Tỷ giá căng thẳng và còn nhiều biến số cuối năm

Chia sẻ tại chương trình Khớp lệnh ngày 28/10/2024, ông Nguyễn Việt Đức - Giám đốc kinh doanh số của CTCP Chứng khoán VPBank (VPBankS) cho rằng, tỷ giá hiện đang rất căng thẳng và là nhân tố chính khiến thị trường chứng khoán gặp khó thời gian qua, đồng thời vẫn còn nhiều biến số trong cuối năm.

Ông Nguyễn Việt Đức - Giám đốc kinh doanh số của Chứng khoán VPBank (VPBankS)

Tỷ giá căng thẳng, nhiều biến số cuối năm

Phân tích tác động giữa tỷ giá và thị trường, theo quan điểm ông Đức, tỷ giá rõ ràng là yếu tố nên quan tâm, phản ánh tất cả câu chuyện về lạm phát, chênh lệch lãi suất và dòng tiền.

Nhìn vào lịch sử, năm 2016 khi ông Trump lên làm Tổng thống Mỹ thì đồng USD tăng mạnh. Gần đây, khi ông Trump có vẻ thắng thế trong cuộc bầu cử, USD cũng bứt rất mạnh. Do đó, nếu ông Trump thắng cử thực sự thì nhiều khả năng DXY (chỉ số đo lượng sức mạnh đồng USD) có thể lên 108.

Riêng Việt Nam, vấn đề quan tâm ngoài tỷ giá chính là lãi suất trái phiếu tăng trở lại. Đầu năm, chúng ta kỳ vọng Fed hạ lãi suất và lãi suất trái phiếu đi xuống. Hiện nay, ông Trump có khả năng thắng cử, lãi suất trái phiếu Mỹ tăng trở lại, về gần 5% - đây là điều bất ngờ, nếu xảy ra thì rất xấu cho không chỉ thị trường chứng khoán Việt Nam mà cả thế giới.

Bởi lẽ, chính sách của ông Trump liên quan nhiều đến thâm hụt ngân sách. Khi thâm hụt ngân sách nhiều thì phải phát hành trái phiếu, khiến lãi suất trái phiếu khó giảm nhanh bởi chỉ có cách duy trì mới thu hút được người mua.

Tiếp đến là tỷ giá liên ngân hàng trong một tháng vừa qua tăng khoảng 2.18% và tính từ đầu năm tăng 3.69%. Tỷ giá tăng đi kèm với cán cân thanh toán thâm hụt lại càng đáng lo.

Cán cân thanh toán trong 6 tháng đầu năm đã thâm hụt khoảng 7 tỷ USD trong khi cùng kỳ năm ngoái dương 3 - 4 tỷ USD. Nhìn lại cán cân thanh toán, hạng mục xuất nhập khẩu và FDI vẫn duy trì so với năm ngoái nhưng một số hạng mục xấu đi, như trả nợ vay nước ngoài 2.4 tỷ USD, nước ngoài rút 2 tỷ USD, khoản lỗi và sai sót đến 4 tỷ USD (có thể đến từ những nguồn chuyển tiền mà không được thống kê).

Những yếu tố này buộc NHNN phải có động thái nhiều hơn bao gồm phát hành tín phiếu và mua lại USD từ các ngân hàng thương mại (hiện đã mua khoảng 2 tỷ USD), thể hiện sự căng thẳng nhất định của tỷ giá hiện tại.

Thêm nữa, chúng ta chưa biết được đồng USD đã dừng đà tăng hay chưa. Hiện tại, thị trường đã ở trạng thái chờ đợi, chờ xem ông Trump hay bà Harris thắng cử, qua đó biết được chính sách của Mỹ đi theo hướng nào.

Bầu cử Mỹ sẽ diễn ra vào ngày 05/11, thông thường một ứng viên chiến thắng rõ ràng thì đến ngày 7 - 8 sẽ có kết quả. Tuy nhiên năm nay được đánh giá là một trong những cuộc bầu cử có tỷ lệ sát sao nhất của nước Mỹ. Do vậy, có thể phải đến giữa tháng 11 - đầu tháng 12 mới có kết quả.

Về các kịch bản tỷ giá và thị trường chứng khoán cuối năm 2024, ông Đức cho rằng, DXY ở 104 thì VN-Index có đáy ở 1,240 điểm và nếu xấu hơn nữa thì phải chuẩn bị cho kịch bản chỉ có nhịp hồi và kiểm chứng lại vùng đáy mạnh 1,200 điểm trong quý 4. Ông cũng nhấn mạnh về dữ liệu quá khứ cho thấy khi tỷ giá tăng thì thị trường chứng khoán giảm mạnh.

Vĩ mô lấn át thị trường trong ngắn hạn, chuyển kỳ vọng đến năm 2025

Ông Đức chia sẻ, P/E của VN-Index hiện ở mức 14 lần, tương đương trung bình 10 - 15 năm qua, đây không phải là mức rẻ. Mức P/E rẻ phải là 10 lần, ở mức này cứ mua cổ phiếu là thắng và 5 năm mới xảy ra một lần.

Mặt khác, thị trường trong ngắn hạn không chịu ảnh hưởng của yếu tố lợi nhuận doanh nghiệp mà ảnh hưởng bởi yếu tố vĩ mô. Hiện nay, yếu tố vĩ mô đang lấn át câu chuyện về lợi nhuận.

Câu chuyện về lợi nhuận sẽ rất tích cực trong bối cảnh vĩ mô không có vấn đề gì. Song, hiện nay tỷ giá đã mất 3% trong tháng 10. Trong một năm tỷ giá chỉ nên mất 4 - 5% nhưng riêng tháng 10 đã mất 3%, lúc đó câu chuyện vĩ mô lấn át câu chuyện lợi nhuận doanh nghiệp.

Đến cuối năm do còn vài tháng nên khó dự báo, song đến năm 2025 có một vài kỳ vọng. Đầu tiên là ngành chứng khoán được nâng hạng thị trường vào 2025, do đó mã chứng khoán nào giảm thì nên mua vào.

Thứ hai, giá chung cư tăng rất mạnh nên doanh nghiệp nào không dính đến trái phiếu và có chung cư bán ngay thì lợi nhuận sẽ tăng.

Thứ ba, nhóm ngân hàng phụ thuộc vào nền kinh tế và bất động sản, nên có thể quan tâm nếu bất động sản phục hồi mạnh trong năm 2025.