"Bức tranh" ô tô nhập khẩu tại thị trường Việt Nam

Sau cú tăng tốc tháng trước, kim ngạch nhập khẩu ô tô nguyên chiếc tháng 4/2024 lại quay đầu sụt giảm đáng kể cả về số lượng lẫn giá trị.

Ô tô nhập khẩu quay đầu giảm

Theo báo cáo sơ bộ của Tổng cục Thống kê, ước tính chỉ có khoảng 12.500 ô tô nguyên chiếc (CBU) được nhập khẩu về nước trong tháng 4/2024, tương ứng là mức giá trị kim ngạch khoảng 244 triệu USD.

Đây mới chỉ là ước tính của cơ quan thống kê dựa trên những dữ liệu chưa đầy đủ. Tuy nhiên, nếu tạm coi đây là số liệu sát với thực hiện thì kim ngạch nhập khẩu ô tô CBU vừa có pha quay đầu lao dốc đầy bất ngờ.

Theo báo cáo đầy đủ của Tổng cục Hải quan, kim ngạch nhập khẩu ô tô CBU tháng 3/2024 đạt đến 15.860 chiếc và trên 330 triệu USD. Như vậy, kim ngạch nhập khẩu ô tô CBU tháng 4 ước tính sụt giảm đến 21,2% về lượng và giảm 26,1% về giá trị so với tháng liền trước.

Đáng chú ý là trước đó, kim ngạch nhập khẩu ô tô CBU tháng 3 đã tăng trưởng rất mạnh mẽ. Cụ thể, theo số liệu của Tổng cục Hải quan, kim ngạch nhập khẩu ô tô CBU tháng 3/2024 đã tăng đến 64,3% về lượng và tăng 62,5% về giá trị so với tháng 2.

Pha quay đầu lao dốc của kim ngạch nhập khẩu ô tô tháng 4 cho thấy những tín hiệu chưa thật sự ổn định của thị trường ô tô trong nước. Đồng thời, điều này cũng thể hiện cú bứt tốc bất ngờ tháng 3 chỉ mang tính chất "hiện tượng", theo Giao Thông vận tải.

Số liệu của Tổng cục Hải quan cũng cho biết, trong số 10 nước và vùng lãnh thổ mà Việt Nam đang nhập khẩu mặt hàng ô tô CBU thì các loại xe nhập khẩu từ Trung Quốc tăng trưởng mạnh mẽ nhất trong tháng 3. Đây là kết quả đến từ việc một số thương hiệu ô tô Trung Quốc như BYD và Aion đang gấp rút ra mắt thị trường Việt Nam.

Cũng theo báo cáo sơ bộ của Tổng cục Thống kê, lũy kế 4 tháng đầu năm nay, tổng kim ngạch nhập khẩu ô tô CBU ước đạt 44.772 chiếc và 919 triệu USD. Con số này vẫn đang thấp hơn đến 17,6% về lượng và 24,2% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái.

So sánh với cùng kỳ năm 2023, lượng ô tô nhập khẩu trong tháng 4/2024 tăng 1,6% về lượng, nhưng giảm 15,1% về giá trị.

Điều này cho thấy, xu hướng của các nhà nhập khẩu ô tô trong thời gian gần đây là ưu tiên đưa về nước những mẫu xe giá rẻ, giá trị đơn chiếc trung bình chỉ 19.500 USD/chiếc (xấp xỉ 495 triệu đồng).

Mặt hàng ô tô nhập khẩu được dự báo sẽ khó hồi phục trong thời gian tới khi rất có thể sẽ sớm mất lợi thế cạnh tranh với các loại xe sản xuất, lắp ráp trong nước (CKD).

Mới đây, Bộ Tài chính đã được giao nhiệm vụ nghiên cứu phương án giảm 50% mức thu lệ phí trước bạ đối với ô tô CKD. Theo đó, nhiều khả năng ô tô CKD sẽ chính thức được giảm lệ phí trước bạ trong giai đoạn 6 tháng cuối năm. Đây sẽ là lần thứ 4 mặt hàng này nhận được sự hỗ trợ từ chính sách kể năm 2020.

Quý I/2024: Doanh số bán xe ô tô toàn thị trường giảm 17%

Theo Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), tính đến hết tháng 3/2024, doanh số bán ô tô toàn thị trường đạt 58.165 xe, giảm 17% so với cùng kỳ năm 2023. Cụ thể, trong tháng 3/2023, doanh số bán hàng của toàn thị trường đạt 27.289 xe, tăng 135% so với tháng 2/2024, nhưng giảm 9% so với tháng 3/2023. Trong đó bao gồm 19.014 xe du lịch, tăng 135%; 8.047 xe thương mại, tăng 131%; và 228 xe chuyên dụng, tăng 307% so với tháng trước. Doanh số bán của xe lắp ráp trong nước đạt 14.474 xe, tăng 117% so với tháng trước và doanh số xe nhập khẩu nguyên chiếc là 12.815 xe, tăng 158% so với tháng trước.

