Vì sao Việt Nam không xảy ra “sốt vàng”?
Trong năm 2020, giá vàng thế giới biến động mạnh, trong đó phải kể đến đợt tăng giá vào những tháng giữa năm. Vào thời điểm này, mặc dù giá vàng tại Việt Nam cũng tăng theo giá vàng thế giới nhưng đã không xảy ra cơn “sốt vàng” như hồi cách đây 10 năm.
Bên cạnh đó, điểm đáng chú ý là đợt tăng giá vàng thời gian này không ảnh hưởng đến các biến số kinh tế vĩ mô. Điều này cho thấy tầm quan trọng của các chính sách trong việc kiềm chế lạm phát thấp, duy trì tỷ giá ổn định đối với sự vận hành của thị trường tài chính tiền tệ nói riêng và nền kinh tế nói chung.
Giá vàng thế giới năm 2020: Tăng mạnh, giảm nhanh
Sau giai đoạn ổn định ở mức dưới 1.400 USD/ounce từ năm 2013, giá vàng thế giới đã bắt đầu rục rịch tăng từ cuối năm 2019, khi nền kinh tế Mỹ xuất hiện những dấu hiệu cảnh báo về nguy cơ suy thoái, điển hình là sự đảo ngược của đường cong lãi suất (lãi suất ngắn hạn cao hơn lãi suất dài hạn).
Tuy nhiên, sau khi dịch bệnh Covid-19 bùng phát và lan rộng trên toàn cầu vào đầu năm 2020, khiến các nước phải thực hiện các biện pháp giãn cách xã hội trên quy mô lớn, giá vàng thế giới mới bắt đầu tăng mạnh. Trong giai đoạn từ ngày 17/3/2020 đến ngày 7/8/2020, giá vàng thế giới đã tăng khoảng 40%, từ mức 1472 USD/ounce lên mức 2061 USD/ounce, đây là mức tăng kỷ lục từ trước tới nay.
Đợt tăng mạnh giá vàng lần này chủ yếu do 3 yếu tố dẫn dắt. Một mặt, dịch bệnh Covid-19 lan rộng trên toàn cầu, khiến cho các kênh đầu tư, sản xuất kinh doanh trở nên kém hấp dẫn. Vì vậy, vàng trở thành một nơi trú ẩn an toàn. Mặt khác, chính sách tiền tệ nới lỏng trên toàn cầu từ cuối năm 2019, bao gồm mặt bằng lãi suất thấp (xoay quanh mức 0% tại các nước phát triển) và các gói nới lỏng định lượng, nhằm đối phó với suy giảm kinh tế do dịch bệnh, đã hỗ trợ thanh khoản cho thị trường vàng. Bên cạnh đó, xu hướng giảm giá của đồng USD trên thế giới (từ mức hơn 102 điểm vào tháng 3/2020 xuống còn mức hơn 92 điểm vào tháng 8/2020) cũng là yếu tố hỗ trợ giá vàng tăng.
Tuy nhiên, sau thời điểm tăng mạnh nêu trên, giá vàng cũng giảm nhanh. Từ giữa tháng 8/2020 giá vàng đã nhanh chóng hạ nhiệt và đến nay chỉ còn ở mức trên/dưới 1800 USD/ounce. Về mặt kỹ thuật, khi giá vàng đạt mức đỉnh của năm 2011 (Hình 1), nó sẽ cần có một thời gian điều chỉnh, sau đó mới tìm hướng đi mới. Mặc dù vậy, nguyên nhân chính khiến cho giá vàng suy giảm nhanh thời gian qua là do các nhà đầu tư không còn kỳ vọng nhiều vào các yếu tố nâng đỡ giá vàng, ít nhất là trong tương lai gần. Có một số yếu tố tác động chính khiến cho giá vàng thế giới giảm thời gian qua, bao gồm:
Ngoài ra, xu hướng giảm giá của đồng USD cũng đã chững lại. Kể từ tháng 8/2020 chỉ số USD Index gần như đi ngang, dao động quanh mức 93 điểm.
