Vietnam Airlines tìm cửa thoát hiểm bằng cách nào?

Bốn năm liền thua lỗ, Vietnam Airlines đang tìm kiếm giải pháp huy động vốn và mở rộng đội bay bằng cách phát hành cổ phiếu riêng lẻ và xem xét đơn đặt hàng 20 máy bay mới từ Airbus hoặc Embraer.

Chủ tịch Đặng Ngọc Hòa cho biết trong cuộc họp cổ đông gần đây rằng, "Chúng tôi đang có kế hoạch chào bán cổ phiếu riêng lẻ mới trong tương lai gần, hướng đến một nhóm nhà đầu tư được chọn lọc". Tuy nhiên, kế hoạch này vẫn đang chờ sự phê duyệt từ phía chính phủ, và chi tiết về mốc thời gian cũng như số tiền gây quỹ vẫn chưa được tiết lộ.

Nỗ lực huy động vốn

Lợi nhuận trước thuế quý I/2024 đạt hơn 4.528 tỷ đồng, mức lãi quý lớn nhất trong lịch sử của hãng, đã đưa Vietnam Airlines trở thành cổ phiếu hàng không có hiệu suất tốt nhất thế giới trong năm nay, giúp công ty thoát khỏi nguy cơ phá sản và lấy lại đà tăng trưởng sau đại dịch. Sau khi trừ thuế, lợi nhuận ròng hợp nhất của hãng hàng không này đạt 4.441 tỷ đồng, tăng đột biến so với khoản lỗ hơn 37,3 tỷ đồng cùng kỳ năm trước.

Mặc dù vậy, tình hình tài chính của Vietnam Airlines hiện đang rất khó khăn. Nợ phải trả của hãng đã vượt quá tài sản từ quý đầu tiên của năm 2022, dự kiến sẽ phải đối mặt với khoản vốn chủ sở hữu âm hơn hơn 12.556 tỷ đồng và lỗ lũy kế lên đến 36.742,7 tỷ đồng. Tổng nợ vay tài chính của Vietnam Airlines vào cuối quý I/2024 ở mức 24.401 tỷ đồng. Trong cuộc họp vào tháng 6, ông Hòa hy vọng công ty sẽ thoát khỏi tình trạng âm vốn chủ sở hữu vào cuối năm 2025.

Ngày 29 tháng 6, Quốc hội đã thông qua việc gia hạn thêm 5 năm để Vietnam Airlines trả khoản nợ 4 nghìn tỷ đồng vay do nhà nước bảo lãnh. Dù vậy, các đại biểu quốc hội vẫn bày tỏ quan điểm gay gắt, yêu cầu cần tìm ra giải pháp cơ bản để thoát khỏi tình trạng thâm hụt.

Dù doanh thu hợp nhất của hãng tăng khoảng 30% vào năm ngoái lên 93 nghìn tỷ đồng, nhưng công ty vẫn ghi nhận năm thứ tư liên tiếp lỗ ròng. Lượng hành khách tăng 16% lên hơn 24,1 triệu, nhưng đồng tiền yếu và giá nhiên liệu tăng đã làm giảm thu nhập.

Vietnam Airlines đã có lợi nhuận ròng đầu tiên sau 17 quý nhờ cắt giảm nhân sự, giảm thiết bị và tiết kiệm chi phí. Ông Hòa khẳng định, “Nhờ nỗ lực của Vietnam Airlines, tình hình hoạt động đang được cải thiện và thời điểm khó khăn nhất đã qua”.

Doanh số năm nay dự kiến tăng 14%, đạt khoảng 106 nghìn tỷ đồng và lợi nhuận ròng đạt 4 nghìn tỷ đồng. Tuy nhiên, môi trường kinh doanh vẫn còn nhiều thách thức.

Kế hoạch đơn hàng mới

Vietnam Airlines có kế hoạch mở rộng dịch vụ đến Tây Âu và Đông Nam Á để đáp ứng nhu cầu đi lại quốc tế ngày càng tăng. Nhưng không phải tất cả các tuyến đều phục hồi với cùng tốc độ, với lưu lượng trên các tuyến kết nối đến Trung Quốc vẫn ở mức dưới 60% so với năm 2019. Giá nhiên liệu tiếp tục là một thách thức lớn khi vẫn ở mức cao.

Phó Tổng giám đốc điều hành Đặng Anh Tuấn cho biết: "Chúng tôi đã tăng giá vé từ 15% đến 17%, nhưng không thể tăng giá nếu không có sự đặt chỗ trước do tính cạnh tranh". Điều này cho thấy Vietnam Airlines phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ hãng hàng không giá rẻ Vietjet Air trên cả các chuyến bay nội địa và quốc tế.

Một điểm sáng trong chiến lược của Vietnam Airlines là việc xem xét đơn đặt hàng máy bay phản lực loại nhỏ của Airbus và Embraer để mở rộng năng lực khai thác trong nước. Tổng giám đốc điều hành Lê Hồng Hà cho biết: "Chúng tôi quan tâm" đến C919, loại máy bay do Commercial Aircraft Corp. of China (COMAC) phát triển, và đã được China Eastern Airlines đưa vào khai thác vào năm ngoái.

Hãng hàng không này cũng đang thảo luận về đơn đặt hàng khoảng 20 máy bay phản lực loại nhỏ Airbus hoặc Embraer để đảm bảo năng lực cần thiết. Tuy nhiên, sự thiếu hụt thiết bị trên toàn thế giới vẫn là một mối lo ngại lớn.

Sự quan tâm ngắn hạn đến máy bay Airbus và Embraer có thể gia tăng cạnh tranh đối với Commercial Aircraft Corp of China Ltd., khi C919 vẫn đang tìm kiếm thêm khách hàng nước ngoài. Vietnam Airlines cũng phải đối mặt với sự cạnh tranh từ VietJet Air, hãng này đã mở rộng thị phần lên vị trí thứ hai, theo dữ liệu từ nhà cung cấp dữ liệu hàng không Cirium. Cả hai hãng này kiểm soát gần 75% thị trường hàng không nội địa của Việt Nam.

Sự quan tâm đến việc mở rộng đội bay của Vietnam Airlines xuất hiện khi Cục hàng không khuyến khích các hãng hàng không thuê thêm máy bay để đáp ứng nhu cầu tăng cao sau khi một số máy bay phản lực bị đình chỉ do thu hồi động cơ. Hiện tại, Vietnam Airlines vận hành khoảng 95 máy bay (theo FlightRadar24) và đang tiếp tục nỗ lực để vượt qua giai đoạn khó khăn này.