Vụ lừa đảo đầu tư tỷ USD chấn động Singapore
Người Singapore đã rót hàng tỷ USD cho công ty kinh doanh nickel của Ng Yu Zhi để được trả lợi nhuận quý lên tới 15%.
Không lâu sau khi Covid-19 xuất hiện tại Singapore, một tin đồn bắt đầu lan khắp giới nhà giàu nước này. Đó là một nhà quản lý đầu tư ít tên tuổi đang trả lợi nhuận lên tới 15% mỗi quý cho bất kỳ ai đầu tư cho anh, để buôn bán nickel.
Tin đồn bắt đầu lan rộng, ngày càng nhiều người Singapore đổ tiền cho Ng Yu Zhi – một cựu kế toán 34 tuổi. Không lâu sau đó, Envy Group – quỹ của Ng – huy động được gần 1,5 tỷ đôla Singapore (1,1 tỷ USD) từ hàng trăm khách hàng. Anh ta cũng trả lãi đều đặn hàng quý, có vẻ ngoài rất thành công, sống trong biệt thự tại một trong những khu đắt đỏ nhất châu Á, có du thuyền và một dàn siêu xe.
Rồi đột ngột, tháng 2/2021, cảnh sát Singapore bắt giữ Ng, cáo buộc anh ta điều hành đường dây lừa đảo có quy mô lớn nhất lịch sử quốc đảo này. Theo cảnh sát và các kế toán viên điều tra sổ sách của Ng, những giao dịch mà anh ta công bố chưa bao giờ xảy ra. Thay vào đó, họ cho biết Ng đã chuyển 475 triệu đôla Singapore tiền của nhà đầu tư vào tài khoản cá nhân, nhằm phục vụ lối sống xa hoa. Ng từ chối bình luận về vụ việc này, với lý do cảnh sát vẫn đang điều tra. Anh ta hiện đối mặt với 75 cáo buộc chống lại mình.
Khách hàng của Ng gồm những công dân thành công bậc nhất Singapore, từ các luật sư, cựu lãnh đạo ngân hàng đến các doanh nhân. Theo các tài liệu pháp lý, Ng đã thực hiện hơn một nghìn lệnh chuyển khoản từ tài khoản của Envy sang các tài khoản ngân hàng mà anh ta có thể đang kiểm soát.
Hoạt động lừa đảo không phải điều hiếm gặp trên thế giới. Siêu lừa Bernie Madoff còn điều hành đường dây lừa đảo suốt hàng thập kỷ, qua mặt các nhà đầu tư và giới chức. Dù vậy, cáo buộc nhằm vào Ng vẫn là điều đáng ngạc nhiên ở Singapore. Với chính trị ổn định, biên giới mở và hệ thống luật pháp chặt chẽ, thành phố này đang tiến tới thay thế Hong Kong làm trung tâm tài chính châu Á. Tuy nhiên, Singapore gần đây cũng xảy ra nhiều scandal lớn, như vụ sụp đổ của Noble Group – công ty kinh doanh hàng hóa bị cáo buộc làm giả sổ sách, và vụ lừa đảo tại Hyflux khiến nhiều nhà đầu tư tức giận.
Với một số người, vụ việc của Ng cho thấy giới chức cần giám sát chặt chẽ hơn dòng tiền đầu tư. "Trong trường hợp của Envy, có rất nhiều dấu hiệu bất thường cảnh báo lừa đảo. Vậy giới chức đã ở đâu?", Mak Yuen Teen – Giảng viên Kế toán tại Trường Kinh doanh thuộc Đại học Singapore cho biết.
Ng có giọng nói nhỏ nhẹ, lịch sự, khuôn mặt tròn. Anh ta học kế toán tại Singapore, sau đó làm việc cho hãng kiểm toán KPMG. Một trong các khách hàng chính Ng làm việc cùng là BHP Group – tập đoàn khai khoáng lớn nhất thế giới. Ng sau đó bị hấp dẫn bởi ngành kim loại, với thị trường khổng lồ, thanh khoản cao, nhu cầu thực trong ngành công nghiệp và độ biến động 24/7. Anh sau đó bắt đầu giao dịch hàng hóa, và rời KPMG năm 2015 để tập trung phát triển đam mê mới này.
