Bài của Trần Trung Hiếu

Quan điểm cho rằng lạm phát có thể sớm giảm xuống dưới mục tiêu 2% của Cục Dự trữ Liên bang (Fed) có thể khiến nhiều nhà đầu tư bất ngờ, đặc biệt sau giai đoạn dài đối mặt với mức lạm phát cao nhất trong bốn thập kỷ. Nhưng một số nhà phân tích và chuyên gia cảnh báo rằng sự sụt giảm lạm phát quá mức có thể là nguy cơ tiềm ẩn mới, thay vì lạm phát kéo dài.

Việc đưa lạm phát xuống mức mục tiêu 2% luôn là một thử thách khó khăn, đặc biệt là trong "chặng đường cuối cùng", khi áp lực giá cả thường dai dẳng hơn. Tuy nhiên, có những dấu hiệu cho thấy mối lo ngại lớn nhất đối với thị trường và các nhà hoạch định chính sách không còn là lạm phát cao, mà là sự biến mất của áp lực giá cả – tức là sự giảm tốc quá nhanh của lạm phát.

Sự sụt giảm lạm phát quá mức có thể dẫn đến các vấn đề kinh tế khác, như giảm phát, tác động tiêu cực đến chi tiêu tiêu dùng và đầu tư. Trong bối cảnh này, các nhà đầu tư nên thận trọng và theo dõi những tín hiệu mới để có thể điều chỉnh chiến lược của mình phù hợp với tình hình kinh tế thay đổi.

Những dấu hiệu như chỉ số lạm phát trung bình ngắn hạn giảm, giá hàng hóa giảm mạnh, thị trường lao động suy yếu và áp lực tiền lương giảm đều cho thấy nguy cơ giảm phát đang gia tăng. Đây là một hiện tượng ngược lại với lạm phát, khi giá cả hàng hóa và dịch vụ giảm liên tục, có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đối với nền kinh tế, bao gồm giảm động lực tiêu dùng và đầu tư.

Báo cáo việc làm tháng 8, được công bố vào thứ Sáu, tiếp tục củng cố những lo ngại này. Mặc dù tỷ lệ thất nghiệp giảm và tăng trưởng việc làm tăng tốc, tăng trưởng tiền lương không đạt được kỳ vọng, điều này báo hiệu sự suy yếu trong áp lực tiền lương – một yếu tố quan trọng góp phần duy trì lạm phát ổn định. Phản ứng của thị trường tài chính sau báo cáo này còn khuếch đại thêm sự lo lắng về khả năng nền kinh tế Mỹ có thể đang tiến gần hơn đến nguy cơ giảm phát.

Sự giảm mạnh của lợi suất trái phiếu, đường cong lợi suất ngày càng dốc, và giá dầu lao dốc đều cho thấy thị trường đang lo ngại về viễn cảnh giảm phát. Thêm vào đó, thị trường tương lai lãi suất cũng đang phản ánh kỳ vọng rằng Fed có thể cắt giảm lãi suất 50 điểm cơ bản vào cuối tháng và gần 250 điểm cơ bản vào cuối năm sau. Điều này cho thấy các nhà giao dịch đang định giá trước các lực lượng giảm phát và khả năng Fed sẽ phải hành động mạnh mẽ để đối phó.

Phản ứng này hoàn toàn phù hợp với tiền lệ lịch sử. Kể từ khi cựu Chủ tịch Fed Alan Greenspan nhậm chức vào năm 1987, Fed đã thực hiện các chu kỳ nới lỏng ít nhất 250 điểm cơ bản trong bốn lần, tất cả đều trong bối cảnh lạm phát suy giảm nhanh chóng. Trong ba lần, lạm phát đã giảm sâu hơn nhiều so với mục tiêu 2% của Fed, gây ra lo ngại về nguy cơ giảm phát hoặc lạm phát quá thấp, ảnh hưởng xấu đến nền kinh tế.

Việc Fed có thể phải điều chỉnh chính sách tiền tệ trong thời gian tới để ứng phó với viễn cảnh giảm phát sẽ làm thay đổi hoàn toàn môi trường tài chính hiện tại. Nhà đầu tư cần chuẩn bị cho những thay đổi lớn trong cách Fed quản lý chính sách tiền tệ nhằm duy trì ổn định kinh tế, đồng thời giảm thiểu tác động tiêu cực của giảm phát.

Trên toàn cầu, áp lực giảm phát đã gia tăng trong một thời gian, đặc biệt là ở khu vực đồng euro và một số thị trường mới nổi quan trọng, như Ấn Độ và Indonesia. Và Trung Quốc đang đấu tranh chống lại tình trạng giảm phát hoàn toàn.

Trong khi đó, giá dầu thô tương lai đã ghi nhận mức đóng cửa thấp nhất kể từ tháng 12 năm 2021. Đáng chú ý, giá dầu đã giảm gần 25% so với một năm trước - mức giảm đáng kể sẽ giúp giảm áp lực giá chung khi đưa vào tính toán lạm phát của năm tới.