Trung Quốc-Australia căng thẳng với ‘cuộc chiến thịt bò’, Mỹ thành ‘ngư ông đắc lợi’

Thay vì mua thịt bò của Australia, các nhà hàng Trung Quốc lựa chọn sản phẩm nhập khẩu từ Mỹ.

Theo bài viết mới đây trên SCMP, tại Trung Quốc, cùng với việc tầng lớp trung lưu ngày càng tăng, nhu cầu về thịt bò cao cấp của Australia, được nuôi bằng ngũ cốc với quy trình nghiêm ngặt từ con giống, nông trại đến bàn ăn đang tăng vọt.

Tuy nhiên, sức nóng từ quan hệ Bắc Kinh-Canberra không mấy thuận lợi đã ảnh hưởng không nhỏ tới công việc làm ăn của các nhà xuất khẩu thịt xứ sở Kangaroo.

Khi thịt bò Australia xuất khẩu sang Trung Quốc bị hạn chế trong bối cảnh căng thẳng ngoại giao, thương mại, các nhà hàng lẩu, chuỗi cửa hàng thịt nướng Nhật Bản và nhà hàng bít tết - tất cả đều không ngừng mở rộng ở nền kinh tế số 2 thế giới - đang chuyển sang dùng thịt bò Mỹ thay thế.

Theo thống kê của Tổng cục Hải quan Trung Quốc, trong 8 tháng đầu năm 2021, nhập khẩu thịt bò từ Mỹ của nước này đã tăng lên 83.000 tấn, gấp 9 lần so với cùng kỳ năm trước. Kim ngạch nhập khẩu trong lĩnh vực này được dự báo sẽ đạt giá trị hơn 1 tỷ USD trong năm nay.

Thống kê cũng cho thấy, trong 8 tháng đầu năm, nhập khẩu thịt bò Australia của Trung Quốc giảm xuống còn 96.000 tấn, bằng một nửa so với cùng kỳ năm ngoái.

Cùng với sự lựa chọn thay thế của nhà nhập khẩu, vị trí nước xuất khẩu thịt bò được nuôi bằng ngũ cốc hàng đầu sang Trung Quốc của Australia cũng phải nhường lại cho Mỹ.

Người phát ngôn của Liên đoàn Xuất khẩu thịt Mỹ (USMEF) cho biết: “Họ (nhà nhập khẩu thịt của Trung Quốc) không có nhiều lựa chọn khác đối với sản phẩm thịt bò được chăn nuôi từ ngũ cốc. Đó là sản phẩm thực sự được ưa chuộng ở Trung Quốc”.

Mối quan hệ thương mại xấu đi với Bắc Kinh đã ảnh hưởng đến nguồn cung thịt bò từ Canberra. Năm nhà máy lớn nhất của Australia đã bị chính quyền Trung Quốc cấm xuất khẩu vào thị trường nước này trong năm ngoái vì những lý do như nhãn mác không đúng quy cách hay nhiễm chất cấm.

Mặc dù các nhà cung ứng khác vẫn được phép xuất khẩu sang Trung Quốc, nhưng các nhà nhập khẩu cho biết, họ phải đối mặt với sự chậm trễ thông quan hàng hóa kéo dài.

Một nhà nhập khẩu có trụ sở tại Bắc Kinh hiện có 6 container thịt bò Australia đông lạnh đang mắc kẹt tại cảng Thượng Hải cho biết: “Chúng tôi được thông báo, phải mất ít nhất 85 ngày để thông quan hàng hóa”. Do đó, đơn vị này đã buộc họ phải lựa chọn thịt bò Tyson (của Mỹ) để cung cấp cho khách hàng của mình.

Được biết, thời gian thông quan quy định với thịt nhập khẩu vào Trung Quốc là khoảng 1 tuần. Nhưng hiện Tổng cục Hải quan Trung Quốc không trả lời yêu cầu bình luận về lô hàng 6 container thịt bò Australia bị kẹt tại cảng Thượng Hải.

Mối quan hệ Trung Quốc-Australia bắt đầu căng thẳng từ năm 2018 và trở nên tồi tệ vào năm ngoái khi Canberra kêu gọi một cuộc điều tra độc lập về nguồn gốc của Covid-19, khiến Bắc Kinh sử dụng các biện pháp thương mại nhằm trả đũa.

Thịt bò ăn cỏ, thường được phân phối qua các kênh bình dân ở Trung Quốc, chẳng hạn như các nhà hàng và siêu thị.

Năm ngoái, lượng thịt bò ăn cỏ nhập khẩu chiếm 40% tổng sản lượng tiêu thụ thịt bò của Trung Quốc, tương đương khoảng 2 triệu tấn.

Ông Pan Chenjun, nhà phân tích cấp cao tại Rabobank cho biết: “Nhu cầu về thịt bò ăn cỏ của người tiêu dùng bình dân đang chậm lại trong bối cảnh nền kinh tế bị ảnh hưởng do dịch bệnh.

Tuy nhiên, phân khúc khách hàng trung đến cao cấp của Trung Quốc, nhóm có nhu cầu cao về thịt bò ăn ngũ cốc, lại không ngừng tăng với tiêu chí tiêu dùng ‘ăn ngon hơn’”.

Theo báo cáo của nhóm nghiên cứu tại Viện Brookings, Mỹ, tầng lớp trung lưu Trung Quốc đã chi 7,3 nghìn tỷ USD vào năm ngoái, nhiều hơn so với bất kỳ quốc gia nào khác. Và tập khách hàng này vẫn đang ngày một mở rộng, đặc biệt là nhóm người trẻ tuổi, sẵn sàng mạnh tay chi tiêu hơn so với các quốc gia khác.

Chuỗi nhà hàng Wolfgang’s Steakhouse ở New York (Mỹ), có hai nhà hàng ở Bắc Kinh, đã mở thêm một nhà hàng ở thành phố Thâm Quyến, miền Nam Trung Quốc trong năm nay và hiện đang lên kế hoạch khai trương nhà hàng thứ tư ở quốc gia châu Á tại Hàng Châu.

Ông Glen Feng, quản lý của các cửa hàng Wolfgang’s Steakhouse ở Bắc Kinh cho biết: “Những người trẻ tuổi có xu hướng thích ăn thịt bò, đặc biệt là những người 20-30 tuổi đến nhà hàng để hẹn hò”.

Tuy nhiên, ngay cả khi nhu cầu thịt bò cao cấp của người tiêu dùng Trung Quốc tăng mạnh trong những năm gần đây, quy định của chính quyền về các biện pháp hạn chế thương mại cũng đã tác động tới các nhà nhập khẩu hàng đầu của nước này.

Ông Zhong Dingming, quản lý nhà hàng lẩu Jingli ở Bắc Kinh, cho biết, chi phí sản xuất trong nước khiến nguồn cung cấp thịt bò ăn ngũ cốc nội địa không ổn định. Thịt bò nhập khẩu từ Mỹ, như nhãn hàng Tyson mà ông mua, có chất lượng tốt hơn tuy giá có cao hơn một chút.

Lệnh cấm nhập khẩu thịt bò từ Australia của Trung Quốc khiến các nhà xuất khẩu Mỹ được hưởng lợi khá lớn. (Nguồn: Global Times)

Trong thỏa thuận thương mại giai đoạn một vào năm ngoái với Washington, Bắc Kinh đã đồng ý rằng các nhà máy chế biến được Mỹ phê duyệt có thể tiếp cận thị trường quốc gia châu Á mà không cần kiểm tra. Số lượng phương tiện được phép vận chuyển đến Trung Quốc cũng đã tăng lên hơn 500 chiếc.

Ông Henry Davis, Giám đốc điều hành của Tập đoàn Greater Omaha, cho biết, TREX Corp, một nhà xuất khẩu thịt của Mỹ thuộc sở hữu của Greater Omaha Packing Co, đang mua thịt từ các nhà đóng gói khác để xuất sang Trung Quốc khi nhu cầu tăng cao.

Phó Chủ tịch cấp cao phụ trách khu vực châu Á Thái Bình Dương của USMEF Joel Haggard khẳng định, tại Trung Quốc, USMEF đã tăng gấp đôi số lượng lớp đào tạo dạy đầu bếp địa phương về cách cắt và thái lát thịt bò nhập khẩu đúng quy cách.

Nhà bán lẻ Swiss Butchery có trụ sở tại Thượng Hải cho biết, họ đã tích trữ thịt bò Mỹ do nguồn cung của Australia không ổn định. Hiện cửa hàng bán thịt bò Wagyu cao cấp của Mỹ có giá 1.430 Nhân dân tệ (221,82 USD)/kg và chỉ bán theo combo 10 kg.

Tuy nhiên, ông Davis của tập đoàn Omaha cho biết, thịt bò Mỹ đáp ứng tiêu chuẩn nhập khẩu của Trung Quốc đang bị khan hiếm nguồn cung và Liên minh châu Âu (EU) cũng đang cạnh tranh để mua loại thịt tương tự.

Và mặc dù các nhà xuất khẩu thịt bò của Australia đã chuyển thị trường sang Nhật Bản và Hàn Quốc, nhưng với danh tiếng đã được khẳng định, họ chắc chắn sẽ lấy lại được những khách hàng ở Trung Quốc nếu mọi thứ thay đổi.

Ông Andrew Cox, Tổng giám đốc thị trường quốc tế của cơ quan thương mại Meat and Livestock Australia, nhận định: “Thịt bò Australia đã khẳng định được vị thế hàng đầu thế giới về chất lượng. Về lâu dài, chúng tôi vẫn thực sự lạc quan về thị trường Trung Quốc”.

(theo SCMP)