Việc Ng mở công ty cũng rất tình cờ. Giá hàng hóa toàn cầu đã giảm gần nửa so với đỉnh 2008, mở ra lợi nhuận lớn cho những người dám liều lĩnh và có vốn. Bên cạnh đó, ít nơi nào thuận lợi cho hoạt động này hơn Singapore. Là trung tâm tài chính bận rộn, quốc đảo này không chỉ thu hút đầu tư từ Đông Nam Á, mà còn từ Ấn Độ, Trung Quốc và nhiều nước khác. Ai cũng muốn được hưởng một phần thành quả từ thành công của Singapore.
Ng lập ra Envy Group năm 2015, tập trung vào nickel. Ngành này bị thống trị bởi các công ty lớn, có mạng lưới quan hệ rộng. Vì vậy, việc gây dựng công ty từ con số 0 là khá khó khăn. Tuy nhiên, Ng nhận thấy nickel đang bị định giá thấp, khi thị trường không đánh giá được tiềm năng về giá trị sử dụng. Nickel cực kỳ quan trọng trong các loại pin sạc mà Elon Musk của Tesla từng yêu cầu các nhà cung cấp "làm ơn hãy khai thác thêm".
Việc kinh doanh vì thế rất tốt, nếu nhận xét từ bên ngoài. Giá nickel liên tục tăng trong nửa cuối thập niên trước. Ng cũng dần dần mở rộng danh sách khách hàng.
Ở nơi đã quen với sự hào nhoáng như Singapore, Ng vẫn rất nổi bật. Văn phòng của anh ta rất xa xỉ, với quầy bar mà khách đến thăm có thể được mời một ly whisky Hibiki 21 năm tuổi. Ng thích gặp khách hàng và đồng nghiệp tại các quán sushi hàng đầu, di chuyển trên các siêu xe có giá hàng triệu đôla Singapore, như Ferrari, Lamborghini và Pagani Huayra.
Căn nhà của anh dĩ nhiên cũng xa xỉ không kém. Ng và người vợ gốc Hoa Coco Cai thuê một biệt thự và còn tính mua 2 căn khác. Đại dịch cũng không khiến lối sống của họ bị ảnh hưởng. Tháng 12/2020, Cai từng nói với tạp chí Prestige rằng một nhóm nhân viên bán hàng của hãng trang sức Bulgari đã đến tận nhà Cai để giới thiệu về bộ sưu tập mới dành riêng cho mình.
Ng không quảng cáo nhiều. Tuy nhiên, tin tức về lợi nhuận khổng lồ mà anh hoàn trả cho nhà đầu tư được lan truyền khắp nơi, từ các bữa tiệc sinh nhật đến sân golf. Ngày càng nhiều người thuộc tầng lớp tinh hoa của Singapore tin tưởng vào Ng. Đó là Pek Siok Lan của công ty đầu tư quốc gia Singapore Temasek Holdings (với 5,6 triệu đôla Singapore), Arun Murthy – cựu lãnh đạo của Standard Chartered (gần 1 triệu SGD) và Finian Tan – một trong nhữnh nhà đầu tư mạo hiểm nổi tiếng nhất Singapore – đã cùng các đối tác rót 26 triệu SGD vào đây.
Rất ít người bận tâm đến quyết định hồi tháng 2/2020 của Cơ quan Quản lý Tiền tệ Singapore (MAS), khi đưa Envy vào "danh sách cảnh báo nhà đầu tư". Trên Bloomberg, một nhà đầu tư cho biết họ không coi đây là lo ngại lớn, vì mỗi năm có hàng chục quỹ bị đưa vào danh sách này. Dĩ nhiên, việc này càng không ngăn được hàng trăm nhà đầu tư khác rót tiền vào đây, từ các chủ nhà hàng, bác sĩ đến người về hưu. Đến đầu năm 2021, Envy đã được rót tổng cộng 1,5 tỷ SGD.
Ngày 16/2, cảnh sát tiến vào biệt thự của Ng, dẫn anh ta đến văn phòng Envy lấy tài liệu, rồi đến sở cảnh sát. Hóa ra Ng đã nằm trong tầm ngắm của giới chức vài tháng trước. MAS nhận được thông tin về hoạt động của Envy từ giữa năm 2020 và chuyển hồ sơ cho cảnh sát cùng năm đó. Khi Ng bị tạm giữ, cảnh sát đã thẩm vấn anh ta trong 2 ngày, hỏi nhiều câu liên quan đến hoạt động của Envy.
