Bộ trưởng Hồ Đức Phớc: Ô tô là đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt

Chiều 1/6, phát biểu giải trình trước Quốc hội liên quan đến đề xuất giảm 2% thuế giá trị gia tăng (VAT), Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết phương án trình đã được Ủy ban Tài chính - Ngân sách thẩm tra và được Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến trước khi trình Quốc hội tại kỳ họp này. 

Trước ý kiến một số đại biểu đề nghị kéo dài thời gian thực hiện chính sách giảm 2% thuế VAT, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết thêm: Nghị quyết 43 chỉ có hiệu lực cho đến hết năm 2023, nghĩa là chỉ còn 6 tháng nữa. Phương án trình phù hợp với cân đối ngân sách và mục tiêu chính sách nhằm kích cầu tiêu dùng và giải quyết khó khăn một cách tức thời, tức trong giai đoạn hiện nay.

Liên quan đến đề xuất đưa ô tô vào diện được giảm thuế VAT 2%, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, ô tô là đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, không thuộc phạm vi của Nghị quyết 43. Ô tô không nằm trong diện được giảm thuế là do chính sách này tập trung giảm thuế cho những lĩnh vực thiết yếu.

Bộ trưởng Bộ Tài chính nhấn mạnh, vấn đề là phải làm mọi cách để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp, tăng cường năng lực của doanh nghiệp, tăng năng lực của nền kinh tế. Tạo điều kiện cho doanh nghiệp sản xuất kinh doanh có hiệu quả bằng việc tháo gỡ những vướng mắc, tháo gỡ những khó khăn tạo ra một thị trường tốt hơn sẽ có tác dụng lớn hơn việc giảm thuế.

Bộ trưởng Bộ Tài chính đã báo cáo làm rõ về việc triển khai các dự án ODA của 13 tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long. Theo đó, Bộ Tài chính đã có báo cáo Thủ tướng Chính phủ để thực hiện theo tiêu chí của Nghị quyết 41 và hướng tạo cơ chế hỗ trợ cao nhất cho các địa phương.

Về quyết toán ngân sách, trước ý kiến của một số đại biểu Quốc hội về giao vốn chậm bổ sung nhiều lần chuẩn bị đầu tư dài, chuyển nguồn lớn… Bộ trưởng Bộ Tài chính cho rằng cần tư duy thiết kế lại Luật Đầu tư công nếu không năm nào cũng sẽ có chung nhận định giải ngân chậm.

Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính, hiện nay công tác chuẩn bị đầu tư quá lâu, từ khi có chủ trương đầu tư đến khi phê duyệt dự án, thiết kế; phê duyệt thiết kế, tổng dự toán, lập hồ sơ mời thầu; tiến hành đấu thầu đến đền bù giải phóng mặt bằng… là cả một quá trình. Trong khi đó, phần thi công xây lắp và phần quyết toán lại nhanh. Do đó, Bộ trưởng Bộ Tài chính đề nghị Quốc hội ủng hộ để thiết kế lại.

Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng cho rằng cần phải phân cấp mạnh mẽ khi đó các địa phương mới hăng hái nhận triển khai dự án từ vốn ODA. Liên quan đến vốn thường xuyên, sau khi có Nghị quyết của Quốc hội thì Bộ Tài chính đã phân bổ hết cho các tỉnh, thành phố; phân bổ trọn 1 lần.

Bộ trưởng Bộ Tài chính đề nghị hoàn thiện pháp luật ở một số lĩnh vực như đầu tư công hay ngân sách phải linh hoạt hơn, chủ động hơn. Theo đó, Quốc hội có thể giao cho Thủ tướng Chính phủ quyết định các danh mục đầu tư, phân cấp về vấn đề rừng, đất, tách phần đền bù giải phóng mặt bằng ra khỏi dự án, sử dụng dự phòng đầu tư công, dùng ngân sách cấp này để chi cho ngân sách cấp khác…

Cũng tạo phiên họp, giải trình, làm rõ nội dung liên quan đến giải ngân vốn đầu tư công, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết: Trong việc giải ngân vốn đầu tư công, Chính phủ luôn nhận được sự quan tâm, đồng hành của Quốc hội, đại biểu Quốc hội. Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương cũng xác định đây là nhiệm vụ chính trị hết sức quan trọng trong quá trình thực hiện để góp phần phát triển kinh tế, nhất là trong bối cảnh hiện nay.

Về các giải pháp trong thời gian tới, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, Chính phủ đã nhận diện những tồn tại, hạn chế trong quá trình giải ngân vốn đầu tư công. Trong đó, chất lượng chuẩn bị dự án chưa tốt, giải phóng mặt bằng chậm, thời gian điều chỉnh dự án lâu, điều chỉnh nhiều lần; năng lực của Ban quản lý dự án, năng lực nhà thầu cũng như trách nhiệm và sự vào cuộc của người đứng đầu còn hạn chế.

Riêng năm 2023 chỉ có một số đặc thù, đó là quy mô vốn đầu tư công năm 2023 lớn hơn các năm (với số tiền 710.000 tỷ đồng, cao hơn khoảng 23%); các yếu tố phát sinh về giá, nguyên nhiên vật liệu đầu vào trực tiếp ảnh hưởng đến xây dựng; tình trạng một số bộ phận cán bộ, công chức đùn đẩy, né tránh, làm cho các thủ tục kéo dài...

Để đẩy nhanh vấn đề này, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nêu một số giải pháp như rà soát lại quy định pháp luật, trong đó có Luật Đầu tư công và các nghị định hướng dẫn, khâu nào có thể đẩy nhanh và rút ngắn, sẽ kịp thời báo cáo cấp có thẩm quyền điều chỉnh. Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền; đẩy mạnh hoạt động của các tổ công tác; đẩy nhanh tiến độ công việc liên quan đến kiểm đếm, giải phóng mặt bằng. Kịp thời rà soát, điều chuyển vốn dự án triển khai chậm sang dự án triển khai nhanh; điều chuyển cán bộ có tâm lý né tránh, đùn đẩy trách nhiệm.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cũng đề nghị đại biểu Quốc hội tăng cường công tác giám sát tại địa phương mình, ngành mình, giúp Chính phủ trong thời gian tới.