TPHCM: Đơn vị thẩm định giá đất có hiện tượng 'đi đêm' với nhà đầu tư?

Theo Sở Tài nguyên Môi trường TPHCM, có hiện tượng một số đơn vị tư vấn “đi đêm” với nhà đầu tư để nhận thêm thù lao thẩm định giá ngoài quy định của hợp đồng thẩm định giá.

Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM vừa có tờ trình kèm dự thảo quyết định phê duyệt đề án Giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong công tác xác định giá đất cụ thể trên địa bàn.

Theo đó, công tác xác định giá đất cụ thể bắt đầu từ việc chọn được đơn vị tư vấn có chức năng thẩm định giá đất. Theo danh sách do Bộ Tài chính công bố, trên địa bàn TPHCM có gần 100 doanh nghiệp đăng ký hoạt động có chức năng thẩm định giá đất.

Tuy nhiên, thực tế chưa đến 10 doanh nghiệp thật sự có thực hiện công tác thẩm định giá đất. Có rất nhiều hồ sơ dự án được Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM đăng thông tin mời thầu để lựa chọn đơn vị tư vấn thẩm định giá theo quy định nhưng không có đơn vị tham gia dẫn đến bế tắc trong công tác xác định giá đất.

Cơ sở để thực hiện công tác định giá đất là các quyết định giao đất, cho thuê đất, cho chuyển mục đích sử dụng đất, cho phép thay đổi chỉ tiêu quy hoạch kiến trúc. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến có nhiều quyết định pháp lý của dự án không chặt chẽ, không rõ ràng dẫn đến ách tắc trong khâu thẩm định giá đất làm cơ sở cho chủ đầu tư thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đai.

Theo dự thảo đề án, pháp luật không có quy định chế tài đối với các doanh nghiệp thẩm định giá không tham gia gói thầu thẩm định giá dẫn đến thực tế là có nhiều hồ sơ đã làm thủ tục mời thầu nhiều lần, thậm chí trên 10 lần vẫn không có đơn vị tư vấn thẩm định giá tham gia.

Có hiện tượng một số đơn vị tư vấn dễ làm, khó buông, hiện tượng “đi đêm” với nhà đầu tư để nhận thêm thù lao thẩm định giá ngoài quy định của hợp đồng thẩm định giá.

Số lượng hồ sơ dự án tồn đọng chưa xác định được giá đất cụ thể trên địa bàn TPHCM còn rất lớn, ước gần 200 hồ sơ. Trong đó bao gồm những hồ sơ xác định giá để thực hiện nghĩa vụ tài chính lần đầu và những hồ sơ phải xác định giá để xác định nghĩa vụ tài chính bổ sung do được cơ quan Nhà nước cho thay đổi chỉ tiêu quy hoạch kiến trúc làm phát sinh nghĩa vụ tài chính.

Qua thống kê, rà soát của Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM, ước gần 80.000 nền đất và căn hộ chung cư chưa được cấp giấy chứng nhận có nguyên nhân từ việc chưa xác định được giá đất cụ thể để người sử dụng đất hoàn thành nghĩa vụ tài chính về đất đai.

Nhiều dự án chưa thể triển khai thực hiện hoặc đã triển khai nhưng chưa hoàn thiện về mặt pháp lý vì chưa xác định được giá đất cụ thể làm cho kết cầu hạ tầng phát triển chưa đồng bộ, nguồn cung bất động sản đưa ra thị trường chưa đáp ứng nhu cầu của người dân, gây lãng phí nguồn lực đất đai, làm chậm tiến độ thu ngân sách Nhà nước của TPHCM.

Quá trình xác định giá đất bị kéo dài nhiều năm làm tăng chi phí đầu tư, kéo theo giá bất động sản tăng, vượt quá khả năng của người dân có nhu cầu về nhà ở, làm cho tình hình nhà ở đô thị vốn còn hạn chế càng trở nên căng thẳng hơn.

Theo dự thảo đề án, dự kiến, nếu triển khai đồng bộ, quyết liệt các giải pháp tháo gỡ vướng mắc sẽ có khoảng hơn 100 hồ sơ dự án được giải quyết, với khoảng hơn 80.000 giấy chứng nhận sẽ được cấp, nguồn thu mang lại cho ngân sách khoảng hơn 80.000 tỷ đồng.

Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM cho biết, công tác xác định giá đất cụ thể là cơ sở để nhà đầu tư dự án hoàn thành nghĩa vụ tài chính về đất đai. Trên cơ sở đó, các cơ quan chức năng sẽ xem xét cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà ở. Trong thời gian qua, thông qua công tác xác định giá đất, TPHCM đã cấp được khoảng 109.826 giấy chứng nhận. Trung bình mỗi năm, các cơ quan chức năng đã cấp khoảng hơn 13.000 giấy chứng nhận.