Black friday và những điều bạn cần biết

1. Black Friday là gì?

Black Friday, hay còn gọi là Thứ Sáu Đen, là ngày hội mua sắm lớn nhất trong năm. Ngày này diễn ra ngay sau Lễ Tạ Ơn tại Mỹ (ngày thứ Năm tuần thứ tư của tháng 11). Đây là thời điểm các thương hiệu và nhà bán lẻ tung ra hàng loạt chương trình giảm giá hấp dẫn nhất trong năm, thu hút hàng triệu người tiêu dùng trên toàn thế giới.

Black Friday không chỉ là một ngày giảm giá thông thường. Với nhiều người, nó giống như một “đại lễ” mua sắm, đánh dấu sự khởi đầu của mùa mua sắm cuối năm – mùa mà các doanh nghiệp kỳ vọng sẽ đạt doanh thu lớn nhất. Từ các cửa hàng thời trang, siêu thị điện máy đến các nền tảng thương mại điện tử, tất cả đều hưởng ứng ngày này với những chương trình ưu đãi khó cưỡng.

2. Lịch sử Black Friday

Nguồn gốc của Black Friday khá thú vị và đã trải qua nhiều biến đổi ý nghĩa theo thời gian. Ban đầu, cụm từ này không liên quan gì đến mua sắm. Vào năm 1869, “Black Friday” dùng để chỉ cuộc khủng hoảng tài chính tại Mỹ khi thị trường vàng sụp đổ, gây ra hỗn loạn lớn trên Phố Wall.

Đến những năm 1950, thuật ngữ này xuất hiện tại Philadelphia để mô tả cảnh giao thông hỗn loạn vào ngày thứ Sáu sau Lễ Tạ Ơn. Khi đó, người dân từ các vùng ngoại ô đổ về trung tâm thành phố để mua sắm và chuẩn bị cho trận đấu bóng đá thường niên, khiến giao thông tê liệt. Đối với cảnh sát, ngày này thật “đen tối,” nên họ đặt tên là “Black Friday.”

Tuy nhiên, từ những năm 1980, các nhà bán lẻ đã “làm mới” ý nghĩa của Black Friday. Họ liên kết ngày này với khái niệm tài chính tích cực: từ màu đỏ (lỗ) sang màu đen (lãi) trong sổ sách kế toán. Black Friday chính thức trở thành ngày mua sắm trọng điểm và dần lan rộng ra toàn cầu.

3. Tại sao Black Friday lại bùng nổ toàn cầu?

Black Friday bắt đầu như một sự kiện mua sắm đặc trưng tại Mỹ, nhưng theo thời gian, nó đã lan tỏa và trở thành hiện tượng toàn cầu, vì những lý do sau:

- Sự hấp dẫn của khuyến mãi và văn hóa “săn sale”

Con người ở bất kỳ nền văn hóa nào cũng bị thu hút bởi khuyến mãi và cảm giác “săn được món hời.” Black Friday đánh trúng tâm lý này với những chiến dịch quảng cáo khuyến mãi khổng lồ, mức giảm giá lên tới 50%-80%, tạo cảm giác đây là cơ hội “không thể bỏ lỡ.”

- Sự phát triển của thương mại điện tử

- Sức mạnh của truyền thông và mạng xã hội.

- Cạnh tranh giữa các doanh nghiệp, đặc biệt là các tập đoàn quốc tế.

- Tâm lý FOMO (sợ bỏ lỡ)

Các chiến dịch quảng cáo của Black Friday thường nhấn mạnh tính giới hạn:

Thời gian ngắn, Số lượng có hạn.

Điều này kích thích tâm lý FOMO (Fear of Missing Out), khiến người tiêu dùng nhanh chóng ra quyết định mua sắm để không “bỏ lỡ cơ hội.”

4. Doanh nghiệp dùng những chiêu gì trong Black Friday?

Black Friday không chỉ là ngày giảm giá mà còn là dịp để các doanh nghiệp thực hiện những chiến lược thông minh nhằm đạt mục tiêu doanh thu. Một số chiêu bài phổ biến bao gồm:

- Xả hàng tồn kho: Đây là lý do phổ biến nhất. Các sản phẩm cũ, lỗi thời hoặc gần hết vòng đời thường được giảm giá sâu để giải phóng kho, nhường chỗ cho các sản phẩm mới. Điều này thường gặp ở ngành thời trang, điện tử, và đồ gia dụng.

- Đẩy mạnh sản phẩm mới: Một số doanh nghiệp tận dụng Black Friday để giới thiệu sản phẩm mới. Họ giảm giá nhẹ hoặc tặng kèm quà để khách hàng trải nghiệm và dần quen thuộc với sản phẩm. Đây là chiến lược vừa tăng doanh số, vừa quảng bá thương hiệu hiệu quả.

- Sử dụng sản phẩm “mồi nhử”: Các sản phẩm giảm giá cực sâu thường được dùng như “mồi câu” để thu hút khách hàng. Nhưng lợi nhuận thực sự đến từ các sản phẩm đi kèm như phụ kiện hoặc dịch vụ bổ sung không được giảm giá.

- Tăng giá trước, giảm giá sau: Một số doanh nghiệp bị chỉ trích vì “tăng giá niêm yết” lên cao trước Black Friday, sau đó áp dụng giảm giá để tạo cảm giác “săn sale” hời. Đây là chiêu quen thuộc nhưng vẫn hiệu quả với những khách hàng không kiểm tra kỹ giá trước đó.

5. Người tiêu dùng khôn ngoan nên làm gì trong Black Friday?

Black Friday là cơ hội tốt để mua sắm với giá hời, nhưng cũng là cái bẫy dễ khiến bạn chi tiêu quá đà. Để bảo vệ túi tiền và quản lý tài chính cá nhân hiệu quả, bạn cần lưu ý những điều sau:

- Lên danh sách mua sắm: Trước Black Friday, hãy xác định rõ bạn cần mua gì. Việc có danh sách cụ thể sẽ giúp bạn tránh bị cuốn vào các chương trình giảm giá không cần thiết và giữ tập trung vào những món đồ thực sự cần.

- So sánh giá cả: Trước khi mua, hãy kiểm tra giá sản phẩm trên các nền tảng khác nhau hoặc so sánh với giá trước Black Friday. Điều này giúp bạn biết mức giảm giá có thực sự đáng để mua hay không.

- Đặt ngân sách chi tiêu: Xác định số tiền bạn có thể chi tiêu trong ngày này và cam kết không vượt quá ngân sách. Điều này giúp bạn tránh cảm giác “vung tay quá trán” khi thấy các chương trình khuyến mãi hấp dẫn.

- Ưu tiên nhu cầu, hạn chế mong muốn: Chỉ mua những thứ bạn thực sự cần hoặc đã lên kế hoạch trước đó. Đừng để các khuyến mãi ngắn hạn làm bạn mua sắm vì cảm giác “sợ bỏ lỡ.”

- Tìm hiểu chính sách đổi trả: Nhiều sản phẩm giảm giá trong Black Friday không đi kèm chính sách đổi trả tốt. Hãy kiểm tra kỹ trước khi mua để tránh rắc rối sau này.

Tóm lại, Black Friday là dịp tuyệt vời để mua sắm và săn được những món hàng chất lượng với giá hợp lý. Nhưng đồng thời, nó cũng là thời điểm dễ khiến bạn chi tiêu vượt kế hoạch nếu không tỉnh táo. Là một người tiêu dùng khôn ngoan, hãy tận dụng cơ hội này để mua sắm thông minh và phục vụ tốt nhất cho các mục tiêu tài chính dài hạn của bạn.

Chúc các bạn tôi có một mùa Black Friday thật sự hạnh phúc!

Thân ái,

Chú Ba Tài Chính