Những yếu tố nói trên phát đi tín hiệu rằng quá trình phục hồi của kinh tế Mỹ nói riêng và kinh tế thế giới nói chung đã được định hình, vì vậy, triển vọng của các kênh đầu tư khác ngoài vàng sẽ dần sáng sủa hơn theo thời gian. Với niềm tin này, có thể nhận định rằng, trong thời gian tới giá vàng được dự báo khó có thể tăng mạnh trở lại.
Có lẽ, yếu tố duy nhất có thể hỗ trợ giá vàng không giảm sâu hoặc phục hồi trong ngắn hạn là việc các ngân hàng Trung ương, bao gồm cả Cục Dự trữ Liên bang Mỹ, vẫn cam kết sẽ duy trì lãi suất thấp cũng như các gói nới lỏng định lượng trong một thời gian đủ dài để hỗ trợ nền kinh tế. Do vậy, nhiều dự báo cho rằng, giá vàng trong tương lai gần sẽ dao động trong biên độ 1800-2200 USD/ounce.
Tại sao Việt Nam không xảy ra “sốt vàng”?
Tại Việt Nam, mặc dù thị trường vàng chưa được tự do hóa, do đó chưa liên thông hoàn toàn với thị trường vàng thế giới, nhưng về cơ bản, giá vàng trong nước luôn biến động cùng chiều với giá vàng thế giới. Trong giai đoạn giá vàng thế giới tăng mạnh hồi giữa năm 2020, giá vàng tại Việt Nam cũng đã tăng từ mức 45 triệu đồng/lượng lên mức đỉnh 62 triệu đồng/lượng, tức là mức tăng cũng khoảng gần 40%. Sau đó, từ giữa tháng 8/2020, giá vàng đã hạ nhiệt và hiện nay xoay quanh mức 54 triệu đồng/lượng.
Tuy nhiên, điểm đáng chú ý trong đợt tăng giá vàng tại Việt Nam thời gian qua là nó gần như không tác động đến các biến số kinh tế vĩ mô. Hiện tượng người dân rút tiền gửi tiết kiệm để xếp hàng mua vàng gần như không xuất hiện, còn lãi suất huy động và cho vay liên tục giảm. Điều này hoàn toàn tương phản với đợt tăng giá vàng cách đây 10 năm. Điều gì tạo nên sự khác biệt? So sánh giai đoạn 2003-2011 với giai đoạn 2012-2020 có thể thấy:
Về triển vọng, có thể nhận định rằng nếu giá vàng thế giới không tăng mạnh và kéo dài đồng thời Việt Nam vẫn duy trì được sự ổn định về kinh tế vĩ mô, thị trường vàng sẽ vẫn tiếp tục ổn định, các cơn “sốt vàng” sẽ không xảy ra. Tuy nhiên, nếu một trong hai điều kiện nói trên không được đảm bảo, tình trạng vàng hóa có thể gia tăng trở lại.
Đối với lạm phát, mặc dù hiện nay ở mức thấp nhưng nếu tình trạng lãi suất thấp kéo dài và tỷ lệ cung tiền/GDP vẫn được duy trì ở mức cao, thậm trí gia tăng, nguy cơ lạm phát cao quay trở lại là không thể bỏ qua. Nếu Việt Nam không kiềm chế được lạm phát ở mức thấp, sự ổn định của tỷ giá cũng sẽ khó duy trì cho dù các dòng vốn đầu tư vào vẫn thuận lợi. Khi lạm phát cao, tỷ giá bất ổn hoàn toàn có thể khiến cho tình trạng tích trữ, đầu cơ vàng quay trở lại.
Bạn có muốn trở thành VIP/Pro trên 24HMoney? Hãy liên hệ với chúng tôi SĐT/ Zalo: 0981 935 283.
Để truyền thông cho doanh nghiệp, vui lòng liên hệ SĐT/ Zalo: 0908 822 699.
Hòm thư: phuongpt@24hmoney.vn
Bình luận