Các loại nợ!

Nhiều người thường nhầm lẫn về các loại nợ trong tài chính cá nhân. Bài này, tôi xin chia sẻ và giải thích rõ hơn về bốn nhóm nợ chính: Nợ cần tránh, Nợ cần giảm, Nợ đáng có và Nợ nên có.

** 1) Nợ cần tránh

Đây là loại nợ mà chúng ta nên cố gắng hết mức để tránh, cố gắng không nên mắc phải vì loại nợ này có thể "nhấn chìm", làm cho cuộc sống của chúng ta trở nên bất hạnh.

1A: Vay nợ để bù đắp thu nhập, trang trải cuộc sống.

Một số người rơi vào tình huống thu nhập hàng tháng thấp hơn chi tiêu, và họ vay nợ để bù đắp. Ví dụ, A có thu nhập 40 triệu đồng/tháng nhưng chi tiêu lên đến 50-60 triệu đồng/tháng. Giải pháp tốt nhất là A nên làm thêm giờ, kiếm thêm việc làm thứ hai, thứ ba để tăng thu nhập. Hoặc A phải tìm mọi cách giảm chi tiêu, đặc biệt là các chi tiêu vào những nhu cầu "muốn", nhu cầu không quá cần thiết.

Nhưng trong thực tế nhiều người đã không làm theo giải pháp căn cơ này. Thay vào đó, họ chọn cách bán tài sản để bù đắp, dẫn đến việc mất dần tài sản.

Còn những người không có tài sản thì lại vay nợ để bù đắp cho khoảng thiếu hụt thường xuyên này. Vấn đề là họ vay nợ, nhưng hoàn toàn không có kịch bản để trả nợ. Sử dụng hết số tiền nợ này, họ lại vay tiếp vừa để bù đắp thiếu hụt tiếp tục phát sinh, vừa để trả nợ cũ. Nợ mới chồng nợ cũ, lãi chồng lãi. Cứ thế họ rơi vào vòng xoáy nợ nần.

Một số người tìm cách thoát ra bằng cách tham gia các đầu tư lợi nhuận cao, rủi ro cực cao như cá độ, đầu tư vàng, forex, chứng khoán phái sinh… Điều này càng đẩy họ vào tình trạng nợ nần chồng chất.

Nếu bạn rơi vào tình trạng thu nhập thấp hơn chi tiêu hàng tháng, đừng cố gắng giữ sĩ diện. Hãy tìm mọi cách, kể cả làm việc tay chân để kiếm thêm thu nhập. Hãy điều chỉnh lối sống để giảm chi tiêu. Tuyệt đối không vay nợ để bù đắp cho khoản thâm hụt thường xuyên này.

1B) Vay tiền với lãi suất tính theo tuần, ngày.

Một số người vì hoàn cảnh, hoặc vì thiếu hiểu biết, vay các khoản nợ từ các App với lãi suất tính theo tuần hoặc ngày. Ví dụ, vay 2 triệu đồng trả thành 3,5 triệu sau 7 ngày, tương đương lãi suất 75%/tuần. Lãi suất này là cực kỳ cao. Cao khủng khiếp. Nếu bạn vay 2 triệu, sau 1 tuần bạn không trả được 3.5 triệu, mà lại tiếp tục vay để trả, sau 2 tuần lại tiếp tục vay, nếu tiếp tục sau 52 tuần thì số tiền nợ sẽ trở thành 1 con số khủng khiếp. Tôi đã từng viết 2, 3 bài về con số này. Bạn tính xem thử là bao nhiêu. Gợi ý: Những tỷ phú giàu nhất thế giới, cũng không đủ tài sản để trả nếu như để lãi chồng lãi trong 1 năm.

Những người dính vào các khoản vay lại cao khủng khiếp này hầu hết bị tán gia bại sản, và thậm chí có người tự tử. Nếu bạn hoặc người thân gặp phải tình trạng này, hãy nhanh chóng báo với cơ quan chức năng để được giúp đỡ.

** 2) Nợ cần giảm: Đây là những khoản nợ mà bạn nên nỗ lực giảm thiểu. Tốt nhất là nên trả hết càng sớm càng tốt.

2A) Vay tiêu dùng, vay mua tiêu sản.

