Vụ 'thổi giá cây xanh' Hà Nội: Đường đi của cây trồng nhập lậu từ Trung Quốc

Sau khi được bị can Nguyễn Tuấn Nghĩa đặt vấn đề mua cây xanh trồng trên các tuyến đường Hà Nội, bị can Hoàng Đình Văn đã liên hệ với người đàn ông Trung Quốc thu mua các loại cây trôi nổi như Chà là, Bàng Đài Loan, rồi nhập lậu thông qua đường thủy khu vực biên giới tỉnh Quảng Ninh.

Nhập lậu cây trôi nổi từ Trung Quốc

Liên quan đến vụ án “thổi giá cây xanh”, Cơ quan Cảnh sát điều tra (C03) Bộ Công an, cáo buộc cựu Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung đã "chỉ đạo mang tính áp đặt" để một số sở, ngành cho Ban Duy tu các công trình kỹ thuật đô thị thuộc Sở Xây dựng làm đầu mối, còn Công ty Cây xanh và Công ty Sinh Thái Xanh là hai doanh nghiệp được lựa chọn để đặt hàng, trồng cây xanh.

Khi thực hiện, các bị can đã thông đồng với nhau, nâng khống giá cây, tạo điều kiện cho Công ty Cây xanh và Công ty Sinh Thái Xanh thu lời bất chính, gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 34,7 tỷ đồng.

Cụ thể, tại Công ty Cây xanh, C03 kết luận, để thực hiện việc chiếm đoạt ngân sách Nhà nước, bị can Nguyễn Xuân Hanh (Tổng giám đốc Công ty) cấu kết với bị can Nguyễn Tuấn Nghĩa (nguyên Giám đốc Công ty Vì Nhân Dân và Công ty Cây xanh Hòa Lạc) để ký khống hợp đồng, nâng giá cây đầu vào cao hơn giá trị thực tế.

Về phía Nghĩa, sau khi được lựa chọn làm đầu mối cung cấp cây đã liên hệ với bị can Hoàng Đình Văn (Giám đốc Công ty Hoàng Anh Phát - doanh nghiệp chuyên mua bán cây bóng mát) mua các loại cây Chà là, Bàng Đài Loan.

Để có nguồn cây, Văn liên hệ với người đàn ông Trung Quốc tên Li Tài, mua với giá 2,5 – 3,5 triệu đồng/cây Chà là; 800.000 – 1,6 triệu đồng/cây Bàng Đài Loan.

Theo C03, do doanh nghiệp của Văn chưa được Bộ NN&PTNT cấp phép kinh doanh cây có bầu đất nên không thể tiến hành nhập khẩu hai loại cây nêu trên về bán cho Nguyễn Tuấn Nghĩa. Song, Văn đã yêu cầu Li Tài thuê phương tiện (tàu, đò) để vận chuyển cây trái phép từ thành phố Đông Hưng, Trung Quốc về địa điểm nhà Vàng, bến Than trên bờ sông Ka Long, phường Hải Hòa, TP. Móng Cái, Quảng Ninh.

Sau khi nhận cây nhập lậu, Hoàng Đình Văn trực tiếp thuê xe tải, công nhân bốc xếp cây về Hà Nội bán cho Nguyễn Tuấn Nghĩa kiếm lời.

Quá trình điều tra, bị can Văn thừa nhận toàn bộ cây xanh bán cho Nghĩa đều là cây nhập lậu từ Trung Quốc đưa vào Việt Nam tiêu thụ, không có cây mua trong nước.

“Theo số liệu đối chiếu giữa Văn và Nghĩa, số tiền Nghĩa chuyển thanh toán cho Văn vào tài khoản cá nhân thể hiện từ 3/2017 - 4/2018 là hơn 24,8 tỷ đồng”, C03 kết luận và cho hay, Văn phải chịu trách nhiệm về hành vi buôn lậu với số tiền trên.

Ngoài ra, Cơ quan điều tra cũng xác định, từ hành vi buôn lậu cây, Văn được hưởng lợi bất chính hơn 1,6 tỷ đồng. Đến thời điểm bị đề nghị truy tố, gia đình bị can đã nộp 1,2 tỷ đồng khắc phục hậu quả.

Cây xanh được trồng trên đại lộ Thăng Long.

Mua bán hóa đơn nhằm hợp thức hóa mua cây

Do mua cây xanh trôi nổi, không có hóa đơn chứng từ nên bị can Nghĩa nhờ người thân đứng tên đăng ký hộ kinh doanh, liên hệ với các công ty, hộ kinh doanh khác xuất hóa đơn GTGT cho số cây đã mua.

Từ năm 2017 - 2019, Nghĩa chỉ đạo kế toán của Công ty Vì Nhân Dân là bị can Kiều Thị Thúy, soạn thảo các hợp đồng mua bán khống giữa Công ty Xanh Hòa Lạc và Vì Nhân Dân, đưa cho các hộ kinh doanh ký. Thông qua đó, các hộ kinh doanh đã xuất 326 hóa đơn bán cây khống với số tiền ghi trên hóa đơn hơn 202 tỷ đồng. Ngoài ra, Nghĩa còn lấy 15 hóa đơn vận chuyển khống của Công ty Anh Đức với tổng số tiền hơn 12,4 tỷ đồng.

Theo C03, việc ký khống hợp đồng, mua khống hóa đơn GTGT với các công ty, hộ kinh doanh cá thể của Nghĩa nhằm mục đích hợp thức hóa cây đầu vào, nâng khống giá cây cho Công ty Vì Nhân Dân, Công ty Xanh Hòa Lạc để kê khai thuế với Nhà nước. Do đó, hành vi của Nguyễn Tuấn Nghĩa phạm vào tội “In, phát hành, mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ thu nộp ngân sách Nhà nước”.

Bên cạnh đó, Nghĩa còn hưởng lợi 10 tỷ đồng từ việc cấu kết với Nguyễn Xuân Hanh nâng khống giá cây nên bị truy tố thêm tội “Vị phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”.