Từ vụ cháy nhà ở Trung Kính, ĐBQH đề nghị "làm gắt với nhà cho thuê"

ĐBQH Trịnh Xuân An nhấn mạnh nếu trường hợp nhà ở kết hợp với sản xuất kinh doanh có cả phòng trọ thì nên cấm, để tránh xảy ra những sự việc đáng tiếc về con người.

Nhà trong ngõ hẻm gây khó cho công tác chữa cháy

Liên quan đến vụ hỏa hoạn nghiêm trọng tại số 1, hẻm 31, ngách 98, ngõ 43 đường Trung Kính, phường Trung Hòa, quận Cầu Giấy khiến 14 người tử vong vào 0h46 ngày 24/5, bên hành lang Quốc hội, nhiều ĐBQH đã bày tỏ sự xót xa.

Trao đổi với báo chí bên hành lang Quốc hội sáng 24/5, ĐBQH Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn Hải Dương) bày tỏ, vụ cháy xảy ra sáng nay tại Trung Kính, Hà Nội là tin rất buồn. “Trên thực tế đã xảy ra rất nhiều vụ cháy gây hậu quả vô cùng thương tâm, khi không chỉ thiêu trụi tài sản của người dân mà còn khiến cho rất nhiều người tử vong, bị thương. Đây là kết cục rất đau buồn”, bà Nga nói.

Nữ đại biểu cũng cho biết, tại Hà Nội, đây không phải lần đầu xảy ra vụ cháy thương tâm như vậy. Tuy nhiên, để rà soát một cách triệt để trên địa bàn Hà Nội là việc làm rất khó khăn. Bởi thực tế, các khu chung cư mini hiện nay mọc lên rất nhiều, các khu nhà trọ rất nhiều.

Bà Nga cho biết, nếu xử lý theo hướng: Tất cả các khu nhà trọ và các chung cư mini không đảm bảo tiêu chuẩn phòng cháy, chữa cháy sẽ không được cho thuê trọ nữa thì dẫn đến nhiều hệ lụy.

Thứ nhất, nó sẽ tác động tiêu cực với chủ đầu tư, đánh vào phương tiện kinh doanh mang lại thu nhập. Thứ hai, nếu dừng thì tất cả những người lao động có thu nhập thấp đang sinh sống trong những khu nhà trọ này sẽ đi đâu về đâu?

"Đây cũng là một bài toán nhưng chúng ta không thể buông lỏng quản lý được", bà Nga nói.

Cùng trao đổi về vấn đề này, ĐBQH Trịnh Xuân An - Ủy viên chuyên trách Ủy ban Quốc phòng và An ninh, đại biểu đoàn Đồng Nai bày tỏ, vụ cháy xảy ra hết sức bi thảm.

Theo ông An, tại kỳ họp này, chúng ta đang xem xét để sửa Luật phòng cháy, chữa cháy và cứu hộ cứu nạn. "Khi chúng tôi thẩm tra cách đây khoảng vài tuần, cá nhân tôi cũng đã đề cập câu chuyện phải rà soát lại quy định về phòng cháy nhà ở, nhất là nhà ở kết hợp với kinh doanh”, ông An nói.

Theo vị đại biểu, rủi ro và khả năng xảy ra cháy đối với đối tượng là nhà ở, nhất là nhà ở kết hợp kinh doanh hiện hữu rất rõ và có thể xảy ra bất kể khi nào. Nhất là nhà ở tại các thành phố lớn có khu nhà trọ, nhà cho người lao động, cho học sinh, sinh viên thuê.

Ông An nhấn mạnh: “Nếu xảy ra cháy thì khả năng dẫn đến chết người với số lượng lớn là hiện hữu".

Sau vụ cháy ở Thanh Xuân, Hà Nội khiến 56 người tử vong các lực lượng chức năng đã tổ chức rà soát, đồng thời có cảnh báo rất cụ thể. Tuy nhiên, theo đại biểu đây là một thực trạng đang phải chấp nhận rủi ro hàng ngày, hànggiờ. Bởi đây là nhu cầu của người dân, nhu cầu của người lao động tại các thành phố lớnthuê nhà để có chỗ, làm nơi trú ngụ để đi lao động và học hành.

Bên cạnh đó, vấn đề còn là tính đồng bộ trong quản lý dân cư và cơ sở hạ tầng liên quan đến các dự án nhà xã hội, đầu tư thêm vào nhà cho thuê đối với người có thu nhập thấp. Đây là một trong những giải pháp, nhưng chưa triển khai được. Cho nên, người dân không có sự lựa chọn nào khác.

Cần cấm hình thức nhà ở kết hợp kinh doanh

Theo ông An, trên cơ sở rút kinh nghiệm thực tiễn từ những vụ cháy thời gian qua, nhất là vụ việc xảy ra tại Trung Kính đêm qua, biện pháp phòng ngừa phải được quan tâm trước tiên. Ý thức của người dân phải được tăng cường.

“Phải cho rằng nguy cơ cháy lúc nào cũng hiện hữu thì mới không để xảy ra những rủi ro” ông An nhấn mạnh.

Thêm vào đó là vai trò của cơ quan quản lý và các cấp chính quyền. Ông An cho rằng lực lượng chuyên trách sẽ không có đủ người để đi đến từng nhà canh chừng, do đó các cấp đoàn thể cơ sở phải rất sát,vận động tuyên truyền nâng cao cảnh giác.

Cùng với đó, ông An cho rằng các khu vực nhà trọ tại Hà Nội và Tp.HCM, các thành phố lớnnhư Bình Dương, Đồng Nai, Hải Dương, Bắc Ninh - nơi tập trung người lao động, công nhân, phải rà soát một cách chặt chẽ. Tất cả các cơ sở, nhà ở theo dạng này phải trang bị bình cứu hỏa, phải sắp xếp, bố trí cầu thang thoát hiểm...

"Lâu nay chúng ta chỉ rà soát thông thường, mới chỉ nhắc nhở. Như trường hợp cháy ở Trung Kính có thể thấy khu vực trên mái nhà quây tôn kín, ở dưới là kinh doanh xe. Nếu là người có trách nhiệm thì phải yêu cầu gỡ bỏ mái tôn hoặc mở đường thoát hiểm”, ông An nói và cho rằng đối tượng rất đặc thù như nhà ở nhà cho thuê, nhà trọ, kết hợp với nhà ở lại sản xuất kinh doanh thì việc phòng cháy chữa cháy đi vào những chi tiết rất nhỏ sẽ rất hữu ích nếu làm được từ sớm từ xa. Phòng sẽ giải quyết được nhiều hơn chữa.

Về lâu dài, ông An cho rằng phải có một hệ thống đồng bộ trong quy hoạch đô thị, trong đầu tư các dự án nhà xã hội, nhà thu nhập thấp, để giảm dần câu chuyện cho thuê trọ tự phát.

"Hà Nội đang còn rất nhiều quỹ đất có thể tận dụng được để xây nhà cho người thu nhập thấp thuê. Đối với các cấp chính quyền, cũng phải có biện pháp mạnh tay khi rà soát trên địa bàn. Nếu thấy nguy cơ cao, đe dọatính mạng người dân phải cưỡng chế, yêu cầu phải bỏ ngay các vật cản, mái tôn và phải thiết kế thêm lối thoát hiểm. Phải đồng bộ cả giải pháp ngắn hạn và dài hạn với những biện pháp kỹ thuật, biện pháp mang tính cưỡng bức bắt buộc để ngăn chặn những hậu quả thảm khốc như những vụ cháy thời gian qua", ông An nêu ý kiến.

Theo đại biểu Trịnh Xuân An, phải cụ thể được quy định đối với nhà ở kết hợp với sản xuất kinh doanh thì phải có phương án và các giải pháp khi sửa Luật Phòng cháy chữa cháy.

“Nếu trường hợp kết hợp với sản xuất kinh doanh có cả phòng trọ thì nên cấm, để không thể tạo ra những rủi ro cao. Vụ việc ở Trung Kính, bên dưới là kinh doanh xe điện và nếu chập cháy thì sẽ tạo nguy cơ rất rõ ràng. Chúng ta phải có trong quy định của pháp luật, cấm không cho phép kinh doanh trong diện tích có người thuê trọ. Điều này phải làm gắt để ngăn chặn rủi ro hiện hữu. Chúng ta không thể mang nguy cơ cho hàng chục tính mạng đang ở cùng”, ông An nói và cho biết giải pháp này cần phải rà soát, đánh giá thật kỹ lưỡng.

Đồng thời, phải rà lại quy định, quy chuẩn kinh doanh những mặt hàng dễ cháy trong khu dân cư, như kinh doanh xe máy, xe điện. Phải có điều kiện khắt khe hơn trong phòng cháy chữa cháy, phải kiểm soát chặt các mặt hàng được phép kinh doanh.

“Với nhà ở kết hợp kinh doanh shophouse, nhà mặt phố kết hợp kinh doanh thì điều kiện cho phép là chỉ dùng để kinh doanh và không có người ở. Đồng thời phải đảm bảo điều kiện về phòng cháy chữa cháy”, ông An nhấn mạnh.

Còn đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga cho rằng, theo kết quả giám sát và khảo sát hiện nay, dù đã được hưởng rất nhiều ưu đãi nhưng phân khúc nhà ở xã hội giá thành vẫn khá cao so với thu nhập của những người lao động có thu nhập trung bình và thu nhập thấp ở các đô thị lớn.Do đó, nữ đại biểu cho rằng nên quan tâm nhiều hơn nữa đến phân khúc này để cho người lao động có thu nhập thấp có thể tiếp cận một cách dễ dàng hơn với nhà ở xã hội.

“Khi nhà ở xã hội được hình thành, chắc chắn đã đáp ứng được rất nhiều tiêu chí, kể cả về diện tích, về kết cấu và những điều kiện phòng cháy, chữa cháy thì mới đảm bảo an toàn hơn. Đây là một trong những giải pháp cần phải tập trung quan tâm trong thời gian tới", bà Nga cho biết.

Bên cạnh đó, theo bà Nga, đã có kế hoạch từ rất lâu di dời các trường đại học ra khỏi khu vực nội đô Hà Nội, nhưng chưa làm được. Điều này vẫn tạo sức ép hạ tầng rất lớn cho thủ đô Hà Nội, đặc biệt khu vực nội đô nơi có đông các trường đại học tập trung, với đông sinh viên theo học và phần lớn trong đó là sinh viên ngoại tỉnh sinh viên ngoại tỉnh. Chắc chắn các em sẽ phải thuê trọ những khu vực xung quanh trường và sẽ gây sức ép lên các khu nhà trọ.

“Nếu rốt ráo làm tốt công tác di dời các trường đại học ra khỏi khu vực nội đô Hà Nội thì sẽ giảm tải được một phần nào áp lực lên các khu nhà trọ”, bà Nga nói.

Theo bà Nga, trong những quy định về phòng cháy, chữa cháy đã gắn trách nhiệm của từng cấp, từng ngành. Và điều quan trọng hiện nay là rà soát tích cực và có phương án đối với từng loại hình, chứ không thể có một phương án hay công thức chung.

"Tôi lấy ví dụ với những loại hình cho thuê trọ chật hẹp nhiều tầng, nhà trọ trong ngõ sâu thì giải quyết như thế nào? Chúng ta không thể mở đường ngõ sâu và xe chữa cháy cũng không vào được ngõ”, bà Nga nói.

Bà Nga cho rằng, cần phải có yêu cầu nhà cho thuê ít nhất phải đảm bảo được lối thoát hiểm, để khi có tai nạn, cháy nổ xảy ra thì người ở trong nhà có thể nhanh chóng thoát hiểm.

“Một trong số những nguyên nhân xảy ra những vụ cháy thương tâm nằm ở ý thức của con người. Nhiều khi người ta không nghĩ rằng những hành vi của mình lại là những hành vi bất cẩn để có thể gây tai nạn thương tâm. Vậy thì ngay cả những người chủ nhà và những người thuê trọ cần hết sức cẩn trọng đối với những hành vi của mình. Ngay lúc này, việc chấn chỉnh ý thức rất quan trọng", bà Nga nói.