Bạn nên hiểu rằng vay tiêu dùng trả góp thường có lãi suất thực rất cao, từ 50% đến 90%/năm. Khi bạn vay trả góp để mua các sản phẩm như điện thoại hay tivi xịn, thì bạn đang dùng tiền của tương lai để phục vụ nhu cầu hiện tại với giá rất đắt đỏ. Trong khi tiền gửi ngân hàng chỉ có lãi suất 6%-8%/năm, và đầu tư giỏi lắm cũng chỉ đạt 15%-20%/năm thì bạn lại chấp nhận vay với lãi suất cao 50% đến 90%/năm chỉ vì muốn mua sắm ngay lập tức mà không tính đến chi phí thực sự. Hãy giảm thiểu việc vay tiêu dùng trả góp để mua những thứ không cần thiết, thay vào đó hãy tiết kiệm để mua sắm, sẽ có lợi hơn rất nhiều.

2B) Sử dụng thẻ tín dụng mà không trả đúng hạn. Việc này cũng sẽ khiến bạn phải trả lãi suất rất cao.

2C) Vay tiền lãi suất cao để trang trải chi phí khẩn cấp.

Lãi suất cao của các khoản vay này sẽ làm tài chính của bạn suy yếu. Bạn nên tìm cách giảm thiểu bằng cách bán tài sản để trả nợ, hoặc tìm cách thay thế bằng các khoản vay với lãi suất thấp hơn.

** 3) Nợ đáng có: Đây là các khoản nợ hợp lý và có thể cần thiết để đạt được các mục tiêu tài chính dài hạn. Ví dụ, vay tiền trả góp dài hạn để mua nhà giúp bạn gia tăng giá trị tài sản. Hoặc vay tiền để du học, để đi hợp tác lao động giúp bạn tăng thu nhập trong tương lai.

Tuy nợ này là đáng có, bạn không nên vay quá nhiều so với khả năng chi trả của mình. Tỷ lệ chi trả nợ hàng tháng không nên vượt quá 20%-40% thu nhập tùy vào tình hình tài chính của mỗi người.

** 4) Nợ nên có: Đây là các khoản vay dùng để tạo đòn bẩy tài chính trong đầu tư.

Ví dụ, nếu A có 100 đồng vốn tự có và đầu tư đạt tỷ suất lợi nhuận 18%/năm, A sẽ thu về 18 đồng lợi nhuận. Nếu A vay thêm 100 đồng với lãi suất 10%/năm, A sẽ phải trả 10 đồng tiền lãi, Nhưng tổng lợi nhuận sẽ là 36 đồng. Trừ đi 10 đồng lãi vay còn 26 đồng lợi nhuận. Như vậy tỷ suất lợi nhuận trên vốn đầu tư của A đã tăng lên 26%, cao hơn nhiều so với TSLN trong tình huống không vay.

Rõ ràng, vay đúng cách để hỗ trợ cho đầu tư, kinh doanh sẽ là đòn bẫy tốt, giúp tăng lợi nhuận, tăng giá trị tài sản.

Tuy nhiên, khi sử dụng đòn bẩy, bạn phải chú ý đến lãi suất và thời hạn vay. Tuyệt đối không nên vay ngắn hạn để đầu tư dài hạn, và chỉ nên vay tối đa 50% giá trị tài sản để tránh rủi ro khi đầu tư không thuận lợi.

Chú Ba tài chính hy vọng bài viết này sẽ cung cấp những kiến thức hữu ích cho bạn. Nếu bạn thấy nội dung này có giá trị, hãy để lại bình luận hoặc thả tim. Trong bài viết sau, chú Ba tài chính sẽ chia sẻ về nợ doanh nghiệp.

Thân ái,

Chú Ba tài chính

Lâm Minh Chánh

** Tôi xưng là Chú Ba tài chính để có thể chia sẻ kiến thức tài chính một cách bình dị cho bà Ngoại, bác Hai, cô Tư, cậu Sáu.

Chú Ba còn có nghĩa là thằng em tên Ba, chứ không phải là Cha Chú gì 🙂

Vậy mấy anh chị tặng tim cho chú Ba nhen!