MỚI

Sự kiện NÓNG nhất 2024

#KT vĩ mô

24HMONEY đã kiểm duyệt

Việt Nam: Bước ngoặt lịch sử trên hành trình kinh tế

Chuyên gia Phạm Thế Anh nhận định, Chính phủ Việt Nam đang tiến hành một lộ trình đầy tham vọng, khởi đầu bằng việc cải cách thể chế, tiếp đến là hoạch định những chính sách kinh tế mang tính chiến lược. Nếu những nỗ lực này gặt hái thành công, Việt Nam có thể bứt phá khỏi bẫy thu nhập trung bình và vươn mình mạnh mẽ trên bản đồ kinh tế toàn cầu.

Cải cách thể chế và tầm nhìn chiến lược cho nền kinh tế Việt Nam

Việt Nam đang đứng trước ngưỡng cửa của những thay đổi lớn lao, đánh dấu bước chuyển mình từ cải cách thể chế đến việc triển khai các chính sách kinh tế mang tính đột phá. Đây là nhận định của ông Phạm Thế Anh, Trưởng Khoa Kinh tế học tại Đại học Kinh tế Quốc dân (NEU) và Kinh tế trưởng của Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Chiến lược Việt Nam (VESS).

Theo ông, trước đây, các nỗ lực cải cách kinh tế của Việt Nam chủ yếu tập trung vào các biện pháp ngắn hạn, như điều chỉnh chính sách thuế, trợ cấp, hoặc giảm lãi suất để kích thích tăng trưởng. Tuy nhiên, hiện nay, Việt Nam đang hướng tới những cải cách sâu rộng hơn, bắt đầu từ việc tái cấu trúc thể chế và môi trường kinh doanh. Điều này được thể hiện qua quá trình tinh gọn bộ máy nhà nước, tạo tiền đề cho việc hoạch định và thực hiện các chính sách kinh tế lớn.

Những dự án trọng điểm như sân bay Long Thành, năng lượng hạt nhân, thu hút các tập đoàn công nghệ lớn, hay hệ thống đường sắt cao tốc Bắc – Nam đều là những biểu tượng cho quyết tâm đổi mới. Nếu thực hiện thành công, các sáng kiến này không chỉ giúp Việt Nam thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình mà còn đặt nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững và thịnh vượng trong tương lai. "Đây chính là thời khắc quyết định," ông Thế Anh nhấn mạnh.

Trong ngắn hạn, nền kinh tế Việt Nam sẽ tiếp tục lấy đầu tư công làm động lực chính. Năm 2025 hứa hẹn khởi đầu của nhiều dự án lớn, đồng thời xuất khẩu cũng giữ vai trò quan trọng. Tuy nhiên, xuất khẩu có thể chịu áp lực từ tăng trưởng chậm lại của kinh tế toàn cầu, các chính sách thuế bất ổn, và nhu cầu suy giảm từ các thị trường lớn.

Mặc dù vậy, Việt Nam vẫn giữ được lợi thế trong việc thu hút dòng vốn đầu tư nước ngoài nhờ vị trí địa lý chiến lược, giá lao động cạnh tranh và sự dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu. Lạm phát tại các nước phát triển, đặc biệt là Mỹ và châu Âu, đang được thúc đẩy bởi chi phí lao động tăng cao, trong khi Việt Nam vẫn duy trì được ưu thế về chi phí sản xuất thấp.

Việc tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu sẽ tiếp tục là động lực chính, với trọng tâm là sản xuất hàng hóa xuất khẩu. Điều này không chỉ đáp ứng nhu cầu lao động trong nước mà còn góp phần củng cố vai trò của Việt Nam trong hệ sinh thái kinh tế quốc tế.

Những bước tiến này thể hiện tầm nhìn chiến lược của Việt Nam trong việc xây dựng một nền kinh tế năng động, hội nhập và bền vững, đặt nền móng cho một tương lai thịnh vượng.

Không kỳ vọng giảm lãi suất: Một bức tranh kinh tế ổn định nhưng đầy thách thức

Về chính sách lãi suất, ông Trần Hoàng Sơn, Giám đốc Chiến lược Thị trường của VPBankS, nhận định rằng việc giữ nguyên mặt bằng lãi suất trong năm 2025 đã là một kết quả tích cực trong bối cảnh hiện tại.

Trong năm qua, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã triển khai các biện pháp linh hoạt để điều tiết lãi suất liên ngân hàng và hút tiền qua phát hành tín phiếu, nhằm ổn định tỷ giá trước sự biến động của các đồng tiền lớn trong khu vực. Tuy nhiên, nếu trong nửa cuối năm 2025 áp lực từ tỷ giá và lạm phát gia tăng, khả năng lãi suất có thể nhích nhẹ là điều khó tránh khỏi.

Tăng trưởng GDP khả quan nhưng lãi suất khó giảm

Ông Phạm Thế Anh cho rằng tăng trưởng GDP năm 2025 có thể đạt 6,5% trong kịch bản khả thi và 8% trong điều kiện rất lạc quan. Tuy nhiên, lãi suất hiện tại khó có khả năng giảm, thậm chí có thể tăng nhẹ.

Theo ông, lãi suất chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố, trong đó nổi bật là lạm phát trong nước. Việt Nam đã tận dụng hiệu quả nguồn hàng hóa và nguyên liệu giá rẻ từ Trung Quốc trong bối cảnh kinh tế nước này tăng trưởng chậm, kéo theo giá hàng hóa giảm mạnh. Đồng thời, tốc độ tăng trưởng kinh tế toàn cầu chậm lại cũng góp phần giữ giá nguyên, nhiên liệu ở mức thấp.

Những chính sách thuế của cựu Tổng thống Donald Trump, như khuyến khích khai thác dầu đá phiến và thúc đẩy năng lượng thay thế, có thể tiếp tục duy trì giá nguyên liệu thấp. Điều này giúp giảm áp lực chi phí sản xuất tại Việt Nam, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp.

Lạm phát và tỷ giá: Hai yếu tố then chốt

Tỷ giá VND cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giữ giá nhập khẩu nguyên vật liệu ở mức dễ chịu. Mặc dù đồng VND mất giá, nhưng so với nhiều đồng tiền khác, đặc biệt là Nhân dân tệ, VND vẫn tăng giá, giúp giảm bớt áp lực từ chi phí nhập khẩu.

Dẫu vậy, lạm phát tại Việt Nam khó có thể giảm sâu như ở các nước phát triển. Mức lạm phát từ 3-4% được coi là "bình thường mới," phản ánh áp lực tăng giá từ lương, bất động sản và chi phí nhà ở, những yếu tố sẽ dần chuyển hóa vào giá tiêu dùng.

Việt Nam đang đối diện với bài toán cân bằng hai mục tiêu: nếu muốn giảm lãi suất, phải chấp nhận từ bỏ một phần mục tiêu ổn định tỷ giá. Tuy nhiên, với nỗ lực cân bằng cả hai yếu tố này, lãi suất hiện tại quanh mức 6%, trong khi lạm phát duy trì ở 4%, vẫn đảm bảo lãi suất thực dương.

Theo ông Việt Anh, việc duy trì mức lãi suất như hiện nay đã là thành công. Với bối cảnh nhiều áp lực kinh tế trong và ngoài nước, kỳ vọng giảm lãi suất trong thời gian tới là không thực tế. Thay vào đó, mục tiêu lớn hơn là giữ ổn định để nền kinh tế có thời gian thích nghi và phát triển bền vững.