Sau khi được thả tự do, Ng nói với các nhân viên và nhà đầu tư rằng việc bắt giữ chỉ là hiểu nhầm. Rất nhiều người đã tin điều này. Ng cũng tỏ ra thoải mái với sự điều tra của cảnh sát, tạo ra ấn tượng rằnh anh ta chẳng có gì phải lo lắng.
Sự bình tĩnh đó sụp đổ vào ngày 22/3, khi công tố viên đưa ra các cáo buộc hình sự đầu tiên với Ng, khẳng định anh đã chuyển 300 triệu SGD tiền của nhà đầu tư vào tài khoản cá nhân. Các tài liệu sau đó cho thấy con số này lên tới gần nửa tỷ SGD. Việc điều tra hé lộ mô hình lừa đảo đơn giản nhưng táo bạo. Theo đó, Envy gần như không thực hiện giao dịch mua bán nickel nào như anh ta tuyên bố. Tiền trả lợi nhuận cho nhà đầu tư đến từ tiền của người sau. Đây là mô hình Ponzi kinh điển.
Poseidon – công ty khai mỏ Australia mà Ng nói với nhà đầu tư rằng anh ta mua hàng ở đây – cũng khẳng định "không có quan hệ làm ăn" với Envy và chưa tham gia giao dịch nào với công ty này. Khi rà soát các hợp đồng của Envy với Poseidon, các kiểm toán viên cũng phát hiện hàng loạt "điểm bất thường". Ví dụ, chữ ký của giám đốc đại diện Poseidon không khớp với bất kỳ tên giám đốc nào của công ty Australia này tại thời điểm đó.
Bên cạnh đó, các kiểm toán viên cho biết tiền của nhà đầu tư đã được chuyển thành các đợt 200.000 SGD vào những tài khoản có lẽ do Ng kiểm soát. Hai trong các ngân hàng lớn của Singapore, là Oversea-Chinese Banking Corp và United Overseas Bank đã nghi ngờ hoạt động của Ng và khóa tài khoản trước khi anh ta bị bắt giữ.
Khi đào sâu hơn, các nhà điều tra phát hiện gần như toàn bộ giao dịch nickel đều bị làm giả. Envy thông báo với nhà đầu tư rằng họ bán hàng cho BNP Paribas Commodity Futures. Tuy nhiên, theo hồ sơ doanh nghiệp của Anh, công ty này đã dừng hoạt động tháng 2/2019.
Envy chỉ thực hiện một giao dịch. Đó là vào tháng 7 và tháng 8/2020, họ chi 42 triệu SGD để mua hơn 2.000 tấn nickel từ Raffemet. Ng đã đến một nhà kho địa phương để giám sát hàng hóa. Một đồng nghiệp quay lại video quá trình này và gửi cho nhà đầu tư. Sau đó, Envy bán lại số nickel trên cho Raffemet.
Sau khi nộp 4 triệu SGD tiền bảo lãnh, Ng đang chờ xét xử tại một căn hộ dịch vụ. Và thay vì đi siêu xe, anh ta giờ lái một chiếc sedan của Audi. Ng sẽ sớm phải đưa ra một lựa chọn khó khăn. Nếu phản bác các cáo buộc, anh có thể tự do trong nhiều năm, nhưng không được rời Singapore. Còn nếu nhận tôi, Ng sẽ phải đối mặt với bản án dài và ngồi tù hàng chục năm.
Thiệt hại trong vụ việc này vẫn đang được thống kê. Dù vậy, một số nhà đầu tư cho biết họ không hy vọng lấy lại được tiền. Hiện chưa rõ liệu việc bán tài sản của Ng sẽ thu về được bao nhiêu.
Scandal của Envy sẽ thúc đẩy nỗ lực chống lừa đảo tại Singapore trong quá trình trở thành một trung tâm quan trọng của thế giới. Dù vậy, hệ thống pháp lý tinh vi cỡ nào cũng khó ngăn cản những kẻ lừa đảo liều lĩnh.
Để giành sự tin tưởng của những người sành sỏi, Ng đã kết hợp mong muốn giàu nhanh với mục tiêu đặc biệt: chia sẻ thành quả khi Singapore tăng trưởng nhanh. Nói cách khác, nhà đầu tư của Ng "đã tin vào một cá nhân", Chenthil Kumarasingam tại hãng luật Withers KhattarWong cho biết, "Anh ta đã thể hiện rất tốt lối sống mà ai cũng khát khao".
Bạn muốn trở thành VIP/PRO trên 24HMONEY?
Liên hệ 24HMONEY ngay
Bình luận