MỚI

Tạo thiệp giáng sinh 2024

#Quốc tế

24HMONEY đã kiểm duyệt

Vì sao Mỹ muốn áp lệnh trừng phạt lên ngành công nghiệp dầu mỏ Serbia?

Tổng thống Serbia Aleksandar Vučić cảnh báo về các biện pháp trừng phạt sắp tới của Mỹ đối với công ty NIS, hiện do Gazprom Neft và Gazprom nắm cổ phần lớn. Quyết định này có thể làm gia tăng căng thẳng địa chính trị tại châu Âu.

Một cơ sở dầu khí ở Serbia. Ảnh AFP

Thông báo về trừng phạt

Tổng thống Aleksandar Vučić cho biết Mỹ đang xem xét áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Công ty Công nghiệp Dầu mỏ Serbia (Naftna Industrija Srbije - NIS) trong vài ngày tới. Diễn biến này xuất hiện trong bối cảnh áp lực gia tăng lên Nga, và các biện pháp trừng phạt có thể tác động mạnh đến mối quan hệ năng lượng giữa Serbia và Moscow.

NIS, công ty chủ yếu do Gazprom Neft (nắm 50% cổ phần) và Gazprom (6,15% cổ phần) của Nga sở hữu, là nhân tố quan trọng trong việc cung cấp năng lượng cho Serbia. Công ty kiểm soát hai đường ống dẫn khí quan trọng vận chuyển khí đốt Nga đến Serbia, nhấn mạnh tầm quan trọng chiến lược của cơ sở hạ tầng này đối với quốc gia.

Bối cảnh địa chính trị căng thẳng

Theo Tổng thống Vučić, các biện pháp trừng phạt này nằm trong chiến lược rộng lớn hơn của Mỹ và Anh nhằm cô lập Nga về kinh tế và năng lượng. Ông gọi đây là "một trong những tin tức khó chấp nhận nhất", nhấn mạnh tác động tiềm tàng đến nền kinh tế và an ninh năng lượng của Serbia.

Biện pháp trừng phạt có thể có hiệu lực từ ngày 1/1, trong bối cảnh Serbia đang đàm phán thỏa thuận khí đốt mới với Nga, khi hợp đồng hiện tại sẽ hết hạn vào tháng 3/2025. Sự phụ thuộc vào khí đốt Nga khiến các lệnh trừng phạt này trở nên đặc biệt đáng lo ngại, buộc Serbia phải cân nhắc lại các mối quan hệ năng lượng.

Thách thức với ngoại giao năng lượng Serbia

Serbia từ lâu giữ lập trường trung lập trong mối quan hệ giữa Nga và phương Tây. Dù là ứng viên gia nhập Liên minh châu Âu (EU), Serbia đã từ chối áp đặt trừng phạt Nga kể từ khi xung đột tại Ukraine bùng nổ. Chính sách trung lập này giúp Serbia duy trì mối quan hệ đối tác chiến lược với Nga, đặc biệt trong lĩnh vực năng lượng.

Tuy nhiên, thông báo trừng phạt của Mỹ khiến ngoại giao Serbia rơi vào thế khó. Tổng thống Vučić cho biết Serbia đang xem xét khả năng giảm tỷ lệ sở hữu của Gazprom Neft trong NIS xuống dưới 50%, nhằm giành lại quyền kiểm soát cơ sở hạ tầng năng lượng và giảm thiểu tác động từ các lệnh trừng phạt.

Tác động về năng lượng và chiến lược

Nếu các biện pháp trừng phạt được áp dụng, chúng có thể làm phức tạp việc quản lý cơ sở hạ tầng năng lượng của Serbia và đẩy chi phí nhập khẩu tăng cao. Là nhà cung cấp năng lượng chính, NIS đóng vai trò cốt lõi trong cân bằng năng lượng của Serbia, và bất kỳ sự gián đoạn nào cũng có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng đối với nền kinh tế nước này.

Ngoài ra, tình huống này làm nổi bật thách thức trong ngoại giao năng lượng đối với các quốc gia như Serbia, vốn bị kẹt giữa lợi ích chiến lược với Nga và áp lực ngày càng lớn từ phương Tây. Phản ứng của Belgrade trước khủng hoảng này có thể ảnh hưởng đến lộ trình gia nhập EU của Serbia, cũng như vị thế địa chính trị của nước này trong khu vực.