Tuy nhiên, VAMA lưu ý tháng 2/2024 trùng vào tháng Tết Nguyên đán nên doanh số rất thấp. Nếu so với sánh với cùng kỳ tháng 3/2023, doanh số ô tô bán ra của tháng 3 năm nay thấp hơn 9%.

Lũy kế 3 tháng đầu năm 2024, tổng doanh số bán hàng của toàn thị trường đạt 58.165 xe, giảm 17% so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó, xe ô tô du lịch giảm 21%, xe thương mại giảm 6% và xe chuyên dụng giảm 48% so với năm 2023.

Tính đến hết tháng 3/2024, doanh số bán hàng của xe lắp ráp trong nước giảm 20% trong khi xe nhập khẩu giảm 14% so với cùng kỳ năm ngoái, theo thời báo Tài Chính.

Mặc dù vậy, các nhà phân phối ô tô kỳ vọng thị trường ô tô năm nay có thể đạt tăng trưởng 5% so với cùng kỳ năm ngoái nhờ một số yếu tố tích cực hỗ trợ.

Việt Nam nhập khẩu gần 120.000 ô tô cả năm 2023

Theo số liệu mới công bố của Tổng cục Hải quan, năm 2023, Việt Nam nhập khẩu tổng cộng 118.942 ô tô nguyên chiếc, giá trị kim ngạch đạt 2,83 tỷ USD. So với 173.467 chiếc với tổng kim ngạch 3,84 tỷ USD của 2022, xe nhập khẩu năm vừa qua đã giảm mạnh 31,5% về lượng và giảm 26,3% về giá trị.

Thông tin trên báo Công Thương về cơ cấu nguồn gốc của xe nhập khẩu, Thái Lan đã vươn lên giành lấy ngôi đầu của Indonesia trong năm 2023. Theo đó, ô tô sản xuất tại Thái Lan nhập khẩu vào Việt Nam với 53.942 xe với giá trị kim ngạch hơn 1,14 tỷ USD (giảm 25,1% về lượng và giảm 20,3% về giá trị kim so với 2022).

Đáng chú ý lượng xe nhập từ Thái Lan chiếm 45,35% về lượng và chiếm 40,46% về giá trị kim ngạch nhập khẩu ô tô nguyên chiếc của cả nước. Giá trị đơn chiếc trung bình của xe nhập khẩu từ Thái Lan là xấp xỉ 21.100 USD/chiếc (khoảng 520 triệu/chiếc).

Một số mẫu xe nhập khẩu từ Thái Lan được người Việt quan tâm như: Toyota Corolla Cross, Camry, Corolla Altis, Fortuner (một số phiên bản), Ford Everest, Honda HR-V, Civic, Mazda 2, CX-30, CX-3, Forester Subaru...

Indonesia bị tụt xuống vị trí thứ hai với 42.676 xe và kim ngạch 607,55 triệu USD (tương đương giảm 41,2% về lượng và giảm 42,1% về giá trị so với năm 2022).

Về thị phần, xe nhập khẩu từ Indonesia chiếm 35,88% về lượng và chiếm 21,47% về giá trị kim ngạch nhập khẩu ô tô nguyên chiếc của Việt Nam. Giá trị đơn chiếc trung bình khá thấp, chỉ xấp xỉ 14.200 USD/chiếc (khoảng 350 triệu/chiếc)

Ô tô nhập khẩu từ Indonesia bị sụt giảm một phần đến từ việc các hãng xe đã đưa một số dòng xe bán chạy về lắp ráp trong nước, ví dụ như Toyota Veloz Cross hay Hyundai Creta. Còn lại một số mẫu xe vẫn đang được nhập khẩu từ xứ sở vạn đảo như Mitsubishi Xpander, Suzuki XL7, Toyota Yaris Cross, Innova Cross, Wigo,... hay mới đây nhất là Mitsubishi Xforce.

Ô tô sản xuất tại Trung Quốc đứng thứ ba với 11.002 xe, kim ngạch 394,2 triệu USD (giảm 36,5% về lượng và 44,8% về giá trị so với 2022). Xe Trung Quốc chiếm 9,25% về lượng và chiếm 13,93% về giá trị kim ngạch nhập khẩu ô tô nguyên chiếc của cả nước.

Khác với hai quốc gia ở trên, xe nhập khẩu từ Trung Quốc chủ yếu xe tải, xe chuyên dụng nên có giá trị đơn chiếc khá cao, trung bình là 35.800 USD/chiếc (khoảng 880 triệu/chiếc).

Trước đó, theo báo cáo của Tổng cục Thống kê, tổng sản lượng xe ô tô được các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp trong nước ước năm 2023 đạt 347.400 chiếc, giảm 12,3% so với cùng kỳ năm trước.

Như vậy, trong năm 2023 vừa qua, có tổng cộng khoảng 466.342 chiếc xe mới được bổ sung cho thị trường ô tô Việt Nam. Trong đó xe sản xuất, lắp ráp trong nước chiếm 74,5%; còn lại 22,5% là xe nhập khẩu.