Bài của Lê Thế Hiển

Trong mười hai tháng qua, giá vàng trên thị trường quốc tế đã tăng vọt từ 1.947 đôla/ounce lên quanh 2.740 đôla/ ounce, đánh dấu mức tăng gần 40%. Sự gia tăng đáng kể này không chỉ là kết quả của những biến động kinh tế mà còn có thể báo hiệu một sự thay đổi đáng kể trong động lực quyền lực toàn cầu. Sự chuyển hướng sang vàng của Trung Quốc, các quốc gia "quyền lực trung bình" khác và nhiều quốc gia khác trên toàn thế giới cho thấy rằng sự thống trị kinh tế và chính trị lâu đời của phương Tây đang bị suy yếu. Vị thế của Mỹ và phương tây trên trường quốc tế có thể nhanh chóng bị xói mòn.

Giá trị không lay chuyển của vàng: Biểu tượng quyền lực mới. Sự tăng giá nhanh chóng và ổn định của vàng phản ánh sự tìm kiếm sự an toàn vượt qua các chỉ số kinh tế truyền thống. Trong bối cảnh lãi suất biến động, lợi suất trái phiếu kho bạc Hoa Kỳ không ổn định, lạm phát giảm và tiền tệ bất ổn, sự gia tăng liên tục của vàng báo hiệu một sự thay đổi chiến lược sâu sắc. Theo truyền thống được coi là nơi trú ẩn an toàn trong thời kỳ kinh tế bất ổn, vàng hiện đang đứng ở trung tâm của một sự chuyển đổi địa chính trị rộng lớn hơn. Sự thống trị của đồng đô la Mỹ trong dự trữ toàn cầu đang bị thách thức.

Các quốc gia như Nga,Trung Quốc,... đang thực hiện những bước đi quan trọng để thoát khỏi sự bá quyền của đồng đô la bằng cách phát triển các hệ thống thanh toán thay thế. Động thái này không chỉ là một chiến lược kinh tế mà còn là biểu hiện của khát vọng chính trị và quân sự hướng tới sự độc lập lớn hơn. Việc Hoa Kỳ sử dụng thuế quan thương mại và các biện pháp trừng phạt đầu tư đã làm mất dần lòng tin của các đối tác quốc tế, trong khi việc nước này rút lui khỏi hợp tác đa phương làm suy yếu các trụ cột nền tảng của trật tự toàn cầu.

Khả năng phục hồi của Nga và sự trỗi dậy của các hệ thống thanh toán mới. Mặc dù bị loại khỏi hệ thống SWIFT vào năm 2022, Nga vẫn tiếp tục phát triển nền kinh tế của mình bằng cách phát triển các cơ chế thương mại và thanh toán thay thế, mặc dù kém hiệu quả và tốn kém, với một số quốc gia được chọn. Khả năng duy trì tăng trưởng kinh tế bất chấp các lệnh trừng phạt nghiêm ngặt này làm nổi bật sự mong manh của vũ khí kinh tế của Hoa Kỳ. Thành công của Nga khuyến khích các quốc gia khác theo đuổi những con đường tương tự, làm suy yếu thêm sự thống trị của đồng đô la.

Tiêu chuẩn kép ở Trung Đông: Làm suy yếu uy tín của Hoa Kỳ. Xung đột ở Trung Đông cho thấy sự ủng hộ không nhất quán của Hoa Kỳ đối với nhân quyền và việc thực thi luật pháp quốc tế. Bằng cách bảo vệ đồng minh chính của mình bất chấp sự lên án rộng rãi của quốc tế, uy tín và thẩm quyền đạo đức của Hoa Kỳ bị tổn hại đáng kể. Lập trường mâu thuẫn này làm suy yếu vai trò lãnh đạo của phương Tây và mở đường cho các khối quyền lực thay thế trỗi dậy.

Phân hoá hệ thống toàn cầu: Hướng tới trật tự đa cực? Giá vàng tăng nhanh báo hiệu sự chuyển đổi sâu sắc hơn trong hệ thống toàn cầu. Khi sự thống trị của đồng đô la bị lung lay, nhiều kênh tài chính thay thế; nhỏ và kém hiệu quả đang nổi lên. Sự gia tăng của những "vòi nhỏ" này cho thấy sự chuyển dịch sang hệ thống tài chính đa cực hơn, nơi nhiều loại tiền tệ và hệ thống thanh toán cùng tồn tại, thách thức cấu trúc đơn cực lâu nay do đồng đô la Mỹ thống trị.

Lời kêu gọi khẩn cấp về việc đánh giá lại chiến lược ở phương Tây: Các chính phủ phương Tây phải thừa nhận và ứng phó với những thay đổi này bằng các sáng kiến ​​chiến lược. Hoa Kỳ cần đánh giá lại các chiến lược kinh tế và chính trị của mình, tăng cường hợp tác đa phương và khôi phục lòng tin của các đồng minh quốc tế. Nếu không làm như vậy, vàng có thể tiếp tục tăng giá và đồng đô la suy yếu, cuối cùng làm giảm vai trò lãnh đạo của phương Tây trên trường quốc tế.