo chiều chính sách của Fed sẽ hỗ trợ các tài sản rủi ro; áp lực tỷ giá giảm do chỉ số đồng USD tiếp tục có xu hướng xuống ổn định hơn.

Nửa đầu năm 2024, triển vọng dòng vốn đầu tư trên toàn cầu vẫn chưa thực sự tích cực do diễn biến các kỳ vọng là chưa thực sự rõ ràng, vẫn phụ thuộc vào Fed và chờ đợi bức tranh lợi nhuận sáng sủa hơn.

Thanh khoản thị trường những tháng đầu năm chưa thể bùng nổ được ngay mặc dù lãi suất huy động đã chạm đáy. Nguyên nhân là thời điểm hiện tại vẫn còn nhiều yếu tố đang đè năng lên tâm lý của nhà đầu tư, đơn cử như câu chuyện xung đột dải Gaza…

Tuy nhiên, theo các chuyên gia dự báo, trong nửa sau năm 2024, dòng vốn trên thế giới sẽ tích cực hơn khi các động lực hỗ trợ được kỳ vọng sẽ rõ nét hơn, và thúc đẩy các nền kinh tế, đặc biệt là các nền kinh tế thị trường cận biên và mới nổi ở châu Á.

Tại thị trường chứng khoán Việt Nam, khi những yếu tố rủi ro lắng xuống, tâm lý các nhà đầu tư được cải thiện, mặt bằng lãi suất cho vay tiếp tục giảm và lãi suất huy động vẫn duy trì ở mức thấp, điều kiện kinh tế được cải thiện. Chứng khoán sẽ hưởng lợi từ một chu kỳ kinh doanh đang tạo đáy. Thanh khoản thị trường vì thế kỳ vọng sẽ tiếp tục xu hướng hồi phục.

Theo ông Trần Đức Anh - Giám đốc Vĩ mô và Chiến lược thị trường Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV), với việc chính sách tiền tệ không còn thắt chặt nữa, áp lực tỷ giá không lớn và kinh tế hồi phục trở lại, có thể kỳ vọng năm 2024, dòng tiền khối ngoại có thể quay trở lại mua ròng.

Vì vậy, nhà đầu tư không nên quá lo lắng trước các diễn biến của khối ngoại mà cần theo dõi kĩ về lí do và xu hướng của dòng